سپرده گذاری 10 میلیون دلاری مردم در بانک ها / چرا دلارها از خانه ها بیرون نمی آیند؟

فرصت امروز: با وجود برآوردهای میلیاردی از ذخیره دلار در خانه ها، اما آماری که بانک مرکزی روز پنجشنبه از استقبال مردم از سپرده ارزی در بانک ها اعلام کرده است، نشان دهنده خروج ضعیف و سفت و سخت دلار از خانه به سمت بانک هاست؛ به گونه ای که با وجود مشوق ها و تضمین های اعلام شده از سوی بانک مرکزی، تنها حدود ۱۰میلیون دلار سپرده گذاری ارزی در بانک ها انجام شده است.

در حالی که بانک مرکزی اصل و سود سپرده های ارزی را تضمین کرده است و برای سپرده های یورویی سالیانه 3درصد، دلاری 4درصد و درهمی 2درصد سود در بانک ها پرداخت می شود، اما استقبال مردم از سپرده ارزی در بانک ها موجب شده تا حجم این منابع ارزی تنها به 10 میلیون دلار برسد.

سوم شهریورماه امسال بود که بانک مرکزی در بخشنامه ای به بانک ها اعلام کرد که می توانند نسبت به سپرده گیری ارزی با تضمین بانک مرکزی اقدام کنند و بر این اساس، 8 شرط برای تکمیل سپرده گذاری ارزی تعیین شد، اما آنطور که بانک مرکزی اعلام کرده است، آمادگی تدریجی بانک ها برای اجرای این طرح و اطلاع رسانی ناکافی موجب شد این طرح با اندکی تاخیر عملیاتی شود و منابع آن رشد کند.

خروج سخت دلارها از خانه ها

به گزارش ایسنا، نوسان در بازار ارز از حدود یک سال پیش شروع و در سال جاری به اوج خود رسید. در این جریان تقاضا برای خرید دلار دیگر محدود به نیازهای واقعی نیست و جهش های ارزی عاملی برای هجوم مردم برای خرید و سرمایه گذاری در این بازار شد؛ به طوری که در چند ماه اخیر به وضوح می توان در بازار ارز، رفت و آمد خانوارها و مردم عادی را مشاهده کرد که نه نیاز وارداتی دارند و نه نیاز واقعی بلکه به منظور حفظ ارزش پول و البته سودآوری به خرید اقدام می کنند.

در این بین برآوردهای برخی مسئولان از این حکایت دارد که بیش از ۲۰ میلیارد دلار ارز از سوی مردم خریداری و در خانه ها نگهداری می شود. خروج این حجم بالای ارز از چرخه اقتصادی و عدم دسترسی به آن یکی از مسائلی بود که بانک مرکزی به منظور جذب این منابع ارزی به سمت بانک ها، به اصلاح بخشنامه های مربوط به سپرده گذاری ارزی اقدام کرد و این اطمینان را به مردم داد که اگر منابع ارزی خود را به بانک ها بیاورند، به طور حتم در کنار سود ارزی که به آن پرداخت خواهد شد، بازپرداخت منابع به آن ها ارزی خواهد بود.

این در حالی است که طی سال های گذشته اتفاق افتاده بود که بانک ها در هنگام سررسید سپرده های ارزی به جای ارز، ریال پرداخته و اعتماد مردم را نسبت به سپرده گذاری ارزی در بانک ها خدشه دار کرده بودند. بر این اساس از اواخر سال گذشته موضوع سپرده گذاری ارزی و بازپرداخت آن به صورت ارز از سوی بانک مرکزی به بانک ها اعلام شد و در دو ماه اخیر نیز با اجرایی شدن بسته جدید ارزی بانک مرکزی این بار خود تضمین سپرده ها را برعهده گرفت و اعلام کرد که بانک ها، عامل دریافت منابع ارزی از مردم بوده و خود بانک مرکزی است که بازپرداخت و سود ارزی آن را تضمین می کند.

اکنون حدود دو ماه از اجرای این بخشنامه می گذرد و آمار بانک مرکزی نشان می دهد حدود ۱۰ میلیون دلار سپرده ارزی به بانک ها آمده است که این رقم در مقایسه با برآوردهای برخی مسئولان و نمایندگان مجلس که عنوان می کنند بیش از ۲۰میلیارد دلار ارز خانگی وجود دارد، ضعیف به نظر می رسد. این که چرا استقبال خوبی از سپرده گذاری ارزی در بانک ها نشده است، موضوعی است که بانک مرکزی آن را به کم کاری بانک ها ربط داده است و گفته که آمادگی تدریجی بانک ها برای اجرای این طرح و عدم اطلاع رسانی کافی آن ها موجب شد تا جریان سپرده گذاری ارزی با اندکی تاخیر عملیاتی شده و منابع آن رشد کند.

اما این که آیا تمام ماجرای استقبال کم از سپرده گذاری ارزی مربوط به تعلل بانک ها بوده است، خود جای سوال دارد. این که مردم تا چه اندازه حاضرند ارزهای خود را که در خانه نگه داشته اند و ریسک بالای این اقدام که خود می تواند خطر بالایی هم از لحاظ امنیتی داشته باشد را پذیرفته اند، شاید به مسائل دیگری مربوط باشد که نتوان همه آن را ناشی از عملکرد بانک ها دانست.
در هر صورت اکنون اگر شخصی ارز خود را به بانک ها بسپارد، در ازای دلار 4درصد، یورو 3درصد و درهم 2درصد سالانه سود دریافت می کند. این سود سپرده های ارزی گرچه با سودهای ۱۵ و ۲۰درصدی سپرده ریالی در بانک ها قابل مقایسه نیست، اما خود می تواند موجب امنیت منابع ارزی مردم و البته گردش آن در چرخه اقتصادی و کمک به حل بخشی از گره های ارزی باشد.

8 شرط سپرده گذاری ارزی

اما 8 شرطی که برای انجام سپرده گذاری ارزی در بانک ها از سوی بانک مرکزی اعلام شده، عبارت است از:

نخست، بانک مجاز است نسبت به سپرده گیری ارزی به صورت اسکناس به ارزهای یورو، درهم امارات و دلار از اشخاص حقیقی و حقوقی بخش غیردولتی با تضمین بانک مرکزی اقدام و با انجام هماهنگی لازم با اداره بین الملل این بانک، نزد بانک مرکزی سپرده گذاری کند.

دوم، بازپرداخت اصل و سود وجوه ارزی سپرده گذاری شده توسط بانک مرکزی تضمین می شود.

سوم، دوره سپرده گذاری ارزی یک ساله بوده و در صورت ارائه درخواست تمدید (پیش از سررسید) و موافقت این بانک، دوره یادشده برای دوره یک ساله دیگر قابل تمدید خواهد بود.

چهارم، نرخ سود سپرده گذاری سالیانه برای اسعار یورو، درهم امارات و دلار به ترتیب 3، 2 و 4 درصد است.

پنجم، کارمزد عاملیت بانک سه دهم درصد نسبت به حجم سپرده دریافتی در پایان دوره سپرده گذاری ارزی یک ساله پرداخت می شود.

ششم، در صورت درخواست متقاضی مبنی بر ابطال و یا دریافت سود، به منظور تسریع و تسهیل در ارائه خدمات به سپرده گذاران، آن بانک باید نسبت به پرداخت اسکناس از محل منابع خود اقدام و مراتب را به اداره بین الملل این بانک جهت دریافت اصل و سود سپرده پرداختی منعکس کند.

هفتم، بازپرداخت اصل و پرداخت سود سپرده گذاری به صورت اسکناس نزد این بانک، به همان نوع ارز تودیعی و به صورت اسکناس و پرداخت سود به سپرده گذار به صورت ماهانه خواهد بود.

هشتم، در صورت درخواست ابطال سپرده ارزی تودیعی پیش از سررسید، نرخ سود سالیانه مورد عمل برای سپرده یورویی، درهمی و دلاری به ترتیب یک، نیم و 1.5درصد خواهد بود. به سپرده های ارزی کمتر از یک ماه سودی تعلق نمی گیرد.

قیمت دلار

قیمت دلار امروز