علی نظافتیان - پژوهشگر بانکی

9 ماه پیش

از ابربدهکاران بانکی تا وام های کارمندی

چند سال پیش، وزارت اقتصاد داعیه دار شفافیت مالی بانک ها و لزوم انتشار لیست بدهکاران کلان بانک ها شد و به جای بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار به بانک ها دستور داد تا اسامی بدهکاران بانکی که بدهی شان از مبلغ مشخصی بالاتر باشد را برای آگاهی عموم مردم اعلام کنند. این موضوع به قانون بودجه نیز راه یافت و از همان سال، لیست اب...

9 ماه پیش

دکتر همتی و اصلاح نظام بانکی

به خاطر دارم دی ماه 1398، روزی که طرح مفصل و درعین حال پرحاشیه بانکداری در جلسه علنی مجلس مطرح شد، دکتر همتی، رئیس وقت بانک مرکزی از معدود مسئولانی بود که برخلاف جانشینان بعدی خود بدون محافظه کاری و خیلی شفاف، نظر مخالف خود را در مورد این طرح جنجالی بدین گونه اعلام داشت: «من منکر زحماتی که برای تهیه این طرح متحمل...

9 ماه پیش

پیرامون شرکت مدیریت دارایی های بانکی

سخنی منسوب به امیرالمؤمنین (ع) است که فرموده اند: «رُبَّما کانَ الدَّواءُ داءً، و الدَّاءُ دَوَاءً»؛ چه بسا که دارو بر درد افزاید و بیماری، درمان باشد. قدیمی ها می گفتند «سرکنگبین، داروی ضدصفرا است»، اما ممکن است شانس یار نباشد و «از قضا سرکنگبین صفرا فزاید» و به جای درمان، درد را ار...

9 ماه پیش

خشت خام طرح بانکداری

سخنی منسوب به امیرالمؤمنین (ع) است که فرموده اند: «رأی الشَّیخِ خَیرٌ مِن مَشهَدِ الغُلامِ». برخی این سخن را بدین گونه ترجمه کرده اند: «نظر پیر بهتر از حضور فعال جوان است». ضرب المثل شیرین فارسی آن نیز چنین است: «آنچه جوان در آینه بیند، پیر در خشت خام بیند». به نظر می رسد این روزها خ...

10 ماه پیش

لزوم اصلاح قانون بانک مرکزی

قانون بانک مرکزی پس از فراز و فرودهای فراوان سرانجام در یازدهم آبان سال گذشته به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسید و یک ماه بعد از سوی رئیس جمهور فقید به دستگاه های اجرایی ابلاغ شد. از آنجا که در جریان طراحی و تدوین این قانون در چند سال گذشته بوده ام، تصور می کنم قانون جدید بانک مرکزی به دلایل متعددی از جمله ضعف ساختاری...

10 ماه پیش

قانون بانک مرکزی نیازمند بازنگری

از قدیم گفته اند که قانون، وحی منزل نیست. پس همه قوانین، حتی قانون اساسی نیز در صورت غیرکارا بودن و ضرورت اجرایی قابل اصلاح و بازنگری است. اما پرسش آن است که یک قانون چه زمانی نیازمند بازنگری و اصلاح است؟ معمولا زمانی که متن قانون موردنظر به صورت غیرکارشناسی، طراحی و بی اعتنا به نظریات کارشناسان نهادهای ذی ربط، با غرور...

10 ماه پیش

خداحافظی با چک های کاغذی

بانک مرکزی در جدیدترین بخشنامه خود، «راهنمای کاربری فرآیندهای اجرایی چک الکترونیکی با هدف ایجاد وحدت رویه در عملکرد شبکه بانکی و تشریح مبسوط سرویس های سامانه چکاد و همچنین نحوه بهره برداری از گواهی امضای الکترونیک» را به شبکه بانکی کشور ابلاغ کرده است. ظهور پدیده ای به نام چک الکترونیک که در واقع، رقیب اصلی...

10 ماه پیش

چشم انداز بانکداری در برنامه هفتم

دولت سیزدهم، «لایحه برنامه توسعه هفتم» را در سال 1402 تقدیم مجلس کرده است، اما در اوایل تیرماه امسال قانون 120 ماده ای به نام «لایحه برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی» توسط «محمد مخبر»، سرپرست محترم نهاد ریاست جمهوری رسما به دستگاه های اجرایی ذی ربط ابلاغ شد. آیا دولت، لایحه ای بدین ن...

10 ماه پیش

بانک مرکزی و رئیس جمهور منتخب

اطلاعیه اخیر روابط عمومی بانک مرکزی، واقعا جالب است: «بانک مرکزی، ادعای مطرح شده در فضای مجازی درخصوص انتصابات اخیر در این بانک را کذب محض دانست و اعلام کرد: افراد منصوب شده جزو مدیران و کارکنان فعلی این بانک می باشند که به دلیل ابلاغ قانون جدید بانک مرکزی و پس از وصول نظر نهادهای ذی ربط در حوزه صلاحیت ها، احکام...

11 ماه پیش

اصلاح ساختار بانک ها همراه با جرم انگاری

مدتی قبل، قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران به دولت ابلاغ شد؛ قانونی که دولت را موظف کرده در طول اجرای برنامه، اقتصاد کشور به رشد حداقل 8 درصد برسد. از جمله اهداف اقتصادی برنامه هفتم می توان به رشد اقتصادی 8 درصدی، متوسط رشد صادرات نفتی 12.4 درصدی، متوسط رشد صادرات غیرنفتی 22.6 درصدی، متوسط رشد نقدی...

11 ماه پیش

آگاه سازی مشتریان بانک ها از مباحث شرعی

چهار دهه پیش از این، قانون عملیات بانکی بدون ربا برمبنای فقه شیعه تنظیم و در شهریورماه 1362 به تصویب مجلس رسید. از آن زمان تاکنون فرآیندهای بانکی بانک های ایران براساس اصول و مبانی قانون عملیات بانکی بدون ربا، شکل و شمایلی جدید به خود گرفت و بانکداری ایرانی از صورت غربی آن خارج شد. در این راستا، مردم و بانک ها اندک اند...

11 ماه پیش

ریال دیجیتال: براساس کدام سازوکار قانونی؟

مراسم رونمایی از «ریال دیجیتال» هفته گذشته با حضور مدیران بانک مرکزی و شبکه بانکی کشور با هدف توسعه بانکداری الکترونیک برگزار شد. پرسش اصلی این است که این پدیده نوپا، یعنی «ریال دیجیتال» چیست؟ آیا پول ملی مشابه اسکناس است، یا اعتبار بانکی، یا فقط تعهد بانک مرکزی است؟ به گفته بانک مرکزی، «د...

11 ماه پیش

مرابحه پروژه ای با سود دستوری

اداره کل مقررات و مجوزهای بانک مرکزی در جدیدترین شیوه نامه خود به استناد نظریه مورخ 20 دی ماه 1402 شورای فقهی بانک مرکزی، پرداخت «تسهیلات مرابحه» به صورت «اعتبار پروژه ای» را برای بانک ها مجاز اعلام کرده است. اوراق بهادار مرابحه، مختص بازار سرمایه است، اما تسهیلات بانکی مرابحه در عملیات بانکی بد...

1 سال پیش

رئیس جمهور آینده و شبکه بانکی کشور

در تب وتاب سیاست ورزی این روزها، پیش بینی اینکه چه کسی رئیس جمهور آینده ایران خواهد شد، چندان آسان نیست. حوزه فعالیت بنده، تحلیل مسائل پولی و بانکی است و با قطار پرشتاب سیاست، کاری ندارم. نمی دانم دیدگاه های اقتصادی و بانکی رئیس جمهور آینده چیست و او چه ملاحظات و انتظاراتی از مجموعه بانکی کشور خواهد داشت؛ مجموعه ای بزر...

1 سال پیش

ساختار نظارتی بانک مرکزی اروپا

در اروپا تا چند دهه پیش از این هر کشور بانک مرکزی خودش را داشت و حوزه حکمرانی و سیاستگذاری بانک مرکزی محدود به مرزهای جغرافیای آن کشور بود، اما پیدایش اتحادیه اروپا و در پی آن ایجاد پول قدرتمند اروپایی به نام یورو این قاعده را بهم زد و ایده تشکیل بانک مرکزی اتحادیه اروپا شکل گرفت. بدین ترتیب تشکیل بانک مرکزی اروپا (Eur...

1 سال پیش

بهداشت اعتباری بانک ها

در میان مردمان این آب و خاک، اصطلاح پرکاربرد «بهداشت فردی»، واژگانی غریب و ناآشنا نیست. همگان می دانند که رعایت حداقل استانداردهای بهداشتی از ابتلای انسان به بسیاری از بیماری ها پیشگیری می کند و سلامت وی را پاس می دارد. استانداردهای بهداشتی با توجه به سن یا جنسیت یا وضعیت سلامت هر فرد متفاوت است. به عنوان م...

1 سال پیش

ابهامات بخشودن سود تسهیلات بانکی

آیا می توان سود تسهیلات بانکی را به بدهکاران بانکی بخشید و همین طور جرائم دیرکرد اقساط تسهیلات را و هم زمان حقوق شرعی و قانونی سپرده گذاران بانک ها را پاس داشت؟ ظاهرا پاسخ این پرسش از دید قانونگذار مثبت است؛ زیرا بند «ض» تبصره ۷ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ که مورد ایراد شورای نگهبان قانون اساسی نیز قرار نگرفته و ت...

1 سال پیش

در جمع بزرگان بانکی ایران

همواره بر این باور بوده‎ام که در جمع صمیمی و پرمهر بزرگان بانکی بودن، از آنان درس بانکداری همراه با پاکدستی آموختن و از تجارب ذی قیمت شان در کار و زندگی بهره بردن، خوشبختی و بهروزی می خواهد و شوق دیدن یاران و همکاران پرمهر. در پنجشنبه هفته گذشته، بانک مرکزی میزبان جمعی از مدیران و کارشناسان ارشد شاغل و بازنشسته بان...

1 سال پیش

پول بدون پشتوانه

در محافل رسانه ای معمولا مباحثی راجع به چاپ اسکناس بدون پشتوانه قانونی توسط دولت های مختلف و تأثیرات منفی تورمی آن منتشر می شود. در مورد درستی یا نادرستی این گونه مطالب اظهارنظر نمی کنم، اما موضوع از جنبه مفهوم و مبانی حقوقی و قانونی پدیده «پول بدون پشتوانه» قابل بحث است. در روزگاران خیلی دور، انسان برای بر...

1 سال پیش

بانکداری یا فوتبال داری؟

پرسش این است: آیا بانک ها باید بانکداری کنند یا فوتبال داری؟ هرچند در کشورهای مختلف، سرمایه گذاری بانک ها در ورزش های مختلف یا سرمایه گذاری باشگاه های ثروتمند ورزشی در صنعت بانکداری، تحولی جدید و کم سابقه نیست، اما این روزها افزون بر بنگاه داری، فوتبال داری بانک ها نیز پدیده ای نوظهور در بانکداری ایرانی است؛ نوعی سرمای...

آخرین مطالب

پیشنهاد سردبیر

	چگونه یک تیم محتوای حرفه ای تشکیل دهیم؟
	سیر تا پیاز تصویر برند در دنیای کسب و کار
	بازاریابی و تبلیغات با چاشنی هدیه
	کابوس سهامداران ناراضی: تکنیک هایی برای مدیریت بحران
	بازاریابی محتوایی (Content marketing) چیست؟ همه آنچه باید بدانید!