احتمال شکست دوباره طرح فریز نفتی

آلبرت بغازیان، کارشناس مسائل اقتصادی در گفت وگو با ایلنا درباره آینده بازار نفت در صورتی که طرح فریز نفتی دیگر بار مطرح شود و تاثیر آن بر قیمت ها گفت: ابتدا باید ببینیم ضمانت اجرایی انجام تعهد کشورها در قبال فریز چقدر است یعنی چقدر اعضای اوپک می پذیرند که این برنامه ها را اجرا کنند و وفاداری شان به عهد چقدر است.

وی افزود: شرط اول فریز این است که اگر اعضا می خواهند این برنامه را اجرایی کنند و سر قول خود می مانند، باید ببینیم ابزارهای جلوگیری از کاهش قیمت نفت چه چیزهایی است؟ اینکه قیمت نفت به صورت مصنوعی پایین آورده شده یا واقعی است؟

بغازیان تصریح کرد: همچنین باید این مسئله را در نظر داشته باشیم که آیا کاهش قیمت نفت به خاطر شیل هاست یا اینکه ساختگی است، آیا کشورها می خواهند جوی ایجاد کنند که کشورهای دیگر به تکاپو بیفتند و اینکه بحث سیاسی است یا فنی و همچنین باید بدانیم این وضعیت چقدر دوام دارد.

وی خاطرنشان کرد: آنچه مسلم است اینکه بقای برخی کشورهای توسعه یافته مشروط به موافقت کشورهایی مثل و کشورهای نفت خیز است چون دلارهایی را که هزینه می کنند و نفت می خرند دوباره از طریق صادرات تکنولوژی و دیگر تجهیزات به خودشان باز می گردد، بنابراین اگر حتی نفت را گران بخرند دوباره پول به خودشان باز می گردد.

این استاد دانشگاه اظهار داشت: بنابراین اینکه مباحث قیمت نفت، سیاسی است یا خیر یک مسئله است و اینکه چه کسی به تعهدات مربوط به رعایت سقف تولید پایبند است، مسئله ای دیگر است.

وی افزود: تاکنون کشورهای ایران و عربستان و عراق بازار نفت را رهبری می کردند و بقیه هم تبعیت می کردند و کسی نیز از سهمیه عدول نمی کرد اما اکنون اوضاع تغییر کرده و نمی توان امیدوار بود کشورها به قول خود پایبند بمانند، بنابراین نمی توان به این طرح اعتماد چندانی کرد.

بغازیان با بیان اینکه اگر کشورها به آنچه اعلام می کنند، وفادار نمانند طرح فریز معنایی ندارد، گفت: ابتدا اعضا باید بین خود تقسیم بندی داشته باشند و هر کشوری سهم تولید خود را بداند و در این راستا با هم انسجام داشته باشند، همچنین باید بدانیم آیا اعراب قرار نیست در قبال ایران جبهه بگیرند، آیا ونزوئلا تبعیت می کند یا تحت فشار آمریکاست، در هر صورت آنچه مشهود است اینکه اعضا خود سهمیه ها را رعایت نمی کنند.

وی تاکید کرد: تا اعضا خودشان یک زبان نباشند، تکلیف روشن نمی شود و همچنان مازاد عرضه وجود خواهد داشت بنابراین تا زمانی که انسجام وجود ندارد و اعضا به هم اعتماد نداشته و با هم مشکل دارند، فریز در حد تئوری باقی می ماند.

این کارشناس اقتصادی همچنین گفت: غیر از اوپک، غیر اوپکی ها نیز تاثیرگذارند زیرا الان آمریکا نفتی جدید تولید می کند؛ بنابراین باید ببینیم که آیا قیمت نفت بالا برود به صلاح است یا خیر، یا اینکه باید بخواهیم هزینه تولید نفت از میزان کنونی پایین تر نیاید.

وی ادامه داد: در هر صورت ما پایین ترین هزینه را برای تولید نفت یعنی بشکه ای چهار تا شش دلار می پردازیم و نمی توانیم ارزان تر از این میزانی که تولید می کنیم؛ تولید داشته باشیم چون به صرفه است ولی برای نفت سیبری، کانادا و دریای شمال قیمت تولید بالاست البته باید ببینیم که آیا نفتی که از شیل یا با هزینه بالا تولید می شود، صرفه دارد یا خیر، چقدر کیفیت و دوام دارد و اینکه چقدر به صلاح است که در این قیمت بماند.

بغازیان گفت: بنابراین باید موارد را کنار هم بگذاریم و نتیجه بگیریم که قیمت نفت بالا برود خوب است یا خیر، زیرا قیمت نفت بالا برود مخازنی که هزینه های تولیدشان بالاست عرضه را آغاز می کنند و این خطر وجود دارد که نمی توان امیدوار بود قیمت نفت دائما بالا برود و از طرفی اگر قیمت نفت پایین بیاید سرمایه گذاری نمی صرفد بنابراین تولید در همان حد می ماند.