اوپک، از کارتل نفتی تا سازمانی که برای حفظ سهم خود دست و پا می‌زند

اوپک دیگر کارتلی نیست که بتواند با استفاده از انحصار خود در بازار قیمت‌ها را بالا ببرد، بلکه اکنون سازمانی است که در بازاری پر از رقیب به دنبال حفظ سهم بیشتر از بازار است. به گزارش تسنیم به نقل از بلومبرگ، روز جمعه پاریس شاهد حضور مقاماتی از کشورهای مختلف بود که تلاش داشتند دنیا را تغییر دهند. در همان روز وین شاهد اجتماعی از مقامات کشورها بود که تلاش می‌کردند جلوی تغییر دنیا را بگیرند. همزمانی این دو نشست اتفاقی نیست.

در حالی که جدیدترین دور گفت‌وگوها در خصوص تغییرات آب و هوایی دارد به پایان هفته نخست خود نزدیک می‌شود، وزرای اوپک روز جمعه در حال مذاکره در مورد این مسئله بودند که با نفت 40 دلاری چه می‌توان کرد. واقعیت این است که آنها در حال حاضر کار زیادی نمی‌توانند بکنند و به همین علت نشست روز جمعه اوپک به نتیجه‌ای نرسید. اما اگر هیأت‌های شرکت‌کننده در نشست پاریس از بی‌عملی اوپک به وجد بیایند، این بدان معناست که آنها تمام تبعات این مسئله را در نظر نگرفته‌اند.

دنیای اوپک رو به افول است. قدرت این سازمان به‌عنوان یک کارتل نفتی از این مفهوم ناشی می‌شود که اوپک سهم قابل‌توجهی از عرضه و همچنین ظرفیت تولید ذخیره یک کالای بسیار مهم به نام نفت را در اختیار دارد. اما به‌ظاهر دیگر نمی‌توان اینها را به‌عنوان مفروضات حتمی در نظر گرفت. ماهیت محدود منابع نفتی به میزان قابل توجهی زیر سوال رفته است. با پیشرفت تکنولوژی، تامین مالی و بهره‌وری عملیاتی تولید نفت به شیوه‌های مدرن افزایش یافته است. افزایش تولید نفت به شیوه شیل، روند چند دهه گذشته کاهش تولید نفت آمریکا را در طی چند سال کاملا برعکس کرده است.

البته تولید نفت به شیوه شیل مشکلات خود را دارد و از جمله موجب بروز آسیب‌های زیست محیطی می‌شود، اما اوپک نمی‌تواند برای حل مشکل خود روی این مسائل تکیه کند. نگرانی‌های زیست محیطی نمی‌تواند موجب توقف تولید نفت شیل شود. آمارها تا به امروز نشان می‌دهد که مقررات در این زمینه سفت و سخت‌تر خواهد شد، اما این به معنای توقف کامل تولید نفت به این شیوه نخواهد بود. تاریخ همچنین نشان می‌دهد ترکیدن حباب‌های مالی مطمئنا صنایع مختلف را تکان می‌دهد، اما لزوما منجر به نابودی آنها نمی‌شود.

بنابراین، اکنون اوپک در دنیایی زندگی می‌کند که ارزش بشکه‌های نفتی‌اش در روی زمین، لزوما با گذشت زمان افزایش نخواهد یافت، زیرا همه کشورهای دیگر دارای ذخایر کافی هستند. بدتر اینکه، تولید‌کنندگان رقیب اوپک به سختی در تلاشند تا هزینه‌های تولید نفت خود را پایین بیاورند. اوپک دیگر کارتلی نیست که بتواند با استفاده از انحصار خود در بازار قیمت‌ها را بالا ببرد، بلکه اکنون سازمانی است که در بازاری پر از رقیب به دنبال حفظ سهم بیشتر از بازار است. این بدان معناست که کاهش تولید اوپک در مقطع فعلی صرفا منجر به باز شدن فضا برای حضور سایر تولید‌کنندگان خواهد شد.