بازار داغ مدارس و کمک هزینه های تحصیلی

در شرایطی که اقتصاد اروپا با مشکلات زیادی مواجه است، به خصوص پس از بحران خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، آغاز سال تحصیلی جدید می تواند اوضاع تجاری کشورهای اروپا را اندکی بهبود بخشد.

اگرچه مدارس در همه جای دنیا معمولاً بعد از تعطیلات تابستانی آغاز به کار می کنند، اما این زمان نسبت به شرایط اقلیمی و جغرافیایی آنها متفاوت است؛ مدارس کشورهای نیمکره شمالی در اواخر آگوست و مدارس نیمکره جنوبی اواخر ژانویه و اوایل فوریه بازگشایی می شوند.

درحالی که در برخی نقاط دیگر جهان دانش آموزان هنوز در حال گذراندن تعطیلات تابستانی خود هستند، در برخی دیگر از کشورها سال تحصیلی جدید آغاز شده یا حتی مدتی نیز از آغاز آن گذشته است. به عنوان مثال در استرالیا دانش آموزان در یک سال تحصیلی که 200 روزه است از اواخر ماه ژانویه یا اواسط ماه دسامبر به مدرسه می روند.

در فرانسه نیز سال تحصیلی به سه ترم تقسیم می شود که دانش آموزان از ماه سپتامبر تا ژانویه ترم اول، از ژانویه تا آوریل ترم دوم و از آوریل تا ماه ژوئن ترم سوم آموزشی را می گذرانند. در انگلستان مقامات محلی و مسئولان مدارس، زمان آغاز سال تحصیلی را تعیین می کنند اما به طور معمول این تاریخ هفته اول سپتامبر است.

مؤسسهGFK، متخصص در تحقیقات بازار و فروش، به بررسی تأثیراقتصادی بازگشایی مدرسه و آغاز سال تحصیلی از طریق میزان خریدوفروش لوازم تحریر در اروپا پرداخته است. آغاز خرید لوازم تحریر معمولاً از نیمه دوم ماه آگوست شروع می شود.

نخستین گزارش این مؤسسه نشان می دهد در سال 2015 برخلاف سال های قبل، خرید لوازم تحریر در طول سال کاهش چشمگیری داشت و در عوض مردم برای خرید وسایل مربوط به مدرسه تا هفته های آخر قبل از بازگشایی مدارس صبر کردند.

خریدهای فصلی

بر اساس اطلاعاتی که از فروشگاه ها و هایپرمارکت ها توسط مؤسسه GFK جمع آوری شده، اوج خرید لوازم تحریر در اروپا، در ماه ژوئیه و اوایل ماه سپتامبر است که این رقم 53درصد حجم کل معاملات را تشکیل می دهد.

سخنگوی این مؤسسه می گوید: «این بازار، یک بازار کاملاً فصلی است. با آغاز سال تحصیلی جدید دانش آموزان به تکاپو می افتند و بازار خرید لوازم تحریر رونق میِیابد. در هفته های 27 تا33، نیمی از خریدها مربوط به خرید لوازم تحریر برای آغاز سال تحصیلی جدید است.»

اگرچه در این تحقیق، GFK  به افزایش قیمت محصولات اشاره نکرده، اما به بررسی میزان خرید تولیدات داخلی و خارجی پرداخته است. برای مثال طبق آمار به دست آمده از مجموع کل میزان خرید مداد، خودکار و سایر نوشت افزارها، 83.5 درصد آنها شامل محصولات تولید داخلی کشور ها بوده اند. (0.6 درصد افزایش نسبت به سال قبل) و همچنین 60درصد تولیدات کاغذی  (دفتر، برچسب های کاغذی و...) نیز ساخت داخل بوده اند که این رقم نسبت به سال قبل یک درصد افزایش داشته است.

بوی ماه مهر و فصل کمک هزینه های تحصیلی

در اکثر کشور ها، مدارس در آستانه بازگشایی هستند. قفسه  فروشگاه ها از لوازم تحریر و لوازم گوناگون مدرسه پر است، اما همه خانواده  های اروپایی بضاعت خرید لوازم تحریر اولیه را ندارند. برخی کشور های اروپایی مانند فرانسه، بلژیک، لوکزامبورگ، لهستان و ایرلند به خانواده های با درآمد متوسط، کمک هزینه تحصیلی پرداخت می کنند.

در پرداخت این کمک هزینه های تحصیلی، فرانسه از سایر کشور ها دست ودل باز تر است. در فرانسه، خانواده های کم درآمد منتظر 19 آگوست (تاریخ سالانه دریافت کمک هزینه مدرسه) هستند تا کمک  هزینه تحصیلی و خرید لوازم تحریر از طرف دولت به حساب  آنها واریز شود.

در سال 2014، این کمک هزینه به 3 میلیون خانواده فرانسوی تعلق گرفت که نسبت به سال گذشته خود، 0.7 درصد افزایش داشت. نزدیک به 40 سال (از سال 1974) است که دولت فرانسه هر سال در آستانه بازگشایی مدارس به خانواده های کم درآمد کمک هزینه مدرسه پرداخت می کند.

در حال حاضر این طرح در چند کشور دیگر اروپایی اجرا می شود. مثلا در بلغارستان، قسمتی از هزینه های دولت به کمک هزینه تحصیلی اختصاص دارد. در این کشور، خانواده هایی که فرزندان آنها برای گذراندن دوره ابتدایی خود در مدارس دولتی ثبت نام کرده اند و درآمد خالص آنها کمتر از 350 لو  (179 دلار) در ماه باشد، کمک هزینه مدرسه در قالب هزینه اتوبوس یا قطار برای سفر های مدرسه ای به آنها تعلق می گیرد.

اما براساس اطلاعات سامانهMISSOC  (سیستم حفاظت از اطلاعات متقابل اجتماعی) و صندوق ملی کمک های خانوار، تنها پنج کشور از 27 کشور اتحادیه اروپا هر سال دقیقا تحت عنوان کمک هزینه مدرسه به خانواده های کم درآمد کمک می کنند؛ کشور های فرانسه، بلژیک، ایرلند، لهستان و لوکزامبورگ.

بلژیک

در بلژیک، یک «مکمل سن سالانه» به هر فرزند یک تا 25 ساله در ماه ژوئن هر سال پرداخت می شود. این کمک هزینه، در سال 2015، برای کودکان زیر پنج سال، برابر با 20 یورو و برای هر کودک 6 تا 11 سال معادل 40 یورو و برای کودکان 12 تا 17 سال به 60 یورو می رسید. افراد بالای 18 سال تا 24 سالگی که در حال تحصیل بودند هم نزدیک به 80 یورو در سال از طرف دولت کمک هزینه تحصیلی دریافت می کردند.

ایرلند

در ایرلند، کمک هزینه تحصیلی برای تهیه لباس مدرسه و تجهیزات ورزشی فرزندان به خانوار ها پرداخت می شود. خانواده های واجد شرایط دریافت این کمک هزینه، مبلغی تا سقف 100 یورو برای فرزندان 4 تا 11 ساله و تا سقف 200 یورو برای فرزندان 12 تا 22 ساله خود دریافت می کنند.

لوکزامبورگ

در لوکزامبورگ، دولت کمک هزینه ای برای کودکان بالای شش سال در نظر گرفته است. خانواده هایی که فقط یک فرزند داشته باشند، کمک هزینه ای برابر با 113 یورو برای کودک 6 تا 11 سال خود و 161 یورو برای بالای 12 سال دریافت می کنند. برای آن دسته از خانواده هایی که دارای دو فرزند باشند، هر فرزند 6 تا 11 سال، کمک هزینه ای برابر با 194 یورو و فرزند بالای 12 سال، 242 یورو دریافت می کنند. این مبلغ برای خانواده های دارای سه فرزند در بازه سنی 6 تا 11 سال، 274 یورو و گروه سنی بالای 12 سال، 323 یورو خواهد بود.

لهستان

کمک هزینه تحصیلی به صورت تحت اللفظی در این کشور تحت نام «مکملی برای آغاز سال تحصیلی» به خانواده های واجد شرایط پرداخت می شود. این مبلغ معادل 24 یورو است که به حساب مادر، پدر یا سرپرست کودک واریز می شود.

فرانسه

در میان همه کشور های عضو اتحادیه اروپا،  فرانسه بیشترین میزان کمک هزینه تحصیلی را به خانواده ها پرداخت می کند. سال گذشته نزدیک به 4 میلیون و 800 هزار کودک فرانسوی از کمک هزینه دولتی به مبلغ یک میلیارد و 800 هزار یورو بهره مند شدند.