مناسبتی که پس از ورود به بازارهای نو به روز سیاه نشست / جمعه سیاه دیگر پولساز نیست

هرسال در بسیاری از کشور ها، روز پس از شکر گزاری  (چهارمین پنجشنبه ماه نوامبر) توزیع کنندگان در حال سازماندهی یک روز فوق العاده پرفروش و جذب میلیون ها میلیون مصرف کننده و کسب درآمد و گردش مالی بالغ بر 50 میلیارد دلار هستند. در ایالات متحده آمریکا «BlackFriday» یا جمعه سیاه چه برای مصرف کنندگان و چه برای تولید کنندگان و توزیع کنندگان، یک پدیده ماورایی است.

روز پس از شکر گزاری در آمریکا، مصرف کنندگان به فروشگاه های واقعی و مجازی هجوم می آورند تا از تخفیفات ویژه آنها به مناسبت  این روز استفاده  کنند. در سال 2014، نزدیک به 134میلیون شهروند آمریکایی خرید پایان سال خود را در همین روز انجام دادند که روز طلایی توزیع کنندگان بزرگ است. با توجه به آمار و ارقام انجمن خرده فروشان آمریکایی، نزدیک به 136 میلیون آمریکایی هر ساله از خرید در روز جمعه سیاه لذت می برند و جیب تاجران و توزیع کنندگان را پر می کنند.

جمعه  سیاه هر ساله یک روز فوق العاده برای گردش مالی حساب  های تاجران و فروشندگان است. به طور رسمی یا غیر رسمی این روز شروعی برای حراج تعطیلات شناخته می شود. فروشگاه ها و مغازه ها برای جلب مشتری، حراج های مختلفی مانند حراج های ساعتی می گذارند. مردم ساعت ها در صف می ایستند تا مغازه ها باز شوند و خرید ارزانی داشته باشند.

اکثر فروشگاه ها پیشنهادات ویژه ای دارند که مشتری ها را جذب کنند. برای افرادی که دنبال خرید های ارزان هستند بزرگ ترین برنامه شان می تواند  «جمعه سیاه» باشد. جمعه سیاه علاوه بر آمریکا در کشور های دیگری مانند بریتانیا، هند، مکزیک، کانادا و... برگزار می شود. طی سال های اخیر رقابت میان توزیع کنندگان از آمریکا به اروپا و کشور های نوظهور هم رسیده  است.

حتی کشوری مانند چین، با داشتن روز مجرد ها به روی جمعه سیاه آمریکایی ها و فروش آمازون خندیده  است. گردش مالی چینی ها در این روز مخصوص حتی از جمعه سیاه هم بیشتر است. امسال، سایت های فروش اینترنتی و مخصوصا علی بابا، در 15 ساعت اول، فروش اینترنتی دنیا را غافلگیر کردند. به مناسبت این رویداد در کشور چین، 467 میلیون بسته تحویل داده شد و 710 میلیون تراکنش اینترنتی انجام شد که به گفته خبر گزاری این کشور، 60 درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته  است.

اما، جمعه سیاه با وجود رونقی که در کشور های دیگر پیدا کرده  است،  در خود آمریکا، تحلیلگران پیش بینی کرده اند که امسال کاهشی 10 درصدی داشته  باشد. جمعه سیاه دیگر درآمد آنچنانی ندارد.

براساس ارقامی که مؤسسه تحقیقاتی ShooperTrak  منتشر کرده است، فروش امسال به مناسبت این رویداد در سراسر دنیا به 10 میلیارد و 400میلیون دلار می رسد. به نظر می سد این ارقام به اندازه کافی تکان دهنده هستند، ولی اگر بدانید که نسبت به سال گذشته که 11 میلیارد و 600 میلیون دلار گردش مالی داشته، 10 درصد سقوط را تجربه می کند، متوجه شکست جمعه سیاه می شوید.

یکی از عواملی که به عنوان موتور تحریک کننده این کاهش معرفی می شود، افزایش فروش های اینترنتی است،  چرا که آمریکایی ها بیش از پیش برای خریدوفروش از موبایل و اسمارت فون ها و تبلت های خود استفاده می کنند. به همین دلیل فروش اینترنتی سال 2015 نسبت به سال گذشته،  14.3 درصد رشد داشته است.

متخصصان و تحلیلگران، سیل تبلیغات و پیشنهادات تبلیغاتی را که از راه های مختلف و پیش از جمعه سیاه به دست مصرف کنندگان می رسد یکی دیگر از عوامل این کاهش فروش می دانند. خرده فروشان از استراتژی بمباران تبلیغاتی و پیشنهادات و تخفیفات متعدد درصدد جذب مشتری هستند که به عقیده برخی متخصصان تأثیر خوبی روری رفتار مصرف کننده نخواهد گذاشت.