خطر منفجر شدن بمب نقدینگی در بازار ارز

پس از انتشار این گزارش توسط «فرصت امروز»، روز گذشته مهر گزارشی میدانی از بازار ارز مخابره کرد که براساس آن دلالان دوباره شروع به خرید گسترده ارز کرده‌اند. یکی از فروشندگان در یک صرافی در میدان فردوسی به مهر گفت: این روزها میزان تقاضا و درخواست برای خرید ارز دلار بالا رفته است و برخی‌ها این ارز را خریداری   و ذخیره‌سازی می‌کنند و با نگهداری آن در انتظار افزایش قیمت در ماه‌های پایانی سال یا در سال 94 هستند. 

چشم‌انداز آرام ارز در کوتاه‌مدت

فرشاد قربانی در گفت‌وگو با  «فرصت امروز» با اشاره به گزارش منتشر شده از بازار ارز گفت: در حال حاضر دلیلی برای بالا رفتن قیمت ارز وجود ندارد. در گذشته، زمانی که قیمت ارز افزایش یافته است اگر دلایلش را بررسی کنیم، می‌بینیم  به چند دلیل عمده ضعف اقتصاد ملی و کاهش ارزش پول، اتفاقات ناگهانی در حوزه سیاست داخلی و بین‌المللی به‌خصوص در کشورهای همسایه که تاثیرات داخلی دارند یا سوء‌مدیریت بانک مرکزی رخ داده است. من به دلایلی که عرض می‌کنم اعتقاد دارم. در حال حاضر در افق یک یا دو ماه آینده هیچ دلیلی برای رشد قیمت ارز وجود ندارد. 

وی در ادامه افزود: براساس آمارهای بانک مرکزی که قاعدتا باید به این آمارها اعتماد کنیم و دلیلی هم ندارد که بازار به این آمارها بی‌اعتماد باشد، دولت در یک سال گذشته توانسته است هم تورم اقتصاد کشور را مهار کند و هم رشد اقتصادی را به 4 درصد برساند. ممکن است برخی رسانه‌های مخالف بر طبل انکار بکوبند، اما برای ما اقتصاددان‌ها واضح است که دولت درمسیر درستی حرکت می‌کند و آمارهای منتشر شده حاکی از واقعیت‌های اقتصادی است. بنابراین در مدت زمان یادشده ارزش ریال که پول ملی ماست نه تنها کاهش نیافته، بلکه روند افزایشی هم داشته و از ثبات بیشتری برخوردار شده است. پس از این ناحیه، هیچ محرکی برای افزایش قیمت ارز وجود ندارد. 

وی در ادامه افزود: از یک بعد دیگر که به موضوع نگاه کنیم کشور در حال حاضر در امنیت کامل به سر می‌برد. مرزهای کشور باوجود گروه‌هایی مانند داعش در عراق و امثالهم امن است و این گروه‌ها در اندازه‌ای نیستند که بخواهند تهدیدی برای ایران به حساب آیند. کشورهای همسایه هم در وضعیت نسبی خوبی با ما به سر می‌برند. شرایط سیاسی داخلی هم از هیچ گزینه‌ای که بتوان آن را محرک بازار ارز به حساب آورد برخوردار نیست. 

قربانی تاکید کرد: بازار ارز هم به نظر من به درستی مدیریت می‌شود. در نوسان اخیر ارز دیدیم که سیف،  رییس کل بانک‌مرکزی با ورود به موقع و اظهارات سنجیده چگونه بازار را مهار کرد. حرف‌هایی مبنی‌براینکه بانک مرکزی قصد نوسانگیری از بازار ارز داشته است بیشتر مصرف سیاسی دارد و در عمل هیچ ردپایی از این گونه تحرکات بانک مرکزی دیده نمی‌شود. 

این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت: اما از یک موضوع نباید غافل شد و آن تاثیر کاهش قیمت نفت بر اقتصاد کشور است. در حال حاضر بازار نفت در آشفتگی به سر می‌برد و عربستان اعلام کرده است که قیمت نفت حتی اگر به بشکه‌ای 20 دلار هم برسد تولید خود را کاهش نمی‌دهد. رییس‌جمهور، اعتقاد داردکه کاهش قیمت نفت توطئه‌ای برای کابینه وی بوده است و جالب اینکه پوتین هم کاهش قیمت نفت را متوجه روسیه و کابینه‌اش می‌داند. به هر حال دلایل سیاسی آن هر چه می‌خواهد باشد، اما باید دانست که امید زیادی به بازار نفت در سال 94 نمی‌رود. شاید کسانی که در بازار ارز اقدام به ذخیره‌سازی دلار و یورو کرده‌اند با همین هدف است. آنها امید دارند که در سال 94 تکانه ارزی رخ بدهد و آنها از ذخایرشان سود ببرند، اما اینکه بگوییم در افق چند ماه آینده ممکن است قیمت ارز دچار آشفتگی شود، این اتفاق رخ نخواهد داد. 

بازار سرمایه تقویت شود

قهرمان جلیلی، کارشناس اقتصادی هم در این باره به «فرصت امروز» گفت: به هر حال همیشه این خطر وجود دارد که بازار ارز دچار نوسان قیمت شود.دفعه پیش که قیمت ارز بالا رفت بهانه آن تمدید مذاکرات هسته‌ای بود و یک ماه دیگر ممکن است به بهانه‌ای دیگر، دلال‌ها به بازار هجوم بیاورند. این است که بانک مرکزی باید در آمادگی کامل به سر ببرد.  

وی افزود: البته بانک مرکزی نمی‌تواند به‌صورت جزیره‌ای عمل کند و در این راه باید کلیت وزارت اقتصاد و دولت با وی همراه شوند. در حال حاضر نقدینگی انبوهی در کشور وجود دارد که در حال انتظار است. اگر این نقدینگی هدایت نشود می‌تواند مثل بمب عمل کند. باید شرایطی را رقم زد که نقدینگی سرگردان قبل از آنکه دستخوش بازارهای دلالی شود راهی بازارهای کارآمدی مثل بازار سرمایه شود. دولت بارها اعلام کرده که از بازار سرمایه حمایت می‌کند، اما تاکنون نتوانسته از ظرفیت‌های بازار سرمایه در این راه سود ببرد. باید با ایجاد جاذبه در بازار سرمایه نقدینگی را از چنگ دلال‌های ارز نجات داد.