سود افزایش تولید محصولات کشاورزی در جیب وزارت نیرو

کشور در شرایط بحران آب و تنش‌های شدید آبی قرار دارد‌. وزارت کشاورزی تمام تلاش خود را به کار گرفته تا روش‌های کشت را اصلاح کند و با افزایش بهره‌وری و راندمان تولید، بحران آب در بخش کشاورزی را کنترل کند‌. نکته بسیار مهمی که باید به آن اشاره کرد اینکه مدیریت منابع آب در دست وزارت جهاد کشاورزی نیست و وزارت نیرو آن را بر عهده دارد‌. در‌حالی‌که مدیریت منابع آب در بخش کشاورزی باید در اختیار وزارتخانه مربوط به خودش باشد‌. در قوانین وزارت نیرو برای مدیریت آب در بخش کشاورزی و فروش آن به کشاوزران آنچه مشاهده می‌شود این است که کشاورزان با استفاده از روش‌های نوین آبیاری و افزایش راندمان محصول باید پول یا سهم بیشتری به وزارت نیرو بدهند‌. وزارت نیرو در قبال محصول تولید شده کشاورز، درخواست درصدی سهم درآمد می‌کند و با این شرایط هیچ کشاورزی حاضر نمی‌شود تولیدش را افزایش دهد‌. زیرا سودش به جیب خودش نمی‌رود و وزارت نیرو از آن بهره‌مند می‌شود.

وزارت نیرو اگر می‌خواهد همچنان این بخش را مدیریت کند باید مدیریت حجمی آب را برای کشاورزان اجرا کند که تاکنون شاهد ساماندهی در این بخش از سوی وزارت نیرو به‌عنوان متولی آب کشور نبوده‌ایم‌. این وزارتخانه باید در برخی از سیاست‌های خود تجدید‌نظر کند و مدیریت آب بخش کشاورزی را پس از سد و از ابتدای کانال‌های آب کشاورزی، بر عهده وزارت جهاد کشاورزی بگذارد‌. این مدیریت دوگانه و نابسامانی‌هایی که در آن ایجاد شده، مشکلات زیادی به وجود آورده که نتیجه‌ای جز زیان کشاورزان و بهره‌برداران در پی نداشته است.

شوربختانه وزارت نیرو تنها کاری که می‌کند، این است که انگشت اتهام را به سمت کشاورزان بگیرد و آنها را بزرگ‌ترین مصرف‌کننده آب در کشور معرفی کند‌. باید از مسئولان این وزارتخانه پرسید؛ مدیریت منابع آب در دست چه کسی است؟ حفر این همه چاه مجاز و غیرمجاز را چه کسی نظاره کرد و دم برنیاورد؟ چه کسانی در حالی که متولی منابع آبی کشور بودند، پایین رفتن سطح آب‌های زیرزمینی و سفره‌های آبی را به تماشا نشستند؟ چرا آن زمان کاری نکردند و حالا که کار از کار گذشته فریاد بی‌آبی و اتهام‌زنی سر ‌می‌دهند؟

درست است همه این مصیبت‌ها در بخش کشاورزی اتفاق افتاده اما مدیریت منابع آب در اختیار وزارت نیرواست و آنها باید از وقوع این بحران پیشگیری می‌کردند‌. اکنون در استان خوزستان کشت دیم از بین رفته است و در استان‌های دیگر نیز وضعیت بهتری مشاهده نمی‌شود. خلاصه اینکه مدیریت منابع آب در بخش کشاورزی باید در دست خود کشاورزان باشد اما مدیریت همچنان در اختیار وزارت نیرو قرار دارد‌. این وزارتخانه هیچ ارتباطی با کشاورزان ندارد و این یک اشتباه است‌.

* مشاور وزیر کشاورزی در امور آب و خاک