اسدالله عسگراولادی روابط تجاری میان ایران و روسیه را دور از چشمانداز تعیین شده عنوان کرد و مشکلات موجود در مسیر توسعه تجاری میان دو کشور را متعدد برشمرد. رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه که در همایش فرصتهای تجاری دو کشور که رایزن بازرگانی سفارت روسیه تنها مهمان طرف روسی بود، سخن میگفت، با اشاره به دیدارهایش با دولتمردان ایرانی و روس برای حل مشکلات این حوزه افزود: مسئولان روسی بارها از حل مشکلات و افزایش حجم روابط تجاری میان دو کشور استقبال کردهاند اما متأسفانه مشکلات و موانع همچنان پابرجاهستند.
به گزارش «فرصت امروز» این تاجر باسابقه به موانع بانکی و پولی میان دو کشور اشاره کرده و گفت: تحریمها برای روسها و بیثباتی که به دنبال آن پیش آمد روبل را دچار نوسان کرد و همین مسئله باعث شده روسها در معاملات تجاری تنها روبل را قبول دارند. عسگراولادی افزود: تا به حال بارها صحبتهایی مبنی بر قراداد دوجانبه روبل، ریال میان دو طرف انجام شده است اما تاکنون شاهد اجرایی شدن آن نبودهایم. رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه از برخورد بانکهای روسی انتقاد کرد و گفت: مسئولان روس میگویند ما از تحریمهای بانکی پیروی نمیکنیم. اما وقتی قرار بر این میشود که یکی دو بانک با ما همکاری کنند عملاً کاری نمیکنند و همچنان تحت تأثیر روانی تحریمها هستند. عسگراولادی حملونقل ریلی، دریایی و هوایی را از مشکلات عمده سر راه توسعه تجاری میان دو کشور دانست و توضیح داد: ما به شهرهایی مانند ساراتوف و آستاراخان پرواز نداریم و باید بازرگانان ابتدا به مسکو و پس از هشت ساعت انتظار به آستاراخان بروند. این بازرگان، دولتمردان را برای ایجاد پروازهای متعدد در شهرهایی مانند رشت، موردخطاب قرار داد. وی همچنین از روسها به علت کندی در صدور روادید گلایه کرد. تعرفه سنگین روسها برای کالای ایرانی گلایه دیگر این بازرگان بود.
عسگراولادی گفت: چرا برای کشورهایی مانند آذربایجان، بلاروس، قزاقستان و. . . تعرفه واردات روسیه صفر تا 5 درصد است، ولی برای ما 5 تا 20 درصد؟ به همین دلیل ما ناچاریم به یکی از این کشورها حق کمیسیون بدهیم تا کالایمان را از آن طریق به روسیه وارد کنیم. این بازرگان با تجربه که به لحاظ سوابق تجاریاش با روسیه، نشان دوستی «ولادیمیر پوتین» را دریافت کرده است، با بیان اینکه روسیه حق همسایگی را به جا نمیآورد، ادامه داد: ما با دیگر کشورهای همسایه سالانه 5 تا 40 میلیارد دلار مبادله داریم اما رقم تجارت ما با روسیه از 2 میلیارد دلار بالاتر نرفته است.
رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه پیکان انتقادش را از دولتمردان روسی به سوی دولتمردان ایرانی نشانه گرفت و ادامه داد: 11 دولت گذشته دائماً قول دادهاند سهم بخش خصوصی در اقتصاد کشور به 50 درصد برسد اما هنوز 80 درصد از اقتصاد دولتی و تمام فسادها، گرانیها، ندانم کاریها و زیانها هم از همین دولتی بودن اقتصاد است.
وی با بیان اینکه توسعه روابط ایران و روسیه در برنامههای چهارم و پنجم مرتفع نشده است، ادامه داد: ما در آستانه اجرای برنامه ششم توسعه در ایران هستیم و با توجه به تحریمهای غرب علیه روسیه، فرصت خوبی داریم تا سرمایههای روس را به ایران بیاوریم و سرمایههای خود را به روسیه ببریم. بازرگان ریشسفید کشور، جنگ طلبان علیه ایران را نیز مورد خطاب قرار داد و گفت: ما توافق کردهایم در دنیایی که میخواهیم بسازیم حرکت کنیم و این ایران است که در خاورمیانه صاحب حرف و صاحبنظر است و مدیریت خاورمیانه در دست ماست.
ضرورت احیای خط راهآهن ایران و روسیه توصیه رئیس اتاق بازرگانی تهران در این همایش، جهت توسعه هر چه سریعتر روابط تجاری میان دو کشور بود. مسعود خوانساری در همایش فرصتهای تجاری و سرمایهگذاری ایران، روسیه و کشورهای CIS، پایان مذاکرات را دریچهای نو برای بازارهای صادراتی دانست وگفت: باوجود امضای قرارداد کریدور ترابری بینالمللی شمال – جنوب متأسفانه این قرارداد هنوز جدی گرفته نشده است. درصورتیکه این مسیر از هند شروع شده و به روسیه ختم میشود و نقش ایران در این میان بسیار جدی است، اما در دولتهای نهم و دهم پیگیری جدی در این زمینه صورت نگرفت، درصورتیکه اگر روی آن تمرکز کنند، در زمینه دریایی و جادهای در کریدور شمال به جنوب ظرفیتهای بسیار خوبی وجود دارد.
رئیس اتاق تهران، منازعات بین ارمنستان و آذربایجان را عامل قطع شدن ارتباط ریلی ایران با روسیه عنوان کرد و افزود: راهاندازی این خط آهن هزینههای صادرات را به میزان قابل توجهی کاهش خواهد داد. خوانساری، ایران را به لحاظ صنایع غذایی غنی دانست و ادامه داد: روسیه بازار بزرگی برای بخشهای مختلف صنایع غذایی است و کشور ما باوجود داشتن تجربه در صادرات موادغذایی متأسفانه هنوز آنطور که انتظار میرود سهم خود را در این بازار پیدا نکرده است.
وی انرژی هستهای را از مزیتهای هر دو کشور برشمرد و با اشاره به نوسان قیمت نفت گفت: ایران و روسیه در زمینه پتروشیمی میتوانند همکاریهای خوبی داشته و نقش مهمی در منطقه ایفا کنند. استخراج منابع از دریای خزر دیگر موضوع مورد بحث رئیس اتاق تهران بود. خوانساری در این زمینه توضیح داد: متأسفانه هنوز اختلافات برطرف نشده است و به نظر من ما در این مدت بیشتر با مسائل سیاسی و ایدئولوژیک درگیر بوده و هیچگاه در کنار هم شریک استراتژیک نبودهایم.
رایزن بازرگانی سفارت روسیه تنها سخنران طرف روسی در بخش دوم همایش در پاسخ به مسائل مطرح شده از سوی رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه و رئیس اتاق تهران مواردی را مطرح کرد. . . . . صدور روادید برای شرکتها و بازرگانان ایرانی را بدون مشکل دانست و توضیح داد: بازرگانانی که ویزا میخواهند میتوانند به اتاق مشترک مراجه کرده و اتاق با یک نامه به سفارت میتواند سریعا این کار را اتجام دهد. رایزن بازرگانی روسیه در ایران درتوضیح بالا بودن تعرفهها که از سوی رئیس اتاق مشترک مطرح شد، گفت: تعرفههای گمرکی مانع نیستند و نعرفه ما برای موادغذایی 15 درصد است. در پاسخ به ایتکه چرا با کشورهایی مثل آذربایجان، بلاروس، قزاقستان و. . . تعرفه ما صفر است باید بگویم که ما یک فامیل هستیم و سالها یک کشور بودهایم.
وی به راهآهن سراسری کشور روسیه اشاره کرد و گفت: ما میتوانیم با ارزانترین هزینههای کالای شما را به سراسر کشور برسانیم و از شما میخواهیم به خاطر اقلیم مناسبی که برای کشاورزی و تولید موادغذایی دارید، صادرات این کالاها و موادغذایی را به کشور ما افزایش دهید. این زمینه بسیار خوبی برای همکاری ما است. رایزن بازرگانی روسیه درایران ادامه داد: شما صادرات بسیار بالایی به افغانستان و عراق دارید درحالیکه بازار کشور ما و شبکههای توزیعی ما بهمراتب گستردهتر از این کشورهاست. وی در گلایهای گفت: در بسیاری از موارد که ما به حجم بالایی از یک محصول غذایی نیاز داریم متأسفانه نتوانستهایم این کالا را از شما دریافت کنیم چون در کشور شما شرکت، مؤسسه یا مرکزی که بتواند یک سفارش بالا را در یک زمان کوتاه فراهم کند وجود ندارد و مراکز شما پراکنده هستند. آندره لوگانسکی مانند دیگر سخنرانان این همایش ایجاد خط راهآهن را نیز ضروری و آن را به صرفهتر از حملونقل دریایی دانست.
همایش آشنایی متقابل با فرصتهای بازرگانی و سرمایهگذاری کشورهای ایران، روسیه و کشورهای حوزه CIS بعد از ظهر شنبه با حضور رئیس اتاق مشترک دو کشور، رئیس اتاق تهران، یکی از اعضای هیات مدیره صندوق ضمانت صادرات، مدیرعامل شرکت کشتیرانی دریای خزر، مدیرکل ترانزیت و پایانههای مرزی، رایزن بازرگانی سفارت روسیه و آندره لوگانسکی همراه دو جلسه پرسش و پاسخ با حضور فعالان این حوزه در هتل اوین برگزار شد.