ساختن یک تیم بازاریابی در دنیای مدرن شباهت بی اندازه ای به رهبری ارکستر دارد. شما می توانید بااستعدادترین متخصصان سئو، خلاق ترین نویسندگان محتوا و تحلیلگرترین مدیران تبلیغات را استخدام کنید، اما اگر ساختار تیم شما ناقص باشد، اگر استراتژی کلی مشخص نباشد و اگر هر بخش نداند که چگونه باید با دیگر بخش ها هماهنگ شود، نتیجه نهایی چیزی جز هدررفت بودجه، کمپین های بی اثر و یک صدای ناهماهنگ و ضعیف در بازار نخواهد بود.
امروزه دیگر موفقیت در بازاریابی حاصل تلاش های جزیره ای و جدا از هم نیست، بلکه نتیجه یک اجرای گروهی بی نقص و استراتژیک است. بنابراین، سوال کلیدی برای هر رهبر کسب و کار، دیگر صرفا «چه کسانی را استخدام کنیم؟» نیست، بلکه «چگونه این افراد را در یک ساختار هوشمندانه سازماندهی کنیم تا یک سمفونی قدرتمند از رشد خلق نمایند؟» است.
استراتژی قبل از ساختار

بزرگ ترین اشتباهی که یک شرکت می تواند مرتکب شود، استخدام افراد براساس عناوین شغلی مد روز، بدون داشتن یک استراتژی بازاریابی شفاف است. این کار مانند خریدن گران ترین سازهای موسیقی بدون داشتن هیچ قطعه ای برای نواختن است. ساختار تیم شما باید آینه ای از استراتژی و اهداف کسب و کار شما باشد، نه برعکس.
مطلب مرتبط: راهنمای ایجاد تیم فروش در شرکت ها
قبل از نوشتن حتی یک آگهی استخدام مدیر بازاریابی باید به چند سوال بنیادین پاسخ دهد:
۱. اهداف اصلی کسب وکار چیست؟ آیا به دنبال افزایش آگاهی از برند هستیم؟ آیا هدف اصلی، تولید سرنخ های فروش (Lead Generation) است؟ یا به دنبال افزایش وفاداری مشتریان فعلی هستیم؟ هر یک از این اهداف، به سازهای متفاوتی در ارکستر شما نیاز دارد.
۲. مخاطب هدف ما کیست و در کجا حضور دارد؟ اگر مخاطبان شما نسل جوان و فعال در تیک تاک هستند، به یک متخصص بازاریابی ویدئویی قدرتمند نیاز دارید. اگر مخاطبان شما مدیران ارشد شرکت ها هستند که در لینکدین فعالند، نقش یک متخصص بازاریابی محتوای B2B پررنگ تر می شود.
۳. قیف بازاریابی ما چگونه طراحی شده است؟ چه کانال هایی مسئولیت جذب مخاطب در بالای قیف را دارند (آگاهی)؟ چه کانال هایی وظیفه تبدیل این مخاطبان به مشتری را برعهده دارند (تعامل و تصمیم گیری)؟ و چه کانال هایی برای حفظ مشتریان فعلی به کار گرفته می شوند (وفاداری)؟
پاسخ به این سوالات، «نت های موسیقی» شما را تشکیل می دهد. تنها پس از داشتن این نقشه راه استراتژیک است که می توانید با دیدی روشن، به سراغ انتخاب نوازندگان مناسب برای هر بخش از ارکستر خود بروید.
نقش های کلیدی در تیم بازاریابی مدرن

یک تیم بازاریابی مدرن از چندین بخش تخصصی تشکیل شده که هر کدام نقشی حیاتی در اجرای کلی دارند. در ادامه به مهمترین آنها می پردازیم.
1. محتوا و برند: این بخش مسئول خلق ملودی اصلی و روح برند شما است. آنها داستان سرایانی هستند که با کلمات، تصاویر و ویدئوها، با مخاطب ارتباط عاطفی برقرار می کنند. این بخش شامل نقش هایی مانند:
• مدیر محتوا: استراتژیست اصلی محتوا که تقویم محتوایی را تدوین کرده و بر کیفیت و هماهنگی تمام محتوای تولید شده نظارت می کند.
• نویسندگان و ویراستاران: هنرمندانی که مقالات وبلاگ، متن های وب سایت، پست های اجتماعی و کمپین های ایمیلی را با زبانی جذاب و گیرا می نویسند.
• متخصصان بازاریابی برند: حافظان هویت و ارزش های برند که اطمینان حاصل می کنند تمام پیام های بازاریابی، از نظر لحن و تصویر، با شخصیت برند همسو هستند.
2. تبلیغات پولی و رشد: این بخش مسئولیت جذب سریع توجه و هدایت ترافیک هدفمند به سمت کسب و کار شما را برعهده دارد. آنها در کانال هایی سرمایه گذاری می کنند که بازگشت سرمایه سریعی دارند. نقش های این بخش عبارتند از:
• متخصص تبلیغات پولی: فردی که بر پلتفرم هایی مانند گوگل ادز و تبلیغات شبکه های اجتماعی تسلط دارد و کمپین ها را برای رسیدن به کمترین هزینه به ازای هر نتیجه، بهینه سازی می کند.
• هکر رشد: متخصصی خلاق که با استفاده از آزمایش های سریع و داده محور، به دنبال پیدا کردن راه های نوآورانه و کم هزینه برای رشد سریع کسب وکار است.
3. سئو و بازاریابی درون گرا: برخلاف سازهای بادی که صدای شان ناگهانی و پرقدرت است، این بخش روی ساختن یک حضور ماندگار و ارگانیک تمرکز دارد که به مرور زمان، مخاطبان را به صورت طبیعی به سمت برند جذب می کند.
مطلب مرتبط: چگونه یک تیم فروش حرفه ای تشکیل دهیم؟
• متخصص سئو: معماری که ساختار فنی وب سایت را بهینه کرده، کلمات کلیدی مناسب را پیدا می کند و با تولید محتوای ارزشمند، جایگاه سایت را در نتایج جست وجوی گوگل بهبود می بخشد.
• متخصص بازاریابی ایمیلی و اتوماسیون: فردی که با ایجاد جریان های ایمیلی هوشمند، سرنخ ها را در طول قیف فروش هدایت کرده و روابط بلندمدت با مشتریان ایجاد می کند.
4. داده ها و عملیات: این بخش ستون فقرات تیم است. آنها اطمینان حاصل می کنند که تمام بخش ها هماهنگ کار می کنند و عملکرد کلی ارکستر را با دقت اندازه گیری می نمایند.
• تحلیلگر داده: فردی که داده های کمپین های مختلف را تحلیل کرده، گزارش های عملکردی تهیه می کند و بینش های کاربردی برای بهینه سازی استراتژی های آینده استخراج می نماید.
• مدیر عملیات بازاریابی: متخصصی که بر ابزارها و تکنولوژی های بازاریابی نظارت دارد و فرآیندها را برای افزایش کارایی تیم، بهینه می کند.
انتخاب متخصصان

در دنیای امروز استخدام افرادی که فقط و فقط در یک حوزه تخصص دارند دیگر کافی نیست. بهترین و کارآمدترین تیم ها از بازاریاب های تی شکل (T-shaped Marketer) تشکیل شده اند. یک بازاریاب تی شکل، فردی است که در یک حوزه (مثلا سئو)، تخصص بسیار عمیق و عمودی دارد، اما همزمان درک و دانش گسترده ای از سایر حوزه های بازاریابی مانند تبلیغات پولی، بازاریابی محتوایی و تحلیل داده ها نیز دارد.
این افراد ستون های یک تیم چابک و کارآمد هستند. آنها زبان دیگر متخصصان را می فهمند، می توانند در پروژه های مختلف همکاری موثری داشته باشند و تصویر بزرگ تری از اهداف بازاریابی را درک می کنند. یک متخصص سئوی تی شکل، هنگام تحقیق کلمات کلیدی، به این فکر می کند که تیم محتوا چگونه می تواند بهترین مقاله را برای آن کلمه کلیدی بنویسد و تیم تبلیغات چگونه می تواند از آن برای بهینه سازی کمپین های خود استفاده کند.
مدل های مختلف ساختار تیم

پس از شناختن نقش ها و نوع نوازندگان، نوبت به چیدمان آنها در قالب یک ساختار مشخص می رسد:
• مدل داخلی (In House): تمام اعضای تیم، کارمندان تمام وقت شرکت هستند. این مدل، کنترل و همسویی کاملی با فرهنگ شرکت ایجاد می کند، اما پرهزینه است و ممکن است در دسترسی به تمام تخصص های مورد نیاز، با محدودیت روبه رو شود.
• مدل برون سپاری به آژانس (Agency Model): شرکت تمام یا بخشی از فعالیت های بازاریابی خود را به یک آژانس تخصصی واگذار می کند. این مدل دسترسی سریع به تخصص را فراهم می کند اما ممکن است منجر به درک سطحی آژانس از برند شما شود و در بلندمدت پرهزینه باشد.
• مدل ترکیبی (Hybrid Model): هوشمندانه و رایج ترین مدل در دنیای امروز. در این ساختار، یک تیم هسته ای از مدیران و استراتژیست های کلیدی به صورت داخلی فعالیت می کنند، اما برای اجرای وظایف تخصصی مانند تولید محتوای ویدئویی، مدیریت کمپین های تبلیغاتی پیچیده یا پروژه های سئوی فنی، از فریلنسرها یا آژانس های تخصصی کمک گرفته می شود. این مدل، بهترین تعادل بین کنترل، هزینه و دسترسی به تخصص را فراهم می کند.
مطلب مرتبط: تشکیل تیم فروش: اشتباهاتی که باید دورشان را خط کشید!
سخن پایانی
ساختن یک تیم بازاریابی بی نقص، یک پروژه با نقطه پایان مشخص نیست؛ بلکه یک فرآیند مداوم از بهینه سازی، یادگیری و هماهنگی است. درست مانند یک ارکستر واقعی که برای هر اجرا، ماه ها تمرین می کند، تیم شما نیز نیاز به تمرین، ارتباط و هماهنگی مداوم دارد. پس همین حالا دست به کار شوید.
منابع: