فرصتی محدود اما مطمئن

توجه به صنایع تبدیلی و تکمیلی موضوعی است که باید به‌عنوان یکی از اولویت‌های سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی مورد توجه قرار گیرد. تامین مواد‌غذایی مورد نیاز بشر با توجه به رشد روزافزون جمعیت جهان یکی از دغدغه‌های اصلی آینده کشور‌ها خواهد بود. از سوی دیگر در برخی از محصولات کشاورزی به دلیل نبود صنایع تبدیلی و تکمیلی هزینه‌های زیادی به دلیل نوسانات بازار‌های داخلی و خارجی پرداخته می‌شود. ظهور و بروز صنایع تبدیلی و تکمیلی علاوه بر این می‌تواند ارزش افزوده مناسبی را در بخش کشاورزی به‌وجود آورد و از طرفی اشتغال‌زایی مناسبی را ایجاد خواهد کرد.

تولید پودر کیوی که به تازگی در یکی از شهر‌های شمال ایران در‌حال راه‌اندازی است یکی از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بخش صنایع به شمار می‌رود که می‌تواند سود‌آوری مناسبی برای سرمایه‌گذاران به همراه داشته باشد. از این رو در این گزارش به بررسی جنبه‌های مختلف تولید پودر کیوی در کشور پرداختیم که در ادامه پیش‌رو دارید.

***

وضعیت بازار کیوی در کشور

در حال حاضر میزان تولید کیوی در کشور حدود 180 هزار تن در سال است که حدود 5 درصد آن به ضایعات تبدیل می‌شود، یعنی رقمی معادل 9‌هزار تن در سال. علاوه براین بخشی از تولیدات کیوی باغات کشور ریز و غیر‌قابل استفاده برای مصارف بازاری است، از این رو احداث کارخانه تولید مربای کیوی، پودر کیوی و دیگر محصولات جانبی که می‌توان از کیوی به دست آورد فرصت بهره‌گیری از این بخش از منابع در کشور فراهم خواهد شد و می‌توان با سرمایه‌گذاری مناسب و البته محدود در این بخش فرصت ارز‌آوری خوبی برای کشور فراهم کرد. 

عنایت الله بیابانی، قائم مقام دبیرکل خانه کشاورز در رابطه با میزان تولید کیوی در کشور به «فرصت امروز» می‌گوید: کشور ما یکی از کشور‌های جوان در تولید این محصول است، بنابراین فرصت خوبی به منظور سرمایه‌گذاری تولید کیوی در کشور وجود دارد. وی می‌افزاید: بازار‌های صادراتی مناسب باعث شده تولید کیوی در کشور در سال‌های اخیر افزایش یابد اما به دلیل وجود نوسانات بازار‌های صادراتی و عدم وجود فرهنگ مصرف در داخل هر ساله بازار با نوساناتی مواجه است که متاسفانه زیان آن به کشاورزان خواهد رسید. 

این کارشناس می‌افزاید: در حال حاضر تولید کیوی در کشور حدود 170 تا 180 هزار تن در سال است که این رقم رو به افزایش است و حداکثر حدود 5درصد از آن به ضایعات تبدیل می‌شود. اگر بتوانیم شرایط مناسبی را برای بازرگانی کشاورزی فراهم کنیم شرایط بهتری را در بخش محصولات کشاورزی خواهیم داشت. بیابانی ادامه می‌دهد: احداث صنایع تبدیلی و تکمیلی می‌تواند نقش موثری در بازار داشته باشد و باید برای این مسئله شرایطی ایجاد شود تا این صنایع در کنار توسعه بخش کشاورزی شکل گیرند اما امروز ما به این مرحله نرسیدیم، حتی امکانات سردخانه‌ای ما برای نگهداری میوه بسیار ضعیف است و سال به سال هزینه‌های نگهداری میوه برای کشاورز افزایش می‌یابد. 

قائم مقام دبیرکل خانه کشاورز ایران شکل‌گیری صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش کشاورزی را یکی از ضرورت‌ها و الزامات توسعه بخش کشاورزی عنوان می‌کند و می‌افزاید: این صنایع در ادامه کار تولید در کشاورزی قرار دارد و می‌تواند نقش موثری را در نوسان‌گیری از بازار داشته باشد و با توجه به اینکه میزان مصرف کیوی در کشور بسیار پایین است صنایع تبدیلی و تکمیلی با استفاده از تکنولوژی به روز می‌تواند کمکی در جهت تولید بیشتر و مطمئن‌تر، اشتغال بیشتر و ارزش افزوده بالاتر باشد. از این رو سرمایه‌گذاری در صنایع تبدیلی باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد، اما در بحث کیوی همچنان می‌توان با تکیه بر شرایط بازار فرصت‌های مناسبی را در سمت تولید به وجود آورد.

میزان سرمایه‌گذاری و سود احتمالی 

برای سرمایه‌گذاری در تولید پودر کیوی به سرمایه‌ای در حدود 6 میلیارد تومان نیاز دارید، از این رقم حدود 3‌میلیارد تومان باید برای احداث سردخانه به منظور نگهداری کیوی در نظر بگیرید مابقی 3 میلیارد تومان هم برای راه‌اندازی و احداث خط تولید پودر کیوی کافی خواهد بود؛ در نهایت مبلغی هم باید برای تامین سرمایه در گردش کار در نظر بگیرید. در این صورت ظرفیت اشتغال‌زایی برای 200 نفر به‌صورت مستقیم و سه برابر این رقم به‌صورت غیرمستقیم فراهم خواهد بود. 

مجوز‌های لازم از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت جهاد کشاورزی صادر می‌شود، علاوه بر این باید مجوز‌های بهداشتی لازم و استاندارد نیز اخذ شود. محصول تولید شده در صنایع غذایی، آرایشی بهداشتی، صنایع شیمیایی و... کاربرد دارد که می‌تواند به مصرف داخلی برسد یا راهی بازار‌های صادراتی شود.» چنین کارخانه‌ای ظرفیتی بالغ بر هزار تن در سال خواهد داشت که در مجموع سود‌آوری 30 درصدی مورد انتظار است. برای تاسیس کارخانه تولید پودر کیوی بهتر است در یکی از شهر‌های شمال ایران که تولید کیوی در آن صورت می‌گیرد، باشید در این صورت تامین مواد اولیه برای شما آسان‌تر خواهد بود و از سوی دیگر از طریق سردخانه‌هایی که در کنار کارخانه احداث می‌کنید، می‌توانید درآمد مضاعفی کسب کنید.

نخستین کارخانه تولید پودرکیوی در کشور

در حال حاضر کارخانه تولید پودر کیوی در کشور وجود ندارد. نخستین کارخانه تولید پودر کیوی در شهرستان تنکابن در حال احداث است. به سراغ پلنگ‌رودی یکی از اعضای هیات مدیره این کارخانه رفتیم تا اطلاعاتی از روند کار به دست آوریم. عضو هیات‌مدیره شرکت خشکه‌داران نشتاسپهر در گفت‌وگو با «فرصت امروز» می‌گوید: در حال حاضر تمام مجوز‌های لازم برای احداث این طرح اخذ شده و روند عملیات ساختمانی آن رو به اتمام است و تا یک سال آینده به بهره‌برداری خواهد رسید. 

وی با اشاره به اهمیت توجه به صنایع تبدیلی، این طرح را گام مناسبی در جهت جلوگیری از ضایعات کیوی و اشتغال‌زایی منطقه عنوان کرد و افزود: با توجه به اینکه این طرح نخستین پروژه تولید پودر کیوی در کشور است در رابطه با اطلاعات بازاری و شرایط حاکم بر بازار محصول تولیدی اظهارنظر دقیقی نمی‌توان داشت ولی تحقیقات مناسبی در بخش بازار صورت گرفته که که امیدواریم شرایط به‌گونه ‌ای مناسب رقم بخورد. پنلگ‌رودی می‌گوید: تولید کیوی در تنکابن رو به رشد است و تنکابن قطب کیوی کشور محسوب می‌شود، از این رو احداث برخی از صنایع تبدیلی و تکمیلی در این شهر تا حد زیادی به کاهش ضایعات کمک می‌کند چراکه ضایعات سردخانه‌ای برای تبدیل به پودر کیوی در بخش صنایع غیر‌غذایی و خوراکی کاربرد دارد و می‌توان از آن استفاده کرد.

ظرفیت برای حضور سرمایه‌گذاران محدود است

با توجه به روند رو به رشد تولید کیوی در کشور به‌ویژه در استان‌های شمالی فرصت‌های جدیدی برای حضور سرمایه‌گذاران در بخش صنایع تبدیلی و تکمیلی مرتبط با کیوی در حال شکل‌گیری بوده اما در حال حاضر ظرفیت محدود است، بنابراین به سرمایه‌گذاران توصیه می‌کنیم برای حضور در بازار سریع‌تر اقدام کنند. نکته دوم که برای حضور سرمایه‌گذاران در این بازار ضروری به نظر می‌رسد مطالعه دقیق بازار و یافتن مشتریان بالقوه داخلی و خارجی است. این کار همواره در بازار‌هایی که به تازگی در حال شکل‌گیری است یا زمانی که محصول جدیدی بناست به بازار عرضه شود ضروری به نظر می‌رسد، بنابراین تحقیقات بازار را دست کم نگیرید. 

سومین نکته‌ای که ذکر آن ضروری به نظر می‌رسد توجه به دانش فنی و استفاده از تکنولوژی روز است؛ این عامل هزینه‌های شما را تا حد زیادی کاهش خواهد داد، بنابراین فرصت رقابت در بازار‌های داخلی و بین‌المللی برای‌تان فراهم خواهد شد. آخرین نکته‌ای که سرمایه‌گذاران باید به آن توجه داشته باشند مکان‌یابی مناسب برای اجرای این طرح است؛ در حال حاضر شهر‌های تنکابن، عباس‌آباد و رامسر مناسب‌ترین منطقه برای احداث صنایع تبدیلی کیوی و مرکبات هستند چون بیشترین حجم تولید کیوی در کشور یعنی چیزی حدود 90 درصد آن در این منطقه تولید می‌شود، بنابراین برای کاهش هزینه‌های حمل و برخی دیگر از هزینه‌های جانبی، اولویت سرمایه‌گذاری در این شهرهاست.