بانک مرکزی برای ساماندهی موسسات غیر مجاز توان کافی ندارد / مجلس آستین همت بالا بزند

سال 94 نیمه دوم خود را پاورچین پاورچین به پایان می رساند که قائم مقام بانک مرکزی در جمع مدیران بانکی اعلام کرد با تمهیدات اندیشیده شده از سوی بانک مرکزی، امکان دخالت موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز در نظام بانکی وجود ندارد. از آن زمان سود بانکی در چند مرحله کاهش پیدا کرده است، اما با این وجود این اقدام نتوانسته نقدینگی را در شریان های حیاتی اقتصاد کشور به جریان درآورد. دلیل آن هم بیش از هر چیز چوبی بود که موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز لای چرخ سود بانکی گذاشتند و نگذاشتند این برنامه اقتصادی به اهداف خود نایل شود.

گلی که برنامه پایش به غیر مجازها زد

در این میان برنامه پایش که از برنامه های خوب تلویزیون در عرصه اقتصادی است به تازگی در گزارش خبری - تحلیلی خود افشا کرد که موسسه مالی و اعتباری آرمان و کوثر در حال حاضر به سپرده های خود به ترتیب سودهای 25 و 21 درصد می دهند.

برنامه پایش در تماس ضبط شده ای که با مسئولان چهار شعبه موسسه مالی و اعتباری آرمان داشت از آنها پرسید که در حال حاضر نرخ سود سپرده های روزشمار و سالانه این موسسه چقدر است که این مسئولان گفتند: اکنون در موسسه مالی و اعتباری آرمان به سپرده های روزشمار 23 درصد سود و به سپرده های سالانه 25 درصد سود تعلق می گیرد.

مسئولان شعب موسسه مالی و اعتباری آرمان در ادامه این گفت وگو عنوان می کنند که به ازای هر یک میلیارد تومان نیم درصد به میزان سود سپرده اضافه می شود. همچنین نرخ تسهیلات در این موسسه 21 تا 23درصد عنوان شده است.

همچنین در ادامه این تماس ضبط شده با موسسه مالی و اعتباری کوثر تماس گرفته شد که مسئولان شعبه های این موسسه نیز اعلام کردند به سپرده ها سود 19 تا 21 درصد تعلق می گیرد.

این در حالی است که موسسه مالی و اعتباری کوثر در حال حاضر با مجوز بانک مرکزی تحت فعالیت است و موسسه مالی و اعتباری آرمان نیز در شرف گرفتن مجوز از بانک مرکزی است. این در حالی است که از تیرماه سال جاری حداکثر نرخ سود بانکی برای سپرده های یک ساله از اول تیرماه 15درصد تعیین شده بود. همچنین نرخ سود تسهیلات حداکثر 18درصد مشخص شده بود.

با این وجود باید دید بانک مرکزی چه واکنشی نسبت به این گزارش نشان خواهد داد؟ و در برابر قانون شکنی آشکار این موسسات چه موضعی خواهد گرفت؟

مدیران تجربی موسسات غیر مجاز، سپرده ها را در خطر قرار می دهند

احمد پویان فر، مدیر گروه مالی دانشگاه خاتم در این باره به «فرصت امروز» گفت: یکی از مهم ترین مشکلات نظام بانکی موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز هستند. در یک تقسیم بندی می توان این قبیل موسسات را به دو دسته تقسیم کرد؛ یکی دسته از این موسسات به صورت غیر مجاز در قد و قواره بانک ها فعالیت می کنند و در سراسر کشور شعبه هم دارند. دسته دوم شعبه ندارند و به صورت دفتر مرکزی برای موسسات خاصی کار می کنند. دست اولی ها که در سراسر کشور شعبه دارند تعدادشان از دسته دوم بسیار بیشتر است.

وی افزود: متاسفانه نرخ سود بانکی این موسسات برخلاف قواعد نظام بانکی و بسیار زیاد است و به همین دلیل مردم به جای بانک هایی که سود مصوب را تا حدودی رعایت می کنند تمایل دارند پول شان را در این موسسات سپرده گذاری کنند.

پویان فر تاکید کرد: متصدیان موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز معمولا افراد متخصصی نیستند و به صورت تجربی امور بانکی را فرا گرفته اند و نهاد نظارتی قوی بر کار آنها نظارت نداشته است، منابع حاصله از راه سپرده های مردم را مصرف می کنند و بعد از چند سال فعالیت به مشکل می خورند. در این میان فردی که با اختیار خودش در این موسسات سپرده گذاری کرده است چون دستش به جای دیگری بند نیست از نهاد حاکمیتی طلبکار می شود، در صورتی که بانک مرکزی بارها در این باره هشدار داده است ولی با وجود این هشدارها افراد اقدام به سپرده گذاری در موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز کرده اند.

وی ادامه داد: کسانی که اقدام به سپرده گذاری در موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز می کنند باید مسئولیت کار خود را بپذیرند نه اینکه با ورشکستگی این موسسات بروند و در برابر بانک مرکزی شعار بدهند. مگر این دسته از سپرده گذاران آن روز که اقدام به سپرده گذاری در موسسات غیر مجاز می کردند از بانک مرکزی تاییدیه ای گرفتند که امروز پول شان را از بانک مرکزی می خواهند؟

مردم هشدارهای بانک مرکزی را جدی بگیرند

مدیر گروه مالی دانشگاه خاتم تاکید کرد: البته بانک مرکزی در گذشته نتوانسته است جلوی رشد این موسسات را بگیرد اما در این باره مرتبا به مردم هشدار داده است. در گذشته به دلیل اینکه پشت سر این موسسات، نهادها و سازمان های قدرتمندی حضور داشتند بانک مرکزی توان مقابله با آنها را نداشت به همین دلیل تعداد این موسسات رو به افزایش گذاشت.

مثل صندوق های بازنشستگی که تحت نظر دولت نبودند، خاص بودند و خودشان برای خودشان اساسنامه و قانون مخصوص به خود را دارند و براساس آن عمل می کنند. یک زمانی این موسسات تشکیل شده اند و اکنون هم دولت نمی تواند با آنها برخورد کند یا مردم در این دسته از موسسات غیر مجاز سرمایه گذاری گسترده ای کرده اند و به همین دلیل بانک مرکزی نمی تواند با آنها برخورد کند. با همه اینها اما عملکرد بانک مرکزی را باید در این باره مثبت ارزیابی کرد. بانک مرکزی تلاش کرده است تا حد ممکن فعالیت این موسسات را محدود و برخی از آنها را با یکدیگر ادغام کند و از سوی دیگر بتواند تا حد ممکن فعالیت این موسسات را قاعده مند کند.

وی ادامه داد: از 4 تا 7 هزار موسسه مالی و اعتباری که در ایران فعالیت می کنند بانک مرکزی تنها به تعداد بسیار محدودی مجوز فعالیت داده است. این نهادهای دیگر مثل نیروی انتظامی، وزارت تعاون و وزارت کشور بودند که به این موسسات مجوز فعالیت دادند و این موسسات بر اساس قوانین نهادهایی که از آنها مجوز گرفتند عمل کردند. بانک مرکزی در این باره از حداکثر پتانسیل خود استفاده کرده است و نمی تواند برخورد شدید تری در این باره داشته باشد و این مجلس شورای اسلامی است که در این میان می تواند با تصویب قانونی قاطعانه به موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز مهلت و فرصت دهد که یا با یکدیگر ادغام شوند، یا نظارت بانک مرکزی را بپذیرند یا منحل شوند.

ارتباط با نویسنده : nasim64najafi@gmail.com