پرداخت مالیات وکاهش انگیزه سرمایه‌گذاران

مسئله مالیات‌ها در رابطه با خروج از رکود یا ایجاد سیستم‌های انگیزشی برای افزایش تولید و سرمایه‌گذاری همیشه مطرح بوده  است. ریکاردو، اقتصاددان برجسته آمریکایی در یکی از نظریاتش عنوان می‌کند: دولت آمریکا برای رونق صنعت نساجی کشورش که در آن زمان پیشرو بود اعلام می‌کند از کارگران مالیات دریافت نشود. ما هم در ایران چنین مواردی را در نظر گرفتیم، به طوری که برای مناطق محروم ویژگی‌های مالیاتی در نظر گرفته می‌شد که این روند در حال حاضر نیز اعمال می‌شود. نکته دیگری که وجود دارد این است که در لایحه خروج از رکود خوشبختانه موارد خوبی در نظر گرفته شده و در عین حال کمبودهایی هم مشاهده می‌شود که بسیار کلیدی است و امیدواریم نمایندگان مجلس به این مهم توجه کنند.

 نکته مهمی که وجود دارد این است که شرکت‌های پذیرفته شده در بورس یا شرکت‌هایی که به‌صورت سهامی عام تاسیس می‌شوند باید برای‌شان امتیازهای مشخصی در نظر گرفته شود زیرا این گونه شرکت‌ها با سرمایه‌های خرد صدها هزار نفر تاسیس می‌شود. آنچه در سایر کشورها اعمال می‌شود این است که سود انتقال یافته به سرمایه‌گذاری‌های مجدد و افزایش سرمایه شرکت‌های سهامی عام دارای معافیت مالیاتی هستند. یعنی برای افزایش سرمایه‌گذاری‌ها، ایجاد اشتغال و اصلاح ساختار مالی شرکت‌ها، سود اختصاص داده شده به سرمایه‌گذاری مجدد، از مالیات معاف  است.

 این درحالی است که در ایران برخلاف آنچه در سایر کشور‌ها اعمال می‌شود سود اختصاص داده شده به سرمایه‌گذاری مجدد مشمول مالیات است و این امر موجب شده که ساختار مالی شرکت‌ها در بورس تهران با بحران‌هایی روبه رو شوند و عملا سالانه و برپایه آماری که بورس منتشر کرده در سال گذشته بالغ بر 250 هزارمیلیارد ریال سود شرکت‌ها به جای اینکه صرف سرمایه‌گذاری، توسعه واحدهای موجود و اصلاحات تکنولوژی شود به‌صورت سود نقدی پرداخت شده است و شرکت‌ها اصولا انگیزه‌ای برای استفاده از سود خودشان در سرمایه‌گذاری‌های جدید ندارند. بنابراین در لایحه‌ای که در دست بررسی است باید به این مسئله اهمیت داده  شود. 

از سوی دیگر با توجه به اینکه شرکت‌های سهامی عام دارای سهامداران خرد هستند، مجلس باید برای آن تعریفی داشته باشد. از این رو پیشنهاد می‌کنم مجلس برای دارندگان کمتر از یک در هزار سهام شرکت‌های سهامی عام پذیرفته شده در بورس تمهیداتی را در نظر بگیرد که آنها از پرداخت مالیات معاف شوند و همچنین برای این شرکت‌ها امتیازات ویژه‌ای را در نظر بگیرند. بنابراین، این مسئله در کنار سایر موارد مثبتی که توسط نمایندگان مجلس به تصویب رسیده، می‌تواند اقدام موثری در راستای اقتصاد مقاومتی، افزایش تولیدات داخلی  و . . .  انجام  دهد. 

* اقتصاددان