با وجود تورم تک رقمی طرح اجرا نشد / پرونده حذف 3 صفر پول به دولت دوازدهم رفت

حذف سه صفر از پول ملی بیش از دو دهه است که در میان تیم اقتصادی دولت ها دست به دست می شود اما همچنان این طرح در حال خاک خوردن است. 

به گزارش «فرصت امروز»، بانک مرکزی دولت ششم بود که نخستین بار تحقیقات گسترده ای را در این مورد آغاز کرد. از آن زمان هر از گاهی این طرح از زبان مسئولان بانک مرکزی تکرار شده است. به گفته مصباحی مقدم، به طور میانگین سالانه یک بار مسئولان از حذف سه صفر در خلال این سال ها گفته اند اما در عمل اتفاقی رخ نداده است. در زمان احمدی نژاد بود که این طرح یک بار به طور جدی در دستور کار قرار گرفت و بانک مرکزی با راه اندازی سامانه ای اقدام به برپایی نظر سنجی اینترنتی در مورد نام واحد پولی کرد، اما با وجود این اقدامات باز هم حذف سه صفر در بایگانی دولت دهم رفت تا این پرونده فرسوده به دولت یازدهم برسد.

دولت یازدهم و وعده سیف

با روی کار آمدن دولت یازدهم، بار دیگر حذف سه صفر از پول ملی از سوی مقامات بانک مرکزی تکرار شد. سال 93 بود که ولی الله سیف در مقابل این پرسش که آیا همگام با کاهش نرخ تورم در سال جاری و سال آینده حذف صفر از پول ملی صورت می گیرد، گفت: این اقدامی است که حتماً باید اتفاق بیفتد. اما بررسی ها می گوید زمانی باید آن را حذف کرد که نرخ تورم تک رقمی شود، این کار باید در شرایط باثبات و در یک افق بلندمدت رخ دهد.

اکنون به شهادت آمارهای رسمی تورم تک رقمی شده است و شاید به همین دلیل روز سه شنبه حسین قضاوی، معاون وزیر اقتصاد بر ضرورت حذف صفرها از پول ملی تأکید کرد و گفت که این نظر شخصی بنده است و هنوز بحث جدی در دولت درباره حذف صفرها از پول ملی صورت نگرفته است. وی با بیان اینکه باید اقدام مناسبی به منظور انجام رفرم پولی صورت گیرد، گفت: از این طریق باید تعداد صفرهای پول کاهش یابد تا مردم در محاسبات خودشان راحت تر باشند. معاون امور بانکی و بیمه وزارت اقتصاد اظهار داشت: مبادلات در حال حاضر سه برابر تولید داخلی اسمی در بستر الکترونیک انجام می شود، نسبت اسکناس و پول به نقدینگی در حال حاضر به 3درصد کاهش پیدا کرده است از آن سو هزینه انتشار اسکناس باید کم شود تا مردم بتوانند محاسبات راحتی داشته باشند.

واکنش معاون سیف به سخنان معاون طیب نیا

اما نکته جالب اینکه با وجود تک رقمی شدن تورم، پیمان قربانی، معاون سیف بلافاصله نسبت به سخنان قضاوی واکنش نشان داده و گفت: انجام رفرم پولی جزو برنامه های درازمدت بانک مرکزی است. چاپ اسکناس و مسکوک جدید، اصلاح نظام حسابداری و قوانین، پیش نیازهای حذف صفر از پول ملی است. معاون بانک مرکزی افزود: در مباحث پیش روی بانک مرکزی، موضوع رفرم پولی قرار دارد و مطالعات مفصلی در این زمینه به انجام رسیده اما پیش نیازهایی دارد که حتماً باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد. وی تصریح کرد: بدون شک در آینده کشور نیاز به رفرم پولی دارد، ولی اینکه هم اکنون برنامه ای وجود داشته باشد که در اسرع وقت اجرایی شود، این طور نیست.

به گفته قربانی، موضوع ثبات اقتصادی و آمادگی گسترده ای برای اجرای تغییر شکل پولی لازم است به نحوی که باید چاپ اسکناس و مسکوک جدید صورت گرفته و نظام حسابداری کشور و قوانین اصلاح شود؛ به هر حال اجرای این سیاست، مجموعه پیش نیازهایی دارد که البته زمانبر است و اگر لازم باشد بانک مرکزی در این زمینه اطلاع رسانی خواهد کرد. معاون بانک مرکزی ادامه داد: اقدام عاجل برای حذف صفر از پول ملی در دستور کار نیست. نکته جالب اینکه خود قربانی هم تورم را مانع اصلی اجرای طرح تاکنون قلمداد کرده است. وی گفت: رفرم پولی چند سال پیش مطرح شد و تا حد زیادی نیز پیش رفت اما به دلیل شرایط تورمی، متوقف شد. اما وی توضیح نداد که در شرایط کنونی با وجود تک رقمی شدن تورم، چرا این طرح به اجرا در نمی آید؟

چرا 3صفر باید حذف شود؟

اما چه ضرورتی مسئولان بانک مرکزی را واداشته است تا در خلال سال های گذشته از این طرح سخن بگویند؟ براساس تحقیقاتی که بانک مرکزی در این باره انجام داده و نظراتی که در سال های گذشته ابراز داشته است یکی از مهم ترین اثرات این اقدام سهل الوصول شدن مبادلات مالی در کشور است.

تورم در خلال دهه های گذشته به شکل صعودی در حال افزایش بوده و این موضوع موجب شده است بر تعداد صفرهای موجود در مقابل پول ملی افزوده شود. گاهی برای معامله ای ساده باید رقم هایی درشت در میان مردم مبادله شود. این وضعیت موجب شده است که گاهی حسابرسی های معمول هم دچار مشکل شوند.

طبیعتا پول درشت در حمل و نقل هم مردم را دچار دردسر می کند و هم امنیت پول را در معاملات کاهش می دهد. بانک مرکزی در گزارشی که دراین باره منتشر کرده است، اعتقاد دارد که بخشی از صف های تشکیل شده در بانک ها به دلیل حجم ارقام بالای پول ملی است که فرآیندهای بانکی را افزایش می دهد. در صورتی که با کاهش صفرها، فرآیند دریافت و پرداخت پول بسیار کوتاه تر می شود. علاوه بر اینکه بانک مرکزی به عنوان متولی پولی کشور باید هزینه بیشتری را برای چاپ یا امحای اسکناس های حجیم با صفرهای بیشتر بپردازد. اما با وجود همه این مزایا باز هم دولت یازدهم قصد ندارد این پرونده فرسوده را به نتیجه برساند و آن را تقدیم دولت دوازدهم خواهد کرد. اما آیا دولت دوازدهم نقطه پایانی بر اجرای این طرح خواهد نهاد؟

ارتباط با نویسنده : nasim64najafi@gmail.com