نقدینگی از انقباض سیاست های بانک مرکزی خارج می شود / کارت های اعتباری نواختن زنگ آغاز سیاست انبساط پولی

بانک مرکزی در شامگاه پنجشنبه میزبان مدیران عامل بانک ها و موسسات اعتباری بود تا به مقدمه سازی اجرای طرح کارت های اعتباری بپردازد؛ طرحی که بانک مرکزی امید زیادی دارد با اجرای آن بتواند بازارهای مختلف را از رخوت رکود بیرون آورده و تحرکی به بخش تولید کشور وارد کند. 

به گزارش «فرصت امروز» بانک مرکزی پیش از این دوتجربه ناخوشایند را در اجرای طرح هایی مشابه کارت های اعتباری داشته است. اعطای تسهیلات برای خرید خودرو از نمایندگی های خودروسازان و طرح خرید کالای ایرانی که موجب شد تا با شرایط محدود کننده متعددی که از سوی بانک مرکزی وضع شد در عمل این طرح ها با شکست مواجه شوند، شرایط سخت بانک مرکزی برای استفاده کنندگان تسهیلات و اعتبار محدودی که برای این طرح در نظر گرفته شده بود موجب شد تا در عمل اتفاق خاصی در اقتصاد کشور رخ ندهد. پس از اجرای طرح خرید خودرو از نمایندگی ها که با وجود استقبال خریداران، چنگی به دل نزد، طرح خرید کالای ایرانی هم با واکنش سرد بازار مصرف مواجه شد به گونه ای که سازوکار اجرایی طرح خرید کالای ایرانی با مشکلات زیادی مواجه شده و همین مشکلات اجرایی و تاخیر در پرداخت تسهیلات مربوطه موجب شد تا استقبالی از سوی مردم صورت نگیرد.

اما ولی الله سیف معتقد است که برخلاف تجربه پیشین، این طرح می تواند بازار مصرف را دچار تحول کند.

بزرگ ترین خدمات نظام بانکی

رئیس کل بانک مرکزی در جمع مدیران بانک ها، روش تامین مالی مصرف کننده از طریق کارت های اعتباری را یکی از بهترین مدل های تامین مالی دانست و بیان کرد: با توجه به اهداف نظام بانکی و تجارب سایر بانک های دنیا، کارت اعتباری می تواند موجب تشویق بازار و نیز در صورت موفقیت، در زمره یکی از بزرگ ترین خدمات نظام بانکی کشور تلقی شود.

سیف برخلاف تجربه طرح خرید کالای ایرانی که با ناهماهنگی وسیع میان بانک مرکزی و دیگر بانک ها با ناکامی مواجه شد اعتقاد داردکه این طرح از انسجام و هماهنگی میان تمام بخش های فعال برخوردار است. وی در این باره تاکید کرد: لازم است بخش نظارت، اعتباری و نیز بخش فناوری اطلاعات بانک ها با انسجام هرچه بیشتر و با توجه به دستورالعمل تهیه شده به اجرای مطلوب این طرح کمک کنند. همچنین در اجرای این طرح از نظرات کارشناسانه شبکه بانکی استقبال می شود چراکه به این واسطه می توان به افکار عمومی و انتظارات مردم پاسخ گفت.

وی افزود: اجرایی شدن طرح کارت اعتباری در کشور، هزینه های تشکیل پرونده در بانک ها را کاهش می دهد و برخی شبهات درخصوص عملیات بانکی را از بین می برد.

سخنران بعدی این نشست معاون نظارتی بانک مرکزی بود. وی تلاش کرد تا به انتقادهای مطرح شده درباره طرح های مشابه پیشین پاسخ دهد. حیدری با تاکید بر اینکه کارت اعتباری با کارت اعتباری خرید کالای ایرانی متفاوت است، گفت: کارت اعتباری برای خرید انواع کالا و خدمات بوده و سقف آن 200میلیون ریال است، اما کارت اعتباری خرید کالای ایرانی صرفا برای خرید کالاهای ایرانی تا سقف 100میلیون ریال صادر می شود.

معاون نظارتی بانک مرکزی در مورد تفاوت های کارت اعتباری با کارت اعتباری خرید کالای ایرانی، افزود: کارت های اعتباری در سه سطح برنزی (تا سقف 100میلیون ریال)، نقره ای (تا سقف 300 میلیون ریال) و طلایی (تا سقف 500 میلیون ریال) و برحسب توان بازپرداخت اقساط متقاضیان صادر خواهد شد، اما کارت های اعتباری خرید کالای ایرانی، ابزاری اعتباری است که توسط بانک های کشور برای عموم مردم که درآمد مشخص و ثابتی دارند، صادر می شود و دارنده آن می تواند تا سقف تعیین شده متناسب با درآمد ماهانه و حداکثر معادل 100میلیون ریال، کالاهایی را که به صورت مشخص، فهرست آنها توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت تعیین شده است، خریداری کنند. عرضه کارت های اعتباری خرید کالای ایرانی با موافقت رئیس کل بانک مرکزی تا پایان سال جاری تمدید شده است.

سیاست انقباضی پایان می یابد

اما در این میان یک نکته مهم وجود دارد که نباید از آن غفلت کرد و آن آثار تورمی طرح است. محمد کهن دژ، کارشناس اقتصادی در گفت وگو با «فرصت امروز» در این باره گفت: بدون شک تزریق نقدینگی به جامعه همراه با تورم خواهد بود. براساس این ذهنیت که تورم در هر صورت پدیده ای منفی تلقی شود ذهنیت درستی نیست. در شرایطی برای سرپا نگه داشتن اقتصاد کشور باید گزینه های تورم زا را برگزید. این روال معمول در همه اقتصادهای جهان است و بانک های مرکزی گاهی برای تقویت بخش تولید یا صادرات خود به سمت گزینه های تورم زا می روند.

این کارشناس اقتصادی افزود: دو طرحی که پیش از این بانک مرکزی به اجرا گذاشت با وجودی که محدود بود، اما آثار تورمی خاص خود را بر جای گذاشت، بنابراین نمی توان انتظار داشت که طرح کارت های اعتباری که قرار است در گستره زیادی به همه متقاضیان داده شود آثار تورمی در پی نداشته باشد.

وی ادامه داد: البته هنوز حدود این برنامه با جزییاتش معلوم نیست و اینکه گفته می شود به همه متقاضیان کارت اعتباری داده می شود حرفی کلی است. اگر شما در شرایط فعلی به بانک ها مراجعه و تقاضای تسهیلات خرد کنید با انواع شرایطی مواجه می شوید که همین شرایط سخت موجب محدود شدن تعداد استفاده کنندگان از این تسهیلات می شود. در مورد طرح کارت های اعتباری نیز همین شرایط ممکن است رخ دهد و شرایطی در نظر گرفته شود که تعداد واجدین شرایط محدود شود.

کهن دژ تاکید کرد: دولت در چند سال گذشته تلاش فراوانی کرده است تا تورم را مهار کرده و به زیر 10 درصد برساند. این سیاست انقباضی برای همیشه نمی تواند ادامه پیدا کند و دولت از جایی به بعد باید شرایطی را به وجود آورد تا نقدینگی مصرف کنندگان را به بازار بکشاند و چرخ های تولید را به حرکت درآورد.

ارتباط با نویسنده : nasim64najafi@gmail.com