موج پنجم کرونا در سراسر ایران به اوج رسیده و تعداد مبتلایان هر روز بیشتر می شود. واکسیناسیون آنطور که باید و شاید انجام نشده و همین امر روند ابتلا به سویه های جهش یافته کرونا را دوچندان کرده است. با پیشروی ویروس «کرونا دلتا» یا همان ویروس هندی کرونا، پزشکان و متخصصان بیماری های عفونی نسبت به سرعت برق آسای شیوع این نوع ویروس هشدار می دهند، چراکه سرعت انتقال این ویروس تقریبا 60 درصد بیشتر از سرعت انتقال ویروس «کرونا آلفا» یا همان ویروس انگلیسی کروناست و هر یک نفر مبتلا می تواند هشت نفر را درگیر کند.
تقریبا به موازات همه گیری «کرونا دلتا» در استان های شرقی و جنوبی کشور و البته روند کند و لاک پشتی واکسیناسیون کرونا توسط وزارت بهداشت، تعدادی از ایرانیان در هفته های گذشته به ارمنستان رفتند تا واکسن بزنند. براساس آمارها 14 هزار ایرانی برای دریافت واكسن كرونا در کمتر از یک ماه به ارمنستان سفر كرده اند. رفتن شتابزده فوج فوج ایرانی و ایستادن پشت مرزهای ارمنستان برای تزریق واکسن نشان می دهد که شهروندان ایرانی چقدر از روند واکسیناسیون در کشور ناراضی هستند. در همین حال، مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) در یک نظرسنجی به سنجش و ارزیابی نگاه مردم به واکسیناسیون کرونا پرداخت. این نظرسنجی در روزهای شانزدهم تا بیستم تیرماه امسال در مقیاس ملی و با شیوه گردآوری تلفنی اطلاعات انجام شد.
41 درصد از واکسیناسیون ناراضی هستند
در این نظرسنجی از پاسخگویان پرسیده شد: شما در مجموع از عملکرد دولت در زمینه واکسیناسیون کرونا چقدر راضی هستید؟ در پاسخ به این سوال، 41.1 درصد از پاسخگویان اصلا از عملکرد دولت در زمینه واکسیناسیون رضایت ندارند. 20.1 درصد پاسخگویان گفته اند به میزان کمی از عملکرد دولت در این زمینه رضایت دارند. 23.3 درصد تا حدودی، 7.7 درصد به میزان زیاد و 4.2 درصد پاسخگویان کاملا از عملکرد دولت در زمینه واکسیناسیون کرونا رضایت دارند. 3.6 درصد افراد هم به این سوال پاسخ نداده اند. جالب اینجاست که مردان نسبت به زنان، افراد 30 تا 49 سال به نسبت دیگر گروه های سنی، افراد با تحصیلات دانشگاهی نسبت به افراد غیردانشگاهی و کسانی که سرانه هزینه ماهیانه فرد در خانوار آنها بالای 2 میلیون تومان در ماه است به نسبت دیگر گروه های هزینه ای، نارضایتی بیشتری از عملکرد دولت در زمینه واکسیناسیون دارند.
سوال دیگر ایسپا به ترجیح شهروندان درباره انتخاب واکسن داخلی و خارجی برمی گردد. در این نظرسنجی از شهروندان پرسیده شد: اگر امکان انتخاب داشته باشید، ترجیح می دهید از کدام واکسن استفاده کنید؟ براساس نتایج، 28.3 درصد از پاسخگویان ترجیح می دهند از واکسن ایرانی استفاده کنند، 23.2 درصد واکسن خارجی را ترجیح می دهند، 23.2 درصد گفته اند فرقی برای شان نمی کند، 17.9 درصد اصلا تمایلی به واکسن زدن ندارند و گزینه «هیچ کدام» را انتخاب کرده اند و همچنین 5.5 درصد از پاسخگویان واکسن زده اند و 1.9 درصد به این سوال پاسخ نداده اند. یافته ها نشان می دهد افراد 18 تا 29 سال کمتر از دیگر گروه های سنی، افراد با تحصیلات غیردانشگاهی بیشتر از افراد دانشگاهی و همچنین کسانی که سرانه هزینه ماهیانه فرد در خانوار آنها تا یک میلیون تومان در ماه است، بیشتر از دیگر گروه های هزینه ای، واکسن ایرانی را ترجیح می دهند. ترجیح مردم در استفاده از واکسن داخلی یا خارجی در بین زنان و مردان هم تفاوت معناداری را نشان نمی دهد.
در سومین سوال از کسانی که واکسن نزده اند، پرسیده شد: فکر می کنید چه زمانی برای واکسن زدن نوبت به شما خواهد رسید؟ براساس نتایج به دست آمده، از نظر 14.4 درصد تا پایان تابستان، از نظر 10.5 درصد تا پایان پاییز و از نظر 16.4 درصد از پاسخگویان تا پایان سال نوبت واکسن آنها خواهد رسید. همچنین 18.8 درصد پاسخگویان فکر می کنند نوبت واکسن زدن آنها سال بعد خواهد بود و 26.4 درصد هم تصور می کنند که هیچ وقت نوبت واکسن زدن آنها نخواهد رسید. 13.6 درصد نیز به این سوال پاسخی نداده اند. از تمام کسانی که بیان کرده اند هیچ وقت نوبت واکسن زدن آنها نخواهد رسید، 35.1 درصدشان در پاسخ به سوال قبلی گفته اند دریافت هیچ کدام از واکسن های ایرانی و خارجی را ترجیح نمی دهند. 32.6 درصد آنها نیز واکسن خارجی را بر ایرانی ترجیح می دهند. همچنین مردان بیشتر از زنان، افراد 18 تا 29 سال بیشتر از دیگر گروه های سنی و افراد غیردانشگاهی بیشتر از افراد دانشگاهی گفته اند هیچ وقت نوبت واکسن زدن آنها نخواهد رسید. دیدگاه پاسخگویان در این خصوص برحسب سرانه ماهیانه فرد در خانوار نیز تفاوت معناداری را نشان نمی دهد.
گفتنی است جامعه آماری این نظرسنجی، کلیه شهروندان 18 سال به بالای ساکن در مناطق شهری و روستایی سراسر کشور و تعداد نمونه آن 1585 نفر بوده است. همچنین 50.1 درصد پاسخگویان این نظرسنجی مرد و 49.9 درصد زن بوده اند. 25.7 درصد پاسخگویان در رده سنی 18 تا 29 سال، 48.4 درصد در رده سنی 30 تا 49 سال و 25.9 درصد در رده سنی 50 سال و بالاتر قرار داشتند. 23.3 درصد مجرد، 72.9 درصد متأهل و 3.7 درصد بدون همسر بر اثر طلاق یا فوت همسر بوده اند. 39.2 درصد پاسخگویان در مراکز استان، 35.9 درصد در شهرهای کوچک تر و 24.9 درصد هم در روستاها ساکن هستند.
فرصت کرونا برای گردشگری سلامت
سفر به ارمنستان برای زدن واکسن کرونا! این داغ ترین حاشیه این روزهای جامعه ایران است. آنچه باعث افزایش انتقادها به عملکرد وزارت بهداشت و روند کند و آهسته واکسیناسیون در کشور شده و برخی آن را مایه حقارت ایران و ایرانی خوانده اند. در روزها و هفته های گذشته حواشی زیادی در این زمینه ایجاد شد و این موضوع در رسانه ها و شبکههای اجتماعی حسابی جنجال آفرید، اما چیزی که کمتر بدان پرداخته شده، سیاست گذاری کشورهایی است که از واکسن کرونا به عنوان اهرمی برای رونق بازار راکد گردشگری استفاده کرده اند و سبک جدیدی از گردشگری سلامت را به وجود آورده اند.
همچنین جدا از منظر اجتماعی و فرهنگی و احساسی حقارتی که حتما انسان ایرانی را در این رخداد آزار می دهد، رفتن شتابزده فوج فوج ایرانی به ارمنستان از زاویه اقتصاد نیز حاوی اعداد و ارقام جالبی است. کما اینکه در یك ماه گذشته به طور متوسط 7 میلیون دلار ارز برای سفر به ارمنستان خارج شده و 14 هزار ایرانی برای دریافت واكسن كرونا به ارمنستان سفر كرده اند. به گفته سخنگوی گمرك ایران، این تعداد شهروند ایرانی از اول تا 25 تیرماه از مرز خارج شدند.
این موضوع همچنین باعث درآمدزایی دولت نیز شده و براساس قوانین در سفرهای زمینی، هوایی و دریایی، 400 هزار تومان عوارض خروج از كشور دریافت می شود. این عوارض 400 هزار تومانی البته برای دفعه اول سفر است و ایرانیانی که برای تزریق دز دوم واكسن کرونا حدود یك ماه آینده باید به ارمنستان سفر كنند، بایستی این بار 600 هزار تومان بپردازند چراکه رقم عوارض خروج از كشور در دفعه دوم، 600 هزار تومان است.
حال اگر رقم 14هزار نفر را مبنا قرار دهیم، تا 25 تیرماه امسال، 5 میلیارد و 600 میلیون تومان از ایرانیانی كه به ارمنستان رفته اند، عوارض خروج از كشور دریافت شده است. از آنجا كه از فروردین تا اواخر اردیبهشت ماه، ایران درگیر پیك چهارم کرونا بود و بالطبع امكان سفر خارجی فراهم نبود، فرض می کنیم تمام مسافران رفته به ارمنستان در سفر اول خارجی خود بوده اند. بنابراین درآمد حاصل از خروج برای بار دوم این تعداد از ایرانیان حدود 8 میلیارد و 400 میلیون تومان خواهد شد؛ یعنی سر جمع، 14 میلیارد تومان از محل خروج ایرانیان از كشور به دلیل تزریق واكسن در كشور ارمنستان به جیب دولت رفته است.
البته این سویه درآمدزایی تنها برای دولت ایران نبوده و ارمنستان نیز سود قابل توجهی از سفر این تعداد ایرانی به خاک خود برده است. اگر فرض کنیم هر ایرانی بدون اینكه در هتل اقامت داشته باشد روزانه 25 دلار هزینه خورد و خوراك خود می كند، هر فرد در 10 روز 250 دلار و 14 هزار نفر برای تزریق دز اول واكسن خود 3 میلیون و 500 هزار دلار ارز از كشور خارج كرده اند. حال آنكه اگر نیمی از افراد واردشده به ارمنستان در هتل اقامت داشته باشند، 3میلیون دلار دیگر به ارزهای خارج شده از كشور اضافه می شود. این در حالی است كه این مسافران برای سفر دوم باید به ارمنستان بازگردند و احتمالا 3 میلیون دلار دیگر هم به این كشور تزریق كنند.
ارتباط با نویسنده: [email protected]