خسارت تاخیر تادیه سفته واخواست نشده

برای کسب اطلاعات جامع در خصوص خسارت تاخیر تادیه سفته واخواست نشده حتما این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.

پیشنهاد ویژه: برای دریافت مشاوره رایگان می توانید با بهترین وکیل بانکی تهران تماس گرفته و یا مقاله نمونه دادخواست مطالبه وجه سفته را مطالعه کنید. 02188939832 – 09127654109

شرایط دریافت خسارت تاخیر تادیه

خسارت تاخیر تادیه اسناد تجاری مانند چک و سفته یکی از موضوعات مهم در دعاوی حقوقی است. اگر کسى تعهد خود را در موعد مقرر انجام ندهد و درنتيجه اين تأخير متعهد له متضرر شود، متعهد بايد خسارات ناشى از تأخير را جبران کند که اگر تعهد مذکور وجه رايج باشد، آن را در اصطلاح خسارت تأخير تأديه مى گويند. خسارت تاخیر تادیه در مواردی به کار می رود که موضوع تعهد پرداخت وجه نقد رايج کشور باشد.

قبل از هر چیز به مقداری تعریف بپردازیم

تاخیر تادیه

هر کس به امرى تعهد کند و تعهد خود را در موعد مقرر انجام ندهد، چنانچه در نتيجه اين تأخير متعهدله متضرر شود، متعهد بايد خسارات ناشى از تأخير را جبران کند. اگر اين تعهد وجه رايج باشد، قانونگذار اصطلاح خسارت تأخير تأديه را مطرح کرده و آن را تابع شرايط خاصى قرار داده است.

خسارت تاخیر تادیه

اگر کسى تعهد خود را در موعد مقرر انجام ندهد و درنتيجه اين تأخير متعهدله متضرر شود، متعهد بايد خسارات ناشى از تأخير راجبران کند که اگر تعهد مذکور وجه رايج باشد، آن را در اصطلاح خسارت تأخير تأديه مى گويند. خسارت تاخیر تادیه در مواردی به کار میرود که موضوع تعهد، پرداخت وجه نقد رايج کشور باشد و اگر موضوع، تحويل کالا و خدمات يا پرداخت وجه نقد غير رايج در کشو مثل ارزهاى بيگانه باشد، عنوان خسارت ناشى از عدم انجام تعهد يا تأخير در انجام تعهد به کار می رود.

احکام و مقررات مطالبه وجه سفته و خسارت دیرکرد چگونه است ؟

• سفته از جمله اسناد تجاری مورد تعریف ماده 307 به بعد قانون تجارت است. البته قانونگذار در موارد 223 به بعد قانون تجارت احکام مشترک سفته، برات و چک را ذکر نموده است.
• از سفته در قانون تجارت تحت عنوان "فته طلب " یاد شده است.
• سفته ذاتاً وسیله تأمین اعتبار است (برخلاف چک که وسیله پرداخت است) و از همین رو است که در سفته یک تاریخ صدور وجود دارد و یک تاریخ پرداخت به این معنی که شخص بدهکار ضمن صدور این سند در واقع تعهد می دهد که مبلغ آنرا در تاریخ مشخصی در آینده پرداخت خواهد نمود.
• دارنده سفته در صورتی می تواند از امتیاز اسناد تجاری بهره ببرد که ظرف مدت مقرر قانونی (10 روز) پس از تاریخ وصول، سفته را واخواست نماید.
• در صورت اقدام بعد از گذشت 10 روز از تاریخ وصول سفته سند تجاری محسوب می شود ولی بسیاری از امتیازات برای آن دیگر وجود نخواهد داشت.

پیشنهاد ویژه: برای کسب اطلاعات بیشتر حتما مقاله واخواست سفته را مطالعه کنید.

خسارت تأخير تأديه در قانون آيين دادرسى مدنى جديد

برطبق ماده 522 قانون آیین دادرسی مدنی، در دعاوایی که موضوع آن دين و از نوع وجه رايج بوده و با مطالبه داين و تمکن مديون، مديون امتناع از پرداخت نموده، در صورت تغيير فاحش شاخص قيمت سالانه از زمان سررسيد تا هنگام پرداخت و پس از مطالبه طلبکار، دادگاه با رعايت تناسب تغيير شاخص سالانه که توسط بانک مرکزى جمهورى اسلامى ايران تعيين میشود، محاسبه و مورد حکم قرار خواهد داد، مگر اين که طرفين به نحو ديگرى مصالحه کنند.

شرایط مطالبه خسارت تاخیر تادیه سفته

وفق ماده 522 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی در صورت وجود شرایط ذیل، خسارت تاخیر تادیه قابل مطالبه می باشد :

موضوع دعوا دین باشد : چنانچه خواسته دعوا راجع به اعیان و یا الزام به انجام کار معین باشد، مطالبه خسارت تاخیر تادیه در دادگاه قابل استماع نیست.

موضوع دعوا، وجه نقد رایج کشور باشد : ارزهای خارجی به جهت رایج نبودن مشمول این ماده نمی شوند.

از سوی طلبکار مطالبه شده باشد : برابر ماده ۲۲۶ قانون مدنی، صرف اثبات انقضای مدت در قرارداد برای مطالبه خسارت کافی است، اما در خصوص خسارت تادیه این قاعده با استثنا مواجه شده و لزوم مطالبه دائن به صراحت در ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی آمده است.

مدیون با وجود تمکن از پرداخت خودداری نماید : در خصوص خسارت تادیه، چنانچه مدیون اثبات نماید که پرداخت نکردن وی عمدی نبوده، بلکه علت خارجی مانع از پرداخت بدهی گردیده است، از مسئولیت جبران خسارت تادیه معاف خواهد شد.

تغییر فاحش شاخص قیمت سالانه : این شاخص از سوی بانک مرکزی اعلام می شود.

مبدا محاسبه خسارت تاخیر تادیه سفته

بنا به ماده 304 قانون تجارت در برات، خسارت تأخیر تأدیه مبلغ اصلی برات که به واسطه عدم تأدیه اعتراض شده است از روز اعتراض محسوب می شود. حکم این ماده به موجب ماده 309 قانون تجارت درباره خسارت تاخیر تادیه وجه سفته نیز لازم الاتباع می باشد و خسارت تاخیر از روزی حساب می شود که اعتراض عدم تادیه به عمل آمده باشد و اولین روز، روزی است که واخواست نامه در دفتر دادگاه ثبت می گردد. 02188939832 – 09127654109

بنابراین هرگاه سفته در سال 1399 صادر شده باشد اما دارنده سفته، در سال 1403 اعتراض و طرح دعوا نماید، خسارت تاخیر تادیه به این 4 سال تعلق نمی گیرد بلکه از تاریخ تقدیم دادخواست(مطالبه) محاسبه می شود.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه نیز در این زمینه اظهار میدارد طبق مادتین 304 و 309 قانون تجارت، خسارت تاخیر تادیه به مبلغ اصلی برات یا سفته که به واسطه عدم تادیه اعتراض شده است، از روز اعتراض محسوب می شود و مقصود از عبارت از روز اعتراض، تاریخ ثبت واخواست نامه در دفتر دادگاه است نه تاریخ ابلاغ واخواست.

نحوه مطالبه خسارت تاخیر تادیه سفته

رسیدگی و صدور حکم در دادگاه نسبت به خسارت تاخیر تادیه سفته منوط به تقدیم دادخواست از سوی دارنده می باشد. دادگاه رسیدگی کننده در صورت احراز شرایط قانونی، صادر کننده را محکوم به پرداخت خسارت تاخیر تادیه از زمان ثبت اعتراض عدم تادیه می نماید.

محاسبه و تعیین رسمی خسارت تاخیر در تادیه چک، سفته، رسید و ... با دریافت مشاوره حقوقی توسط وکیل متخصص در این امر به صورت حضوری، آنلاین و تلفنی که با ضمانت قیمت و کیفیت نیز انجام می گیرد.

زمان محاسبه خسارت تأخیر تأدیه سفته و برات

برطبق ماده 304 و 309 قانون تجارت، خسارت تأخیر تأدیه به مبلغ اصلی برات یا سفته که به واسطه عدم تادیه اعتراض شده است از روز اعتراض محسوب میشود و از عبارت (روز اعتراض) تاریخ ثبت واخواستنامه در دفتر دادگاه استفاده می شود نه تاریخ ابلاغ واخواست و ماده 721قانون آئین دادرسی مدنی ناظر به دعاوی مستند به برات و سفته واخواست شده نیست.

مرجع صالح جهت رسیدگی به دعوای مطالبه خسارت تاخیر تادیه سفته

اگر میزان خواسته مندرج در دادخواست، بیش از دویست میلیون ریال نباشد، رسیدگی به دعوا در صلاحیت شوراهای حل اختلاف محل اقامت خوانده قرار داشته و اگر خواسته بیش از دویست میلیون ریال باشد، دادگاه عمومی حقوقی محل اقامت خوانده صالح به رسیدگی است.

هزینه دادرسی خسارت تاخیر تادیه

هزینه دادرسی باید از خواهان اخذ شود. زیرا اگر چه مطالبه تأخیر وجه چک از متفرعات مطالبه وجه چک بوده و در صورت مطالبه آن همراه وجه چک هزینه دادرسی خسارت تاخیر تادیه اخذ نمی شود؛ ولی در مانحن فیه به لحاظ اینکه همراه وجه چک مطالبه خسارت تاخیر تادیه نشده است و بر اساس دادخواست مستقل به دادگاه، مطالبه شده است. لذا دادخواست اصلی تلقی شده است. باید هزینه دادرسی خسارت تاخیر تادیه اخذ شود و به عبارت دیگر تشریفات قانون آیین دادرسی مدنی که یکی از آنها اخذ هزینه دادرسی است، در همه مطالبات باید رعایت شود.