چه زمانی باید به گفتاردرمانی مراجعه کنیم؟

در مراحل اولیه زندگی، کودکان تغییرات زیادی را تجربه می کنند. در یکی دو سال اول آنها یاد می گیرند که چگونه آواسازی کنند، سینه خیز بروند، صحبت کرده و راه رفتن را یاد بگیرند. گاهی اوقات ممکن است که کودکان نوپا برخی از مهارت ها را آنطور که انتظار می رود کسب نکنند. این مسئله با درمان گفتار درمانی برای کودکان نوپا برطرف می شود به عنوان مثال برخی از کودکان در تلفظ حروف یا کلمات خاص مشکل دارند، بنابراین والدین آنها گفتار درمانی را برای کودکان نوپا انتخاب می کنند. برخی از نوزادان حتی زمان بیشتری را برای بیان اولین کلمات خود صرف می کنند.

آیا گفتار درمانی برای کودک شما مناسب است؟

کودکانی که هر نوع مشکل گفتاری و ارتباطی را تجربه می کنند اغلب به گفتاردرمانی ارجاع داده می شوند. هدف بهترین مرکز گفتاردرمانی تهران این است که به کودک کمک کنیم تا اختلالات گفتاری بالقوه را قبل از پیشرفت بیشتر برطرف کنند. آسیب شناسان گفتار و زبان به شما کمک می کنند تا قبل از اینکه خیلی دیر شود روی گفتار کودک خود کار کنید.

چگونه گفتار درمانگران می توانند به کودک نوپا شما کمک کنند؟

گفتار درمانگران متخصصان آموزش دیده ای هستند که به کودکان و بزرگسالان در مورد مسائل مختلف مربوط به گفتار کمک می کنند. در طول فرآیند آموزشی، تمرکز اصلی آنها بر آناتومی و فیزیولوژی انسان است با این حال شاخه های دیگری مانند زبان شناسی، روانشناسی، عصب شناسی و ... را نیز مطالعه می کنند. بهترین دکتر گفتاردرمانی کودکان به زبان و گفتار کمک می کنند اما از راه های متعدد دیگری نیز کمک می کنند. ما قصد داریم چند مورد را لیست کنیم تا بتوانید نحوه عملکرد آنها را درک کنید:

-اختلالات حرکتی گفتاری مانند ضعف عضله های درگیر در گفتار

-اختلالات روانی مانند لکنت زبان

-اختلالات صدا

-اختلالات شناختی-ارتباطی مانند مهارت های ارتباطی اجتماعی، استدلال، تفکر یا حافظه

-برخی از کودکان در بلع و قورت دادن غذای خود مشکل دارند که ممکن است ناشی از برخی مسائل عمیق تر باشد که می تواند بر گفتار نیز تأثیر بگذارد. گفتار درمانی برای کودکان نوپا نیز می تواند به این امر کمک کند.

پنج علائم هشدار دهنده که کودک شما باید به گفتاردرمانی مراجعه کند؟

کودکان همه به یک میزان رشد نمی کنند. برخی از آنها پیشروتر هستند، در حالی که برخی دیگر زمان بیشتری را برای رشد نیاز دارند. با این حال ممکن است مشکلات خاصی رخ دهد که باید به موقع درمان شوند. در اینجا برخی از علائمی وجود دارد که ممکن است نشان دهد کودک شما به گفتار درمانی نیاز دارد.

۱. کودک شما لکنت زبان دارد: لکنت یک اختلال گفتاری است که به ناتوانی در تولید جملات روان اشاره دارد. بسیاری از کودکان با این مشکل روبرو هستند و چندین روش درمانی در دسترس وجود دارد. لکنت معمولا زمانی اتفاق می افتد که کودکان در سن ۲ یا ۳ سالگی شروع به ایجاد جملات منسجم می کنند. البته همیشه اینطور نیست زیرا برخی از کودکان با رشد خود دیرتر شروع به لکنت می کنند.

لکنت زبان به طور ناگهانی اتفاق می افتد اما والدین می توانند متوجه آن شوند. اگر می بینید که فرزندتان هنگام صحبت کردن، چهره ای عجیب و غریب نشان می دهد یا وقتی سعی می کند جمله ای را بیان کند، هر نوع ناراحتی را تجربه می کند، احتمال اینکه کودک شما لکنت زبان داشته باشد زیاد است. به محض اینکه متوجه چیز عجیب و غریبی شدید به یک گفتاردرمانگر مراجعه کنید تا به شما کمک کند تا قبل از اینکه خیلی دیر شود آن را تغییر دهید.

۲. کودک شما تعداد کمی از کلمات را می گوید: در هر سنی کودکان تعداد مشخصی از کلمات را بیان می کنند به عنوان مثال کودکان حدود یک سال و نیم می توانند بیش از ۲۰ کلمه و کودکان بین ۱.۵ تا ۲ سال بیش از ۵۰ کلمه بیان کنند. هر چیزی کمتر از آن کمی نگران کننده است و توجه یک درمانگر را می طلبد. این مطمئن ترین نشانگر وجود مشکل نیست اما عاقلانه است که همه چیز را به موقع بررسی کنید.

۳. فرزند شما در بیان برخی صداها مشکل دارد: فن بیان نیز بخش مهمی از رشد کودک شما است. اگر متوجه شدید که کودک نمی تواند صداهای واضح تولید کند، حتما آنها را نزد یک متخصص ببرید. شما می توانید با گوش دادن به صحبت های فرزندتان و دیدن اینکه از چه تعداد صدا برای تولید کلمات استفاده می کند، این مشکل را تشخیص دهید. برخی از کودکان از تعداد محدودی صدا برای همه کلمات استفاده می کنند و بسیاری از مصوت ها و صامت ها را حذف می کنند.

بیان خوب از اهمیت بالایی برخوردار است و گفتاردرمانگران از این موضوع سهل انگاری نمی کنند.

۴. کودک شما جملات ساده را نمی فهمد: وقتی از فرزندتان سؤالات ساده می پرسید یا دستورات واضحی می دهید و او متوجه نمی شود این ممکن است دلیلی برای مراجعه به گفتاردرمانی باشد. البته این مربوط به بچه هایی است که در ۲ سالگی به نظر می رسد مشکل درک دارند.

کودکان نوپا تا آن سن می توانند بیش از ۳۰۰ کلمه را بفهمند به این معنی که باید بدانند وقتی می گویید "اسباب بازی را برای من بیاور" یا "شکلات می خواهی"؟

۵. فرزند شما در موقعیت های اجتماعی ساکت است: کودکان ممکن است گاهی بسیار خجالتی باشند با این حال اگر آنها دائماً در مجامع اجتماعی ساکت هستند یا در بیان خود مشکل دارند باید به گفتار درمانی مراجعه کنند. این علامت می تواند کمی گیج کننده باشد اما چیزی نیست که قابل حذف باشد به شخصیت و رفتار اجتماعی فرزندتان توجه کنید.

در چه سنی گفتار درمانی برای کودک توصیه می شود؟

بررسی علائم اختلالات گفتاری نمی تواند خیلی زود انجام شود. نمی توان سن خاصی را برای بررسی کودک از نظر اختلالات گفتاری بالقوه مشخص کرد. با این حال برخی از مسائل به یک سن خاص نسبت داده می شود:

-یک ساله: کودک حدود ۱۲ ماهه باید برخی از چیزهای اساسی را درک کند و حرکات خاصی مانند تکان دادن سر را انجام دهد. اگر فرزند شما در این مورد مشکل دارد، حتماً او را برای گفتار درمانی ثبت نام کنید.

-دو ساله: کودکان در این سن می توانند جملات بسازند و از تعداد قابل توجهی از کلمات استفاده کنند.

-سه ساله: در این مرحله واژگان فرزندتان باید حاوی کلمات زیادی باشد. اگر کودک شما در ۳ سالگی نمی تواند کلمات زیادی را بفهمد و تلفظ کند، آنها را نزد یک گفتاردرمانگر ببرید.

تمرینات گفتار درمانی برای کودک دو ساله در خانه

بچه ها در دو سال اول زندگی شان کارهای زیادی انجام می دهند. در عرض چند ماه، آنها یاد می گیرند که بخزند، راه بروند، صحبت کنند و با دیگران معاشرت کنند. بیشتر مهارت هایی که فرزند شما می آموزد با یک محدوده سنی مورد انتظار است به عنوان مثال اکثر نوزادان بین ۶ تا ۱۰ ماهگی شروع به خزیدن می کنند و اکثریت قریب به اتفاق در ۱۵ ماهگی پیاده روی می کنند.

همان نقاط عطف برای گفتار وجود دارد. کودک شما باید اولین کلمه خود را تا سن یک سالگی بگوید و در ۱۸ ماهگی باید حدود ۲۰ کلمه را بداند. اگر فرزند شما به این نقطه نرسیده است کودک شما ممکن است در رشد مهارت های گفتاری و زبانی خود کند باشد و از کار با یک گفتاردرمانگر سود ببرد. اگر بدنبال یافتن راه هایی برای تمرین در منزل هستید، امروز با یکی از درمانگران با استعداد ما مشورت کنید.

صحبت پایانی

اگر می خواهید اختلالات گفتاری بالقوه را کشف و درمان کنید، دائماً بر رفتار کودک خود نظارت کنید. در عین حال اگر متوجه چیز غیرعادی شدید، نباید خیلی نگران باشید. آسیب شناسان گفتار و زبان می توانند در این امر کمک بزرگی کنند. اگر فکر می کنید فرزندتان ممکن است کاندیدای گفتار درمانی باشد از طریق شماره ۰۹۳۵۶۱۱۷۷۴۲ با مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی تهران تماس حاصل کرده و درخواست مشاوره کنید.