ممنوعیت شماره گذاری خودروهای آلاینده با کدام معیار؟

مجلس شورای اسلامی دیروز در حالی رأی به ممنوعیت شماره گذاری خودروهای آلاینده داد که هنوز مشخص نیست معیار و ملاک آلاینده بودن خودروها چیست. طبق مصوبه مجلسی ها که در قالب لایحه هوای پاک به تایید بهارستان نشینان رسید، فروش یا پیش فروش وسایل نقلیه موتوری که دارای آلایندگی هستند ممنوع است.

به گزارش خودروکار، طبق این مصوبه، تولید انواع وسایل نقلیه موتوری و واردات آنها مستلزم رعایت حدود مجاز انتشار آلاینده ها، مطابق با موارد اعلامی از سوی سازمان محیط زیست است.

به عبارت بهتر، تولید و واردات خودرو باید مطابق با معیار و محدوده ای که سازمان محیط زیست در مورد آلایندگی تعیین می کند، انجام شود.

بر این اساس، سازمان محیط زیست مکلف است با همکاری سازمان ملی استاندارد و طی قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه، حدود مجاز انتشار آلاینده ها را به استاندارد روز دنیا ارتقا دهد. هرچند این مصوبه نشان می دهد معیار آلاینده بودن خودروها، استاندارد روز دنیا است، اما دقیقا مشخص نیست که سازمان محیط زیست و سازمان ملی استاندارد دقیقا چه ملاک و معیاری را برای اجرای این برنامه لحاظ خواهند کرد.

در حال حاضر برخی کشورها به دنبال محدود کردن استفاده از سوخت های فسیلی و توسعه خودروهای برقی و هیبریدی هستند و برخی نیز استانداردهایی مانند یورو5 و یورو6 و بالاتر را برای مقابله با آلایندگی خودروها در نظر گرفته اند. در واقع هر کشوری با توجه به ظرفیت ها و منابع خود و همچنین وجود زیرساخت ها، اقدام به برنامه ریزی برای مقابله با آلایندگی خودروها کرده و اینطور نیست که استانداردی یکسان در دنیا مورد استفاده قرار گیرد.

بنابراین، این پرسش پیش می آید که نهادهای داخلی دقیقا کدام استاندارد دنیا را ملاک آلایندگی قرار خواهند داد و آیا اصلا امکان پیاده سازی مدل ها و الگوهای جهانی مقابله با آلایندگی، در ایران نیز هست؟ در این شرایط، به نظر می رسد هر معیاری که قرار است ملاک محاسبه آلایندگی و ممنوعیت شماره گذاری خودروها قرار گیرد، باید متناسب با ظرفیت ها و زیرساخت های داخلی بوده و نه آنقدر سختگیرانه باشد که امکان اجرایش فراهم نیاید و نه آنچنان ساده که تاثیری بسزا بر بحران آلودگی نگذارد.

در حال حاضر جدای از مسائل مهمی مانند تردد خودروهای فرسوده و وجود معادن قدیمی در اطراف شهرها، قدیمی بودن تکنولوژی خودروهای داخلی و همچنین کیفیت نه چندان بالای سوخت توزیعی نیز سبب بروز آلودگی شدید در کلانشهرهای کشور شده است.

با این حساب، مقابله با چنین بحرانی در حوزه خودروسازی و سوخت، نه تنها ارتقای تکنولوژی خودروها را می طلبد بلکه به افزایش کیفیت سوخت نیز وابسته است و پیاده سازی الگوهای جهانی نیز باید متناسب با شرایط موجود در خودروسازی و اوضاع سوخت انجام شود.