مهارت حل مسئله چیست

مهارت حل مسئله از مهارت های لازم و حیاتی برای هر فعال کسب و کار از کارمند تا کارآفرین و مدیر است.

مشکلات و مسئله های کاری، پایه و اساس فعالیت هر فردی در محل کار هستند. شما در طول فعالیت کاری خود یا در حال حل مشکلات مشتریان هستید یا به پشتیبانی از افرادی که حل مسئله می کنند، می پردازید. مشکلات و مسائل کاری می توانند بزرگ، کوچک، ساده یا پیچیده باشند.

به گزارش زومیت، در این میان بخش اساسی وظایف یک مدیر این است که بتواند راه هایی برای حل مسائل پیدا کند، بنابراین تبدیل شدن به فردی با اعتمادبه نفس بالا که مهارت کافی حل مسئله دارد، در پیشرفت مسیر شغلی بسیار مفید است. بخش اعظمی از این اعتمادبه نفس، زمانی به دست می آید که روندی مشخص برای رویارویی و حل مشکلات داشته باشیم. با داشتن روند مشخص، می توان مسائل و مشکلات را به سرعت حل کرد، اما اگر پروسه ای مشخص برای این کار نداشته باشیم، راه حل هایی که ارائه می کنیم ناکارآمد خواهند بود و در حالت بدتر، در مشکلات گرفتار می شویم و کاری انجام نمی دهیم.

چهار مرحله اصلی در روند حل مسائل وجود دارد:

۱- تعریف مسئله

۲- تولید آلترناتیوها یا روش های جایگزین

۳- ارزیابی و انتخاب روش های جایگزین

۴- پیاده سازی راه حل ها

در ادامه به تشریح مرحله اول یا تعریف مسئله می پردازیم.

تعریف مسئله

بخش مهمی از تعریف مسئله این است که پیچیدگی موقعیت مسئله را درک کنیم. کلید اصلی در شروع تعریف مسئله این است که مطمئن شوید در حال حل مسئله اصلی هستید و به مشکلات جانبی آن نمی پردازید. به عنوان مثال ممکن است مشکل شما در تیم، کارایی باشد. در نگاه اول به این موضوع فکر می کنید که افراد استخدام شده در تیم برای کارهای آن مناسب نیستند، اما با نگاه دقیق تر به این موضوع پی  می بریم که کمبود آموزش یا حجم کاری غیر منطقی، می تواند مشکل اصلی باشد.

موضوع مهم دیگر در این مرحله، این است که مطمئن شوید از زوایای مختلف به موضوع پرداخته اید. اگر این موضوع را نادیده بگیرید، ممکن است به جای پیدا کردن مسئله، راه حلی را به عنوان مشکل مطرح کنید. به عنوان مثال، این جمله تعریف مسئله، به جای پیدا کردن مشکل، راه حلی برای آن پیشنهاد داده است: «باید راهی برای افزایش نظم و انضباط کارمندان با بهره وری پایین پیدا کنیم.» این تعریف مسئله، به جای یافتن مشکل اصلی کاهش بهره وری کارمندان، افزایش نظم را به عنوان راه حل پیشنهاد داده است.

درک پیچیدگی مسائل

وقتی مشکل یا مسئله آسان باشد، عموما راه حل نیز به سرعت پیدا می شود و نیازی به پیمودن روش های فوق نخواهد بود. در نتیجه اگر شما برای حل مسئله نیاز به مراحل چهارگانه بالا داشته باشید، نشان می دهد که مشکل پیچیده است. در این مورد، ابزارهای متعددی وجود دارند که در یافتن درجه سختی مسئله به شما کمک می کنند.

نمودارهای وابستگی (Affinity Diagrams) یکی از این ابزارها هستند که با پیدا کردن ارتباط میان اطلاعات مختلف دریافتی، درجه سختی مسئله را پیدا می کنند. یکی دیگر از ابزارهای مفید، دیاگرام های علت و معلولی هستند که به پیدا کردن علت اصلی ایجاد مشکل یا مسئله می پردازند. در بسیاری از مواقع، پرداختن به یک مسئله و تلاش برای پیدا کردن علت آن، به پیدا کردن مشکلات و مسائل دیگر می انجامد.

مثال کمبود بهره وری کارمندان که در این مطلب به آن پرداختیم، پس از بررسی به مشکلات دیگری مانند کمبود مهارت، حجم کاری بالا، زمان کم برای راهنمایی و انگیزه پایین ختم می شود.

در نهایت باید به این نکته اشاره کرد که بسته به نوع مشکل یا مسئله ای که با آن سروکار داریم، باید تکنیک منحصربه فردی برای تعریف، درک پیچیدگی و ارائه راه حل مسئله به کار بگیریم.