امروزه با حضور تکنولوژی های جدید در بازار، رقابت ها بسیار شدید و بازار تا حدودی بی ثبات شده است. در این شرایط برای رقابت، حفظ و پیشروی در بازار چاره ای جز تغییر و راه اندازی سیستمی جهت ایده یابی برای برجسته کردن هرچه بیشتر تمایز سازمان نیست.
اصولا خلاقیت و نوآوری بر ناشناخته ها دلالت دارد و ممکن است ریسک زیادی را هم به سازمان تحمیل کند، اما با این همه، کوتاهی در سرمایه گذاری در ایجاد خلاقیت در سازمان، ممکن است شرایطی را فراهم آورد که به ناکامی سازمان منجر شود. از این رو محققان و نظریه پردازان زیادی بر اهمیت توجه به خلاقیت در سازمان ها تأکید داشته اند.
فرآیند خلاقیت به ترتیب در برگیرنده مراحل روبه روشدن با ایده یا مشکل، شدت روبه روشدن و رابطه روبه رو شدن با محیط است که فرد خلاق را احاطه کرده است. یکی از صاحب نظران مدیریت به نام اتریک، فرآیند خلاقیت را از اندیشه تا عمل به سه مرحله: به وجود آوردن اندیشه، پرورش اندیشه و به کار گیری اندیشه تقسیم کرده است. آلبرشت مراحل خلاقیت عملی و قابل اجرا تری را پیشنهاد می کند که از پنج مرحله تشکیل شده است. این مراحل به ترتیب عبارتند از: جذب اطلاعات، الهام، آزمون، پالایش و عرضه.
آلبرشت معتقد است که شخص خلاق اطلاعات پیرامون خود را جذب می کند و برای بررسی مسائل، رهیافت های مختلفی را مورد بررسی قرار می دهد. زمانی که ذهن فرد خلاق از اطلاعات خام انباشته شد، به طور غیر قابل محسوس شروع به کار می کند و پس از تجزیه تحلیل و ترکیب اطلاعات، رهیافتی برای مسئله ارائه می دهد. در ادامه راه های متفاوتی را برای تحریک خلاقیت در سازمان تان ارائه خواهیم داد.
1- فضای خلاق:
مدیریت باید همیشه آماده شنیدن ایده های جدید از هر کس باشد. یکی از راه های مهم ظهور نوآوری به وجود آوردن فضای محرک خلاقیت است. ممکن است شما در سازمان افراد مستعد زیادی داشته باشید که نتوانستید از استعداد های آنها استفاده و نتایج قابل توجهی را برای سازمان تان تولید کنید. این به خاطر فقدان سیستم مدیریت استعداد مناسب روی می دهد. به کار گیری سیستم مدیریت استعداد ابزار مؤثری در سازمان به شمار می رود. مدیران با به کار گیری این ابزار می توانند مهارت های کارکنان مستعد را به طرز صحیحی گسترش دهند.
2- دادن وقت برای خلاقیت:
در سازمان باید جلساتی برای پیاده سازی «تکنیک های خلاقیت» مانند ذهن انگیزی برگزار شود. تکنیک های خلاقیت به عنوان ابزاری برای رشد خلاقیت و افزایش توان حل خلاق مسئله کمک شایانی به توان فرد در تمامی مراحل خلاقیت و فرآیند حل خلاق مسئله می کند. از جمله تکنیک های پرکاربرد که می توان در سازمان به کار گرفت تکنیک توفان فکری، تکنیک دلفی، تکنیک گروه اسمی است.
3- برقراری سیستم پیشنهادات:
یکی از روش های ترغیب خلاقیت برقراری سیستم دریافت پیشنهادات است. به این ترتیب روشی برای ارائه پیشنهادات فراهم می شود. بهتر است در ابتدا این سیستم مکتوب باشد تا کارمند بتواند راه های احتمالی را بدون خجالت بیان کند.
4- ایجاد واحد مخصوص خلاقیت:
گاهی گروه خاصی از کارکنان استخدام می شوند تا تنها برای واحد نوآوری و خلاقیت کار کنند. در بعضی از سازمان ها این گروه را گروه «تحقیق و توسعه» می نامند. این گونه واحد ها وقت شان را صرف یافتن ایده های جدید برای ارائه خدمات یا ساختن محصول و فناوری می کنند و گاهی تحقیق محض انجام می دهند. تحقیقات محض برای پیشرفت دانش بدون تلاش برای یافتن کاربرد فوری آن صورت می گیرد. البته بعد ها این اندیشه های محض می تواند جنبه کاربردی داشته باشد، ولی در کل تحقیقات کاربردی بیشتر معمول و مورد توجه است.
کارشناس ارشد کارآفرینی