مصاف دولت و بیکاری با شمشیر دولبه اقتصاد دیجیتال

با شروع سال ۱۳۹۷ به نظر می رسد مسئله «اشتغال» یکی از جدی ترین چالش ها برای دولت دوازدهم باشد؛ مسئله ای که البته دولت برای حل آن روی مقوله «اقتصاد دیجیتال» به عنوان درگاهی جدید در اقتصاد، حساب ویژه ای باز کرده است.

به گزارش ایسنا، تحولات رخ داده در تصمیم گیری های مربوط به فضای مجازی در طول قریب به پنج سال عمر دولت تدبیر و امید نشان داده است که نگاه این دولت به نقش فضای مجازی در اقتصاد در کل مثبت است. برنامه ریزی برای حرکت به سمت اقتصادی سازی فضای مجازی در ادامه تصمیم برای افزایش سرعت و پهنای باند اینترنت تعریف می شود که در نهایت رونق هرچه بیشتر این فضا را موجب خواهد شد. همچنین تصمیمات و صحبت های مطرح شده در جلسه اخیر شورای عالی فضای مجازی نشان داد چرخش دولت به سمت اشتغال زایی در فضای مجازی و تحقق اقتصاد دیجیتال جدی است.

در همین راستا در آخرین جلسه شورای عالی فضای مجازی در سال ۱۳۹۶ که به ریاست رئیس جمهور برگزار شد، چارچوب و مبانی اولویت های مطرح برای توسعه فضای مجازی در سال ۱۳۹۷ مورد بحث و بررسی اعضا قرار گرفت که در آن بر اقتصاد فضای مجازی با رویکرد ایجاد اشتغال، به عنوان اولویت اصلی توسعه فضای مجازی تأکید شد. بر اساس طرحی که برای این منظور در شورای عالی فضای مجازی مطرح است، اقتصاد فضای مجازی با رویکرد ایجاد اشتغال، اولویت اصلی توسعه فضای مجازی در سال ۱۳۹۷ است که از جلسه آینده این شورا به شکل محتوایی مورد بررسی و مفاد آن مورد تصویب قرار خواهد گرفت.

در همین رابطه مهدی غیبی، کارشناس حوزه فناوری اطلاعات با اشاره به بخش رو به رشد استارت آپ ها در توسعه اقتصاد دیجیتال، بر اشتغال زایی این کسب وکارها در بلندمدت تأکید کرد و گفت: فناوری اطلاعات در بحث اشتغال همانند یک شمشیر دولبه عمل می کند؛ در بحث اقتصاد دیجیتال به همان نسبتی که مشاغل جدیدی ایجاد می شود، ممکن است برخی مشاغل سنتی نیز به خطر بیفتند. همانند تاکسی های اینترنتی که به رغم این که مشاغل زیادی را ایجاد کرد، اما از طرف دیگر باعث شد تا بسیاری از تاکسی های تلفنی و دربستی سابق را تحت تأثیر منفی قرار دهد.

این کارشناس البته با مولد دانستن مقوله اقتصاد دیجیتال اظهار کرد: اقتصاد دیجیتال در هر حوزه ای که وارد شود، باعث افزایش بهره وری یا به عبارت دیگر مولد بودن می شود. اقتصاد دیجیتال در بلندمدت بسیار سودده خواهد بود. در بحث اشتغال نیز ممکن است در کوتاه مدت تسهیلات ورود فناوری اطلاعات به حوزه اقتصاد مثبت نباشد، اما در بلندمدت این رویه تغییر خواهد کرد و فناوری اطلاعات باعث ایجاد مشاغل بیشتری خواهد شد.

گفتنی است که یکی از علل جذابیت فضای مجازی برای دولت دوازدهم امید به حل مسئله اشتغال در این فضا است؛ دولت دوازدهمی که با انواع فشارها از بابت بیکاری گسترده مواجه است به امید باز شدن درگاهی جدید برای اشتغال زایی به «اینترنت» دل بسته است. امری که البته با اما و اگرهایی هم همراه است؛ به طوری که برخی از کارشناسان حتی اشتغال زدایی فضای مجازی را بیش از اشتغال زایی آن می دانند. با این حال تجربه تاکسی های اینترنتی نشان داد که این فرضیه کاملاً درست نیست و فضای مجازی به رغم اشتغال زدایی های سطح خرد، اما در سطح کلان می تواند موجبات اشتغال زایی در سطح گسترده را هم فراهم می کند.

مقوله اقتصاد دیجیتال از آن دست مباحث جدیدی است که ظاهراً دولت دوازدهم برای توسعه کارآفرینی و ایجاد اشتغال حساب ویژه روی این حوزه باز کرده است. در فضای اقتصاد دیجیتال اصلی ترین عامل ایجاد رونق اقتصادی فعالیت کسب و کارهای نوپاست که اخیراً سازمان فناوری اطلاعات نیز لوایح پنج گانه ای را برای ساماندهی و قانونمند کردن این کسب وکارها برای تقدیم به مجلس شورای اسلامی طراحی کرده است.