بحران در روابط آمریکا و هند: دهلی نو، قربانی جدید تعرفه های ترامپ

دولت جدید ایالات متحده از زمان روی کار آمدن تعرفه های بی سابقه و شدیدی بر واردات اعمال کرده است. شاید به نظر برسد چنین تعرفه هایی دست کم دامن متحدان واشنگتن را نمی گیرد، اما جنجال آفرینی های دونالد ترامپ حتی همین پیش بینی ساده را هم بی اثر کرده است. به طوری که حتی کشورهای عضو ناتو نیز از این تعرفه ها در امان نمانده اند. حالا دهلی نو نیز قربانی تعرفه ۵۰ درصدی ترامپ شده است. مسئله ای که نه تنها توازن قدرت در آسیا، بلکه جهان را دستخوش تغییر خواهد کرد. 

واکاوی تنش واشنگتن- دهلی نو

بحران تازه ای که گریبان اقتصاد هند را گرفته با ادعای دولت آمریکا مبنی بر حمایت مالی دولت هند از روسیه با خرید نفت از این کشور شروع شد. مسئله از جایی بحرانی شد که رییس جمهور آمریکا اعلام کرد هند با واردات مستقیم یا غیر مستقیم نفت از روسیه مانعی بر سر صلح میان مسکو و کیف است. همین مسئله کافی بود تا تعرفه های تجاری برای هند به ۵۰ درصد برسد. 

بر اساس گزارش سی ان ان، تعرفه های جدید واردات از هند تا یک ماه دیگر اجرایی خواهد شد. همین مسئله نگرانی زیادی از نظر اقتصادی و امنیتی ایجاد کرده است. سوال اصلی این است که واکنش هند، شرکای تجاری آمریکا و در نهایت تحولات ژئوپولتیک آسیا چه خواهد بود؟

بازی با آتش: پیامدهای تنش آمریکا و هند

اگرچه بسیاری از کشورهای دنیا در قبال تعرفه های سنگین دولت آمریکا وارد مذاکره شده اند، اما وضعیت هند با 1.4 میلیارد نفر جمعیت کمی متفاوت است. وزارت امور خارجه این کشور در بیانیه ای رسمی نسبت به تعرفه ۵۰ درصدی بر ضرورت دفاع از امنیت انرژی کشورش تاکید کردخ است. این بدین معناست که هند، دست کم در کوتاه مدت، برنامه ای برای توقف واردات نفت از روسیه ندارد. مسئله ای که شاید نخستین آزمون بزرگ برای ماشین جنگ اقتصادی ترامپ باشد. 

بحران در روابط میان واشنگتن و دهلی نو در حالی روی می دهد که تا همین چند ماه قبل تاریخچه روابط دو کشور مثال زدنی بود. حجم بالای تولید فولاد، آلومینیوم و همچنین مواد دارویی از سوی هند این کشور را به یک شریک تجاری مطمئن برای آمریکا تبدیل کرده بود. با این حال ترامپ در بازگشت به کاخ سفید همه این همکاری ها را بر باد داده است.

نخستین پیامد تعرفه ۵۰ درصدی علیه هند تشدید بحران دیپلماتیک میان دو کشور است. در حالی که هنوز توافقی بر سر تعرفه ۲۵ درصدی قبلی وجود نداشت، نرخ جدید اعلامی از سوی دولت آمریکا تمام روزنه های امید به گفتگوی دیپلماتیک را مسدود کرده است. 

از سوی دیگر، زنجیره تامین مواد اولیه برای صنایع بزرگ آمریکا نیز دستخوش تغییر خواهد شد. با کاهش واردات فولاد از هند و هزینه تمام شده سنگین تر، صنایع خودرو و حتی تجهیزات نظامی با مشکل تامین مواد اولیه رو به رو خواهند شد. مسئله ای که در بلند مدت می تواند اراده دولت آمریکا برای پیگیری سختگیرانه تعرفه علیه هند را تحت تاثیر قرار دهد. 

از بُعد اقتصاد جهانی، احتمالا قیمت نفت در پی اقدام تنبیهی آمریکا بالا خواهد رفت. چرا که در صورت توقف خرید نفت روسیه از سوی هند، تقاضا در بازار افزایش پیدا می کند. این به معنای نیاز هند به تامین نفت از منابع دیگر و افزایش قیمت این حامل انرژی خواهد بود. 

از نقطه نظر تحولات قاره آسیا نیز اعمال فشار بر هند می تواند این کشور را به سوی همکاری نزدیکتر با روسیه و چین سوق دهد. مسئله ای که بسیاری از کارشناسان آن را به شکل گیری یک بلوک رقیب با توان اقتصادی و نظامی بالا علیه آمریکا و ناتو تفسیر می کنند. 

نتیجه گیری

تصمیم ترامپ برای افزایش تعرفه ها علیه هند فراتر از یک اقدام اقتصادی یا سیاسی صرف است. این مسئله نماد برخورد ژئوپولتیکی جدیدی است که در آن مرز میان امنیت انرژی، سیاست خارجی و رقابت های اقتصادی از بین رفته است. در چنین زمین بازی درهم تنیده ای نظم اقتصاد سیاسی جهان دستخوش تغییرات اساسی خواهد شد.