تسلا در نبرد بقا: چرا همه به ایلان ماسک پشت کردند؟

ایلان ماسک به عنوان یک کارآفرین نماد بلند پروازی های موفق است. با این حال ورود او به عرصه سیاست چندان با خوش شانسی همراه نبوده است. زمانی که دونالد ترامپ او را به عنوان مسئول وزارت کارآمدی دولت انتخاب کرد، خیلی از کارشناسان این اتفاق را خیز بلند مدیرعامل تسلا برای ریاست جمهوری ارزیابی کردند. با این حال تنها چند ماه پس از این انتصاب حالا ایران ماسک با مشکلاتی زیادی در کسب و کارش رو به رو شده است. بر اساس گزارش بلومبرگ، ماسک از زمان ورود به کاخ سفید نزدیک به 25 درصد از دارایی اش را از دست داده است. این اتفاق نه به خاطر کاهش کیفیت محصولات، بلکه نوعی انتقام گیری شخصی آمریکایی ها از اوست. انگار کسی دیگر این کارآفرین جنجالی را دوست ندارد!

مسئله اصلی در این میان تبیین اتفاقی است که گریبان گیر الان ماسک شده است. او چطور از چهره ای محبوب در دنیای کسب و کار به جایگاهی چنین متزلزل و بحث برانگیز رسید؟ این گزارش تلاش می کند نگاهی به ابعاد این قضیه بندازد. 
ماجرا چیست؟

ورود ایلان ماسک به عرصه سیاست با طرح جنجالی دوج (وزارت کارآمدی دولت) صورت گرفت. این طرح با هدف کاهش هزینه ها و تقویت کارآمدی دستگاه عریض و طویل دولت فدرال صورت گرفت. اگرچه این طرح روی کاغذ عالی به نظر می رسد، اما در عمل موجب تعدیل نیروی گسترده و اخراج هزاران نفر شد. این مسئله جرقه اصلی تبدیل ایلان ماسک به دشمن شماره یک آمریکایی ها را زد.

مطلب مرتبط: تسلا چطور بدل به غول خودروسازی دنیا شد؟

نکته کلیدی که در این میان باید بدان توجه کرد، مسئله افزایش بهره وری است. تیم ایلان ماسک با شعار افزایش بهره وری سازمان های دولتی دست به تعدیل نیروی زدند. با این حال بنابر گزارش پولیتیکو از زمان شروع به کار وزارت کارآمدی دولت نه تنها خبری از بهبود بهره وری نیست، بلکه انگیزه کارکنان بخش دولتی به طور محسوسی کاهش یافته است. 

از سوی دیگر، سیاست های ضد اتحادیه شرکت تسلا در کنار فقدان گزارش های شفاف درباره عملکرد شرکت نیز اوضاع را سخت تر کرده است. چرا که ایلان ماسک سیاست های مربوط به چانه زنی با اتحادیه های کارگری را به طور کامل رد می کند. به طوری که حتی کارکنان تسلا اجازه تشکیل اتحادیه برای خودشان را ندارند. همین امر محیط کار تسلا را در فرهنگ عامه بدل به «جهنم روی زمین» کرده است. 

آخرین عامل بدبیاری های سریالی ایران ماسک در عرصه سیاست مربوط به بدبینی شدید سهامداران نسبت به عملکرد تسلا و اسپیس ایکس است. شرکت تسلا در طول پنج سال اخیر فقط یک خودروی جدید روانه بازار کرده و اسپیس ایکس هم در رویای دور و دراز سفر به مریخ پرسه می زند. چنین شرایطی باعث شده سهامداران نگاه بی نهایت منفی به شرایط داشته باشند. به طوری که ارزش سهام تسلا در طول چهار سال اخیر به پایین ترین میزان رسیده است. 

با توجه به نکاتی که گفتیم، دشمنی آمریکایی ها با ایلان ماسک نه تنها ریشه در سیاست های بلند پروازانه و غیر منطقی او در حوزه کسب و کار دارد، بلکه بیشتر به خاطر اقدامات سیاسی اش تقویت شده است. این روزها همه بیکاری کارمندان دولت را نه از چشم ترامپ یا جمهوری خواهان، بلکه شخصِ ایران ماسک می بینند. مسئله ای که آینده شرکت های ماسک و قورت شخصی اش را حسابی تهدید می کند. 

آینده تسلا: بازگشت دوباره به دنیای تجارت؟

ایلان ماسک حالا با چالشی فراتر از مسائل اقتصادی و تجاری رو به روست. وضعیتی که تصمیم گیری را بدل به چالشی اساسی کرده است. مدیرعامل تسلا اگر به روند فعالیت های سیاسی اش ادامه دهد، احتمالا سقوط بیشتر سهام و کمپین های اعتراضی گسترده در علیه محصولات اش را تجربه خواهد کرد. مسئله ای که نه تنها فشار سهامداران را بیشتر می کند، بلکه ممکن است موجب برکناری او از سمت مدیریت ارشد تسلا و اسپیس ایکس هم بشود. 

مطلب مرتبط: موفقیت به سبک تسلا

راهکار دوم فاصله گرفتن ماسک از دنیای سیاست است. مسئله ای هرچند موقتی که فرصتی برای بهبود وضعیت به او خواهد داد. البته این کناره گیری احتمالا طولانی مدت نخواهد بود. چرا که تا همین جای کار هم ایلان ماسک کلی از اعتبارش را خرج وجه سیاسی اش کرده است. بنابراین احتمالا باید شاهد تعادلی ظریف میان چهره سیاستمدار و کارآفرین ایلان ماسک باشیم.

بی شک ایلان ماسک برای ترک سیاست به سوی دنیای کارآفرینی مسیر دشواری را پیش روی دارد. به علاوه، بلند پروازی های او نیز مانع مهمی دیگری محسوب می شود. بناراین شاید باید کمی به این کارآفرین جنجالی زمان داد تا با الزامات دنیای سیاست بیشتر آشنا شود.