آغاز ماراتن رقابتی تولیدکنندگان و صنعتگران

طی 12 سال تحریم ایران از سوی کشورهای غربی و اروپایی، محدودیت‌ها موجب شد تا حدودی رکود برتولید کشور حاکم شود و رمق تولید کشور را بگیرد. حال با اجرایی شدن برجام و لغو تحریم‌ها زمینه فعالیت تولیدکنندگان و صنعتگران را برای تولید کشور و دست یافتن به بازارهای صادراتی هدف بیش از پیش فراهم می‌کند. حال پس از گذشت مدتی از اجرایی شدن برجام این سوال پیش می‌آید که آیا حس رقابت و زمینه‌های لازم برای افزایش کیفیت میان تولیدکنندگان و صنعتگران ایجاد شده است یا خیر؟

عبدالوهاب سهل آبادی، رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت و مدیرعامل شرکت ماشین‌سازی اسپاهان در گفت‌وگو با «فرصت امروز» درباره لزوم ایجاد فضای رقابتی میان تولیدکنندگان داخلی در فضای کنونی کشور اظهار کرد: بعد از 12سال قهر کشورهای اروپایی با ایران، برجام به نتیجه رسیده و نقطه امیدی برای مردم و خصوصا تولیدکنندگان ایجاد شده است. این موضوع بیانگر این است که تولیدکنندگان باید رقابت را آغاز کنند و با ایجاد فضایی مناسب به «1+5 ملی» دست یابند.

او درباره مشکلات موجود بر سر راه تولیدکنندگان گفت: طی این سال‌ها مشکلات زیادی بر سر راه تولیدکنندگان قرار داشت که همه کم و کاستی‌های موجود را به این موانع مرتبط می‌دادند. اما حال با هموار شدن این راه نیازمند سرو‌سامان دادن به مشکلات داخلی هستیم که یکی از مهم‌ترین این مشکلات‌، سیستم بانکی و مراودات مالی ما در کشور است. این در حالی است که بانک‌های ما خود مانعی بر سر راه تولیدکنندگان هستند زیرا در شرایط فعلی که اکثر تولیدکنندگان ما معوقات زیادی نزد بانک‌ها دارند و از طرفی نیازمند دریافت تسهیلات و تامین مالی از طریق بانک‌ها هستند، به دلیل این معوقات امکان دریافت کمک مالی وجود ندارد.

سهل آبادی در ادامه درباره دیگر مشکلات تولیدکنندگان و صنعتگران افزود: بهره بالای بانکی یکی دیگر از مشکلات بانک‌ها است زیرا در همه کشورهای دنیا به تولیدکنندگان تسهیلاتی با بهره‌های 3 و 4 درصدی پرداخت می‌شود اما در کشور ما تسهیلات با بهره‌های 27 و 28 درصدی پرداخت می‌شود که برای تولیدکننده به هیچ عنوان صرفه اقتصادی ندارد. همچنین هزینه‌هایی از جمله تامین اجتماعی، حقوق پرسنل و... از جمله مباحثی است که دست‌به‌دست هم می‌دهد و هزینه تامین مالی و قیمت تمام شده محصول تولید ما را بالا می‌برد.

سهل آبادی ادامه داد: برهمین اساس، به دلیل قیمت تمام شده بالا در کشور ما، امکان رقابت با محصولات خارجی بسیار کم است. درحالی که کیفیت و نوع طراحی محصول ما از درجه قابل قبولی برخوردار است، اما به دلیل اینکه در مقایسه با محصولات تولیدی کشورهای رقیب از قیمت بالایی برخوردار است، شانس کمتری برای فروش محصولات خود دارد. خوشبختانه ایران در درزمینه محصولاتی مثل فولاد، پتروشیمی، سیمان و... تولیدات قابل قبولی دارد اما قیمت تمام شده بالا، مانعی برای خرید محصولات با کیفیت ایرانی توسط خارجی‌ها است.

اجبار به تولید محصول با کیفیت در پساتحریم

مجتبی شیرآلی، مدیرعامل شرکت آپادانا سرام در گفت‌وگو با «فرصت‌امروز» درباره فضای رقابتی موجود میان تولیدکنندگان در دوران پسابرجام اظهار کرد: اتفاق خوبی که در پسابرجام رخ می‌دهد، ایجاد فضای رقابتی است که در صورت اجرای درست اتفاق مثبتی می‌تواند باشد و به نفع مشتریان خواهد بود. از سوی دیگر، تولیدکنندگان مجبور می‌شوند محصولاتی با کیفیت بالا و قابل قبول در اختیار مشتری بگذارند. اما گاهی این فضای رقابتی با عدم نظارت درست و اقدام کارشناسی مسئولان از بین می‌رود و برخی مواقع نیز به ضرر تولیدکنندگان است.

او ادامه داد: برخی کشورها مثل چین دامپینگ‌های شدیدی وضع می‌کنند تا هم محصولات داخلی به فروش برسد و هم رقبا از بین بروند که به نفع خود آن کشور و به ضرر رقبا است. این اتفاق در کشور ما نیز به کرات افتاده است. شیرآلی افزود: از نظر من پساتحریم موقعیتی مناسب است تا تولید‌کنندگان برای رقابت با یکدیگر، طراحی و کیفیت محصولات خود تلاش کنند و با افزایش بهره‌وری کمک بسزایی به افزایش سطح بازار داشته باشند. در این راه دو عامل مهم وجود دارد‌، از جمله اینکه از واردات و صادرات اجناس و کالاهای با کیفیت پایین جلوگیری شود، سپس باید شرایط را کنترل کنیم تا اگر قانون دامپینگ اجرا می‌شود، شامل همه کشورها نباشد.

او در ادامه تصریح کرد: پسابرجام فرصتی است تا شرکت‌هایی که محصولات بی‌کیفیت تولید می‌کنند، شرایط آنها را موظف کند کیفیت محصولات خود را افزایش دهند تا به همین دلیل رقابتی جدی برای آنها ایجاد شود. این شرایط باعث خواهد شد تا هیچ‌گونه کالای بی‌کیفیت یا کم‌کیفیت به کشور وارد یا از کشور خارج نشود.

تاثیر پسابرجام بر تولید کشور نیازمند زمان است

عبدالمـجیـــد شریفـی، مدیرعامل شرکت ملی فولاد ایران در گفت‌وگو با «فرصت امروز» درباره تاثیر پسابرجام بر فضای رقابتی میان تولیدکنندگان اظهار کرد: به هرترتیب فضای مورد نظر، زمان لازم دارد و باید فرصتی بدهیم تا کارخانه‌ها زمان اصلاحات ساختاری و سیستمی خود را داشته باشند و باید بستر‌سازی مناسب صورت گیرد.

او ادامه داد: در بازار فولاد رقابت لازم جدی وجود دارد و بالغ بر 3 میلیارد و 300 میلیون تن ظرفیت وجود دارد که نیمی از آن متعلق به چین است و میزان تولید در سال 2015 نیز یک میلیارد و 600 میلیون تن است. بین ظرفیت و تولید فولاد تفاوت چشمگیری وجود دارد که این تفاوت باعث شده تا صادرات چین افزایش یابد و 100 میلیون تن صادرات داشته باشیم. ما در سال 2016 هم شاهد این شرایط خواهیم بود که نشان می‌دهد تولیدکنندگان می‌توانند با افزایش بهره‌وری و کیفیت کالا قیمت تمام شده محصولات خود را کاهش دهند و از طرفی از سوی دولت نیز تعرفه‌ها در حال تغییر است که می‌توانیم شاهد تاثیر آن در سال آینده باشیم.

شریفی با بیان اینکه باید شرایطی ایجاد کنیم تا کشورهایی که منابع مالی دارند بتوانند از ظرفیت فولادی داخل کشور ما استفاده کنند‌‌، گفت: ما باید سعی کنیم به جای صادرات محصولات به خارج از کشور، بتوانیم با سرمایه خارجی کارخانه‌هایی تاسیس کرده و تکنولوژی جدیدی را در صنعت فولادسازی استفاده کنیم.

مدیرعامل شرکت ملی فولاد ایران درباره توسعه صنعت فولاد گفت: در زمینه توسعه صنعت فولاد مهم‌ترین موضوع تاسیس کارخانه‌های جدید در محلی مناسب است. محلی که به آب دسترسی خوبی داشته باشد و نزدیک دریا باشد تا با وجود آب هم هزینه‌های صادراتی کاهش یابد و هم دسترسی به مواد اولیه راحت‌تر باشد. مورد دیگری که باید مدنظر باشد، انتخاب سایز و مقیاس مناسب برای کارخانه است.

شریفی در ادامه با بیان اینکه تکنولوژی مناسب که کاهش هزینه تمام شده، مواد مصرفی و افزایش ارزش افزوده را در پی دارد، از جمله زمینه‌های لازم برای توسعه وگسترش صنعت فولاد است. او ادامه داد: یکی دیگر از این ویژگی‌ها نگاه به بازار است به‌گونه‌ای که خطوط تولید ما بتواند نیازهای بازارهای صادراتی هدف را شناسایی و تامین کند. او در پایان اظهار کرد: در دوران پساتحریم فضایی برای تامین مالی، بازسازی و نوسازی کارخانه و زیرساخت‌های آن می‌تواند فضای مناسبی ایجاد کند تا تولیدکنندگان در فضای رقابتی باهم باشند. 

به گزارش «فرصت امروز» پیش از اجرایی شدن برجام همه منتظر اجرایی شدن آن و رخداد اتفاق‌های طلایی بودند. حال با اجرای برجام تولیدکنندگان کشور به تکاپو و جنب و جوشی برای جلب نظر مشتریان داخلی و خارجی افتاده‌اند. اما نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که اقدامات و فعالیت‌های تولیدکنندگان و صنعتگران در کشور مدت زمانی را نیاز دارد تا شاهد میوه دادن این درخت پس از پشت سر گذاشتن سال‌های تحریم باشیم.