اجرای اقتصاد مقاومتی برای صنایع یک فرصت است

اقتصاد مقاومتی؛ اصطلاحی که این روزها در بازار کار و سرمایه‌گذاری و به‌طور کلی فضای اقتصادی ایران بسیار به‌گوش می‌رسد. در این راستا بسیاری از کارشناسان و اقتصاددانان مباحثی را مطرح کرده و زمینه‌ها و فرصت‌های گوناگونی از امتیازات منحصربه‌فرد صنایع متفاوت در اجرایی شدن این رویکرد اقتصادی بیان می‌کنند. این درحالی است که نباید فراموش کنیم که با توجه به شرایط موجود اقتصادی بد نیست ابتدا در صنایعی که امتیازات ویژه و منحصربه‌فردی در آنها داریم سرمایه‌گذاری صورت بگیرد تا با ایجاد ارزش افزوده و همچنین حرکت مستمر چرخ اقتصادی در این مجموعه‌ها، سرمایه‌ لازم برای بازسازی و بهینه‌کردن دیگر صنایع ایجاد شود. اما در  واقع کدام صنایع و کدام کسب‌وکارهای دارای مزیت‌های ویژه‌ای ‌برای اجرایی شدن سیاست‌های کلان اقتصاد مقاومتی هستند و سرمایه‌گذاری در این حوزه چه ارزش افزوده‌ای را برای اقتصاد ایران و برای ایجاد اشتغال‌ در بر دارد.

«فرصت امروز» گزارش امروز صفحه فرصت کسب‌وکارش را به این موضوع اختصاص داده است و در گفت‌وگو با فعالان و کارشناسان اقتصادی مهم‌ترین زمینه‌های سرمایه‌گذاری را که در راستای اقتصاد مقاومتی قرار می‌گیرند، بررسی کرده است. قابل ذکر است که بخش کشاورزی، نساجی و معدن دارای بیشترین مزیت برای ایجاد اشتغال‌ و ارزش‌افزوده بالا و زودبازده بودن معرفی شدند.

***

رونق کشاورزی در گرو به بار نشستن اقتصاد مقاومتی است

اسدالله‌ عسگر‌اولادی، رئیس اتاق مشترک ایران و چین و ایران و روسیه با اشاره به اهمیت توجه به صنعت کشاورزی در اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی به «فرصت امروز» می‌گوید: سیاست‌های اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری با توجه به امتیازات و داشته‌های کشورمان تنظیم و ابلاغ شده است؛ از این رو لازم است هریک از مسئولان با درنظر گرفتن این اولویت‌ها و توانمندی‌ها برای اجرایی شدن هر یک از فرمایشات ایشان گام برداشته و اقدام کنند که یکی از مهم‌ترین صنایع در این زمینه کشاورزی است.

وی تصریح می‌کند: نباید فراموش کنیم که اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی امتیازات ویژه‌ای برای کشورمان به ارمغان خواهد آورد که توسعه پایدار و خروج از اقتصاد تک‌محصولی دو محور بارز آن خواهد بود، چون براساس این سیاست، قرار است از اتکای اقتصاد ایران به خارج از مرزهایش کاسته شده و با تکیه بر توانمندی‌ تولیدکنندگان و کالاهای داخلی، صادرات‌محور عمل کنیم نه اینکه همواره دنبال تامین کالاهای موردنیازمان از دیگر کشورها باشیم و برای واردات بیشتر و تامین پول آن برنامه‌ریزی کنیم.

عسگراولادی در ادامه می‌افزاید: همه می‌دانیم امنیت غذایی در تمامی کشورها از اولویت‌های دولت‌هاست و از آنجا که بی‌توجهی به این مسئله می‌تواند عاملی در بروز مشکلات متعدد در اقتصاد یک منطقه باشد، تمام سیاست‌گذاران با حساسیتی ویژه نسبت به آن برنامه‌ریزی می‌کنند که ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست. رئیس اتاق ایران و چین تاکید می‌کند: امتیاز چهار فصل بودن ایران در کنار دسترسی به آب‌های آزاد و همچنین داشتن نیروی کار متخصص و ارزان قیمت امکاناتی است که اکنون در اختیار کشور اسلامی ما قرار گرفته است و باید با استفاده از آن نسبت به تحکیم جایگاه صنعت کشاورزی اقدام کنیم و با همان رویکرد درون‌زای برون‌نگر برای تامین نیازهای داخلی و همچنین افزایش صادرات گام موثرتری برداریم.

وی با اشاره به شاخه‌های متفاوت موجود در صنعت کشاورزی می‌گوید: هنگامی که سخن از کشاورزی به میان می‌آید همه ناخودآگاه به یاد مزارع بزرگ گندم یا باغ‌های سرسبز خواهند افتاد، درحالی که صنعت کشاورزی بسیار گسترده‌تر از این موارد است و زیرمجموعه‌های گوناگونی در آن جای گرفته که می‌توان به صنایع تبدیلی و همچنین صنعت لبنیات یا خشکبار نیز اشاره کرد و سرمایه‌گذاری اصولی در هر یک از آنها می‌تواند ارزش افزوده قابل ملاحظه‌ای برای کشورمان به ارمغان آورد.

عسگر اولادی در ادامه به کاهش ضایعات کشاورزی در راستای اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی تاکید می‌کند و می‌گوید: آمار نگران‌کننده حجم ضایعات کشاورزی بیانگر آن است که هنوز به صنایع تبدیلی در این بخش توجه نکرده‌ایم و برایش برنامه‌ای نداریم، درحالی که اقتصاد مقاومتی یعنی همین و به جای اینکه به دلیل کم‌کاری یا نبود مدیریت حاصل دسترنج کشاورزان را دور بریزیم باید با استفاده از امتیاز صنایع تبدیلی، از مازاد تولید ارزش افزوده بیشتری نسبت به مواد خام به دست آوریم.

به‌عنوان مثال صنایع کمپوت و کنسرو از جمله این موارد هستند. رئیس اتاق ایران و روسیه درباره اهمیت صادراتی محصولات کشاورزی و درآمدزایی آن برای اقتصاد کشورمان نیز می‌افزاید: به‌طور کلی محصولات باکیفیت کشاورزی ایران در اغلب کشورهای جهان خریدار داشته و می‌توان با استفاده از امتیازات منحصربه‌فرد این محصولات نسبت به ایجاد اشتغال و تولید صادرات‌محور حرکت کرد، بنابراین بهتر است با سرمایه‌گذاری دقیق و بهینه‌سازی تولیدبا توجه به استانداردهای بین‌المللی در بخش‌های مختلف کشاورزی زمینه خروج از صادرات تک محصولی و اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را در کشورمان فراهم کنیم، چون سرمایه‌گذاری در صنعت کشاورزی به نوعی بستری‌سازی مناسب برای توسعه و رونق اقتصاد کشورمان در بخش‌های مختلف است.

***

جایگاه ویژه نساجی در برنامه‌های اقتصاد مقاومتی

علیرضا حائری، عضو جامعه متخصصان نساجی ایران نیز با اشاره به جایگاه صنعت نساجی در اشتغال و ارزآوری برای کشورمان به خبرنگار «فرصت‌امروز» می‌گوید: به‌طور کلی صنعت نساجی یکی از اشتغال‌زاترین صنایع در سراسر جهان است و همان‌طور که می‌دانید کشورمان در این زمینه دارای سابقه‌ای قابل توجه است. حائری در ادامه می‌افزاید: اگر به‌صورت کارشناسانه به صنعت نساجی توجه داشته باشیم، می‌بینیم به‌رغم وجود بخش‌های مختلفی که در این صنعت فعالیت دارند، ایران هنوز دارای پتانسیل‌های منحصربه‌فردی در تک تک آنهاست و می‌توان با استفاده از سیاست‌های اصولی اقتصاد مقاومتی نسبت به ایجاد نشاط و رونق در آنها گام موثرتری برداشت.

چون از مزرعه تا تولید انواع محصولات نساجی، تمام ابزار و تخصص‌های مورد نیاز را در اختیار داریم و اگر بگوییم نساجی برگ برنده اقتصاد مقاومتی است دور از واقعیت سخن نگفته‌ایم. این کارشناس صنعت نساجی با اشاره به صنایع مختلف نساجی تصریح می‌کند: از آنجا که صنعت نساجی در ایران قدمتی در ابعاد تاریخ کشورمان دارد، امروز کارخانجات مختلفی در شاخه‌های گوناگون نساجی مثل فرش‌ماشینی، پتو، بافندگی، ریسندگی، رنگرزی و. . . وجود دارند که می‌توانیم با بهره‌گیری از امکانات هر یک از این کارخانجات زمینه اشتغال و صادرات غیرقابل تصوری را در کشورمان ایجاد کنیم.

به‌عنوان مثال اکنون ایران در زمینه تولید فرش ماشینی در جایگاه سوم جهان قرار دارد و با درنظر گرفتن امتیازات منحصر به‌فرد تولیدی و همچنین بازارهای بسیار قابل اعتماد اطراف‌مان می‌توانیم حرکت کنیم. وی در ادامه می‌افزاید: به‌رغم تمام امتیازات یاد شده می‌بینیم در برنامه‌های توسعه‌ یا سیاست‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت، صنعت نساجی در جایگاه اصلی خود دیده نشده و با مقایسه غیراصولی با دیگر صنایع به نوعی کوچک شمرده شده است، در حالی که نساجی می‌تواند زمینه اشتغال گسترده و ارزش افزوده بالایی برای کشورمان به ارمغان آورد و شاهد مثال این مدعا در صادرات کشور بنگلادش یا ترکیه است.

این کارشناس صنعت نساجی تصریح می‌کند: امروز در بین صنایعی که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت مورد بررسی قرار گرفته‌اند، نساجی و پوشاک در اولویت یازدهم رشته‌های صنعتی قرار دارد و برای آن اهدافی مانند افزایش حجم اشتغال از 280هزار نفر به 500هزار نفر، افزایش سهم ارزش افزوده نساجی و پوشاک در کل صنعت از 3درصد به 4درصد، صادرات 3میلیارد دلاری در سال 1404 البته با احتساب چرم و کفش و در نهایت رسیدن به رتبه سوم منطقه و پنجاهم در جهان در نظر گرفته شده است که این با واقعیات موجود صنعت و توانمندی‌های آن همسو نیست.

***

سرمایه‌گذاری در معدن ضامن اجرایی شدن اقتصاد مقاومتی

محمــدرضــا‌پــورابــراهیمی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس صنایع معدنی را دارای کارکرد مثبتی در تحقق اقتصاد مقاومتی می‌داند و به «فرصت امروز» می‌گوید: یکی از مهم‌ترین صنایعی که می‌تواند در راستای تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی فعالیت کند، صنایع معدنی است چون نزدیک به 90هزار شاغل در حدود 6 هزار معدن فعال کشورمان مشغول کار هستند و دور از ذهن نیست که اگر بگوییم اقتصاد مقاومتی از دل معادن متبلور خواهد شد.

پور ابراهیمی با اشاره به وجود تنوع معادن از نظر زمین‌شناسی در کشورمان می‌افزاید: همه می‌دانیم سیاست اصلی اقتصاد مقاومتی تکیه بر توانمندی‌های داخلی برای ورود به بازارهای بین‌المللی است و از آنجا که مقام معظم رهبری بر اجرای این مهم تاکید فرموده‌اند لازم است با کارشناسی و سرمایه‌گذاری دقیق در این زمینه فعالیت‌های معدنی در راستای منافع ملی کشورمان افزایش یابد.

این نماینده مجلس و عضو کمیسیون اقتصاد تاکید می‌کند: اکنون که اقتصاد کشورمان به تحول و بازسازی نیاز دارد باید با استفاده از تجارب بخش خصوصی و ایجاد فضای امن کسب‌وکار به نوعی برنامه‌ریزی کنیم که دیگر شاهد خام‌فروشی در معادن ایران نباشیم و با ایجاد زنجیره کامل تولید در کشورمان بخش‌های مختلف معدنی را چه در بخش‌های بالادستی و چه در پایین دست آن فعال کنیم چون پرهیز از خام‌فروشی اصلی‌ترین سیاست در اقتصاد مقاومتی است.

وی تصریح می‌کند: اگرچه امروز برخی صنایع معدنی در سراسر جهان به دلیل شرایط اقتصاد بین‌المللی درگیر شرایطی خاص از نظر اقتصادی هستند اما نباید فراموش کرد اگر بتوانیم با استفاده از سیاست‌های هوشمندانه اقتصاد مقاومتی مانع از خام فروشی شویم حتی در شرایطی که بازار خام فروشی راکد است ارزش افزوده محصولات تکمیلی در بخش معدن می‌تواند عاملی در جذب سرمایه‌های مجدد باشد.

این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در بخش دیگری از سخنانش استفاده از سرمایه‌گذاری خارجی در جهت انتقال دانش فنی و نیز بهبود فضای کسب‌وکار را یکی دیگر از ارکان تحقق سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در معادن دانسته و تصریح می‌کند: استفاده از سرمایه‌گذاری‌های خارجی در کوتاه‌مدت می‌تواند به تحرک موتور اقتصادی کشور کمک کرده و در ایجاد اشتغال مولد برای جوانان و نیز بهبود فضای کسب‌وکار موثر باشد، اما این موضوع نباید در بلندمدت تداوم یابد زیرا ما را از اهداف کلی این سیاست‌ها دور می‌کند و به نوعی وابستگی را برای‌مان ایجاد می‌کند.