حضور فعال صنعت بیمه در هفتمین كنفرانس بین المللی مدیریت یكپارچه ریسك

هفتمین كنفرانس بین المللی مدیریت یكپارچه ریسك سوانح با عنوان "سوانح و توسعه؛ حركت به سوی جامعه آگاه" با حضور فعال مدیران ارشد صنعت بیمه كشور از ۹ تا۱۲ مهر در هتل عباسی اصفهان برگزار شد.

به گزارش اداره كل روابط عمومی و امور بین الملل بیمه مركزی، در این كنفرانس سه روزه قائم مقام، معاونین نظارت و طرح و توسعه بیمه مركزی، رئیس پژوهشكده بیمه و دبیركل سندیكای بیمه گران ایران با حضور در پانل های اختصاصی مدیریت ریسك سوانح و بیمه، پیاده سازی آیین نامه های ساختمانی و صنعت بیمه، بررسی نقش بیمه در پوشش بلایای طبیعی و مقایسه بیمه های موجود در ایران با سایر كشورها و بیمه زلزله برای توده مردم ضمن اعلام نظرات تخصصی خود، به بحث و تبادل نظر با صاحب نظران داخلی و خارجی حاضر در این پانل ها پرداختند.

پرویز خسروشاهی در پانل ویژه هفتمین كنفرانس بین المللی مدیریت یكپارچه ریسك سوانح با حضور پروفسور آشتیانی، استاندار اصفهان، پروفسور اوكادا و پروفسور ویزنر در خصوص چگونگی ایجاد تقاضا برای ریسك گفت: با توجه به اینكه بازار بیمه ایران ظرفیت های استفاده نشده و بالقوه وسیعی دارد، بنابراین در بررسی عوامل مؤثر بر ایجاد تقاضا برای ریسك، نخست بایستی بر موانع توسعه تقاضای بیمه تمركز كرد.

عضو هیات عامل بیمه مركزی افزود: موانع توسعه تقاضا برای ریسك در ایران در هر دو طرف عرضه و تقاضا قابل شناسایی است كه در طرف عرضه، خدمات رسانی مطلوب بخصوص در زمان پرداخت خسارت چالش عمده به شمار می آید.

خسروشاهی سه فاكتور مهم محدودیت در بازدهی و سودآوری، محدودیت در توانگری و نقص در ارزیابی ریسك را از موانع اصلی خدمات رسانی مطلوب در صنعت بیمه و در نهایت مانع توسعه مورد انتظار تقاضا برای بیمه دانست و گفت: فضای نامساعد كسب و كار در محیط اقتصاد كلان باعث ایجاد و پایداری این سه فاكتور شده است. همچنین فقدان اهتمام جدی به رعایت اصول حاكمیت شركتی و غفلت از تحقیق و توسعه در موسسات بیمه از دیگر معضلات طرف عرضه صنعت بیمه كشور است كه نهایتاً موانع توسعه بازار بیمه را تقویت می كنند.

وی در ادامه، اقتصاد دولتی و نفتی و همچنین پایداری تورم دو رقمی را موانع عمده توسعه بازار بیمه در طرف تقاضا اعلام كرد و گفت: عمق و گستره دولتی و نفتی بودن اقتصاد ایران در كنار تورم بالا، باعث شده عوامل اقتصادی و غیراقتصادی بجای انتقال ریسك به بیمه ها، آنرا نزد خود نگهدارند. در كنار این عنصر كلیدی، پایین بودن آگاهی های عمومی و نگاه خاص جامعه ایرانی به حوادث خطرآفرین، فرهنگ بیمه را در كشور در سطح پایین نگاه داشته و مانع توسعه تقاضای بیمه در حد مورد انتظار شده است. لذا وقتی این موانع برطرف شد آنگاه می توان به راه های ایجاد تقاضا برای ریسك نیز اندیشید.

عضو هیات عامل بیمه مركزی در پاسخ به این سوال كه بیمه چه كمكی می تواند به مردم و اقتصاد كشورها كند، تا به نحو بهتری ریسكهای جامعه مدیریت شود،گفت: بیمه در تمامی مراحل مدیریت ریسك كاربرد وسیع و مؤثری دارد چونكه بیمه در كلیه مراحل قبل از وقوع حادثه و پس از وقوع حادثه می تواند تعیین كننده باشد.

پرویز خسروشاهی در تشریح این مطلب، كاركرد بیمه در مواجهه با ریسكها را در چهار محور طبقه بندی كرد:

۱)كنترل ریسك: با كنترل ریسك از یكسو فعالیت تحت پوشش بیمه(مثلاً ساخت واحد مسكونی)، با نظارت و كنترل بیمه گر انجام می شود و از این طریق كیفیت، مقاومت و ایمنی محصول آن فعالیت ارتقا می یابد و از سوی دیگر بهره بردای از محصول نیز تحت نظارت بیمه گران صورت پذیرفته و نگهداری از آن بر اساس اصول صحیح انجام می گیرد. بدین ترتیب بیمه ها می توانند مستقیماً بر شدت و وسعت خسارات ناشی از سوانح اثرگذار باشند چون هدف از كنترل ریسك توسط بیمه گر، كاهش احتمال وقوع خطر و یا كاستن از میزان خسارت های احتمالی است.

یكی از مشكلات مهمی كه در بازار كالاها و خدمات وجود دارد اطلاعات نامتقارن است. این مسأله باعث می شود مصرف كننده یا هزینه زیادی بپردازد یا اینكه كالا و خدمت بی كیفیتی خریداری كند. حضور بیمه گران در فرآیند تولید و عرضه كالاها و خدمات گوناگون، تا حد زیادی این مشكل را كنترل و كاهش می دهد و از این طریق بر كیفیت زندگی و كارایی بازارها تأثیر قابل توجهی خواهد داشت.

۲) با انجام ارزیابی ریسك توسط بیمه گر، تولیدكنندگانی كه محصولات و سازه های بی كیفیت و غیرمقاوم و غیرایمن تولید می كنند از بازار خارج خواهند شد، چرا كه چنین تولید كنندگانی باید یا كار خود را بدرستی انجام دهند یا اینكه حق بیمه بسیار بالایی برای خرید بیمه نامه مسوولیت بپردازند كه چون از عهده آن بر نخواهند آمد از بازار خارج خواهند شد. از این طریق هم، كیفیت و مقاومت محصولات در بازار ارتقا می یابد و هم كیفیت زندگی بهبود پیدا می كند.

۳)جبران خسارت ها و بازسازی اموال آسیب دیده و بازگرداندن وضعیت اموال و اشخاص آسیب دیده به حالت قبل از وقوع حادثه از دیگر كاركردهای مهم بیمه است. این امر در ایجاد ثبات اقتصادی و اجتماعی نیز بسیار مؤثر است و باعث می شود كه فعالیت اقتصادی و زندگی مردم در اسرع وقت به حالت طبیعی خود بازگردد.

۴) با جمع آوری حق بیمه ها، ذخیره و سرمایه گذاری آن، انباشت سرمایه در اقتصاد توسعه می یابد و منجر به رشد و توسعه اقتصادی و توسعه اشتغال و درآمدزایی برای مردم خواهد شد. امروزه موسسات بیمه از انواع مختلف، ده ها هزار میلیارد دلار در بازارهای كالایی و مالی جهان سرمایه گذاری كرده اند و بخش وسیعی از گردش مالی بخش های مالی و واقعی اقتصادها مربوط به بیمه هاست. بیمه های ایرانی نیز تنها با ضریب نفوذ بیمه كمتر از ۲ درصد، با منابع بیمه گذاران خود بالای ۱۶ هزار میلیارد تومان در اقتصاد ایران سرمایه گذاری كرده اند.

ضرورت همكاری نهادهای مسئول برای اجرایی شدن بیمه عیوب اساسی و پنهان ساختمان

در ادامه حبیب میرزایی در پانل تخصصی پیاده سازی آیین نامه های ساختمانی و صنعت بیمه با حضور پروفسور آشتیانی، پروفسور شاه و دبیركل سندیكای بیمه گران ایران به بررسی تجارب سایر كشورها در زمینه مبانی قانونی و نحوه اجرای بیمه عیوب اساسی و پنهان ساختمان و مقایسه آن با ایران پرداخت.

بنابراین گزارش میرزایی گفت: مادامی كه معماران، پیمانكاران، مجریان و طراحان ساختمان در قبال قصور و خطاها، طبق قانون مسئول شناخته نشوند و مسئولیتهای آنها ناشی از انجام و یا عدم انجام وظایف برای یك دوره حداقل ده ساله تضمین نگردد، بیمه های مسئولیت ده ساله و بیمه عیوب اساسی و پنهان ساختمان در كشور جاری نخواهد شد.

وی همچنین اعلام كرد :به نظر می رسد شركتهای بیمه نیز كاركرد، الزامات و راهكارهای اجرای این بیمه را آنطور كه باید و شاید بررسی و مطالعه نكردند و عملیاتی كردن این بیمه كه مهمترین كاركرد آن حمایت از مالكان و بهره برداران ساختمان است، بدون هماهنگی نهادهای ذیربط نظیر وزارت راه و شهرسازی، صنعت بیمه و مجلس شورای اسلامی بسیار دشوار خواهد بود.

وی تاكید كرد: رویكردهای متفاوت بدون رعایت مبانی نظری و اصول بیمه گری مانع از اجرای درست بیمه عیوب اساسی و پنهان ساختمان در كشور شده است.

عضو هیات عامل بیمه مركزی این رشته بیمه ای را در اكثر كشورها بسیار جوان برشمرد و بر لزوم تعریف دقیق مسئولیت های دست اندركاران ساخت و ساز تاكید كرد.

وی خاطر نشان كرد: حق بیمه، بیمه عیوب اساسی و پنهان ساختمان باید بر مبنای موازین فنی، اقتصادی و مبتنی بر بازرسی فنی محاسبه شود و شركت های بیمه باید بازرسی فنی را برای ارزیابی ریسك به طور جدی به كار گیرند تا فرایند طراحی و اجرای ساختمانها از ابعاد مختلف توسط بازرس فنی و نظارت گزارش شود تا از این طریق بتوان كیفیت ساخت و ساز را ارتقا داد و خسارات آتی را كنترل كرد.

رحیم مصدق عضو هیات عامل بیمه مركزی در پانل تخصصی" بیمه و نقش آن در جبران خسارت حوادث طبیعی" كه در روز دوم این همایش برگزار شد، به ارائه گزارشی از نتایج بررسی ها و اقدامات به عمل آمده در جمهوری اسلامی ایران در زمینه ایجاد صندوق بیمه حوادث طبیعی در ایران پرداخت.

مصدق با اشاره به اهمیت نحوه تامین حق بیمه پوشش های بیمه حوادث طبیعی به خصوص توسط اقشار كم درآمد جامعه گفت: معمولا با توجه به سایر نیازهای مالی و اقتصادی، مردم خرید پوشش های بیمه ای برای پوشش ریسك حوادث طبیعی را در اولویت اول خود قرار نمی دهند و كمتر اقدام به خرید بیمه حوادث طبیعی به صورت اختیاری می نمایند. بر این اساس یكی از تجربیات جهانی در این زمینه اجباری نمودن این بیمه تا حدی مشخص و تحت پوشش قرار دادن آن از طریق صندوق های بیمه ای خاص است.

عضو هیات عامل بیمه مركزی، در خصوص ایده تشكیل صندوق بیمه حوادث طبیعی در ایران گفت: این ایده از چند سال پیش در بیمه مركزی مطرح شد و بر این اساس پیش نویس لایحه ای به دولت ارائه شد كه پس از بررسی های متعدد در دولت و مجلس شورای اسلامی، در مراحل پایانی تصویب قرار دارد.

وی افزود: در صورت تصویب نهایی، صندوق بیمه حوادث طبیعی ایجاد شده و تمام اماكن مسكونی در ایران تا حد مشخصی تحت پوشش بیمه پایه حوادث طبیعی نزد صندوق مذكور قرار می گیرند. بخشی از حق بیمه این پوشش نیز توسط دولت تامین خواهد شد و علاوه بر بیمه پایه، مالكان اماكن مسكونی می توانند با تهیه بیمه تكمیلی پوشش بیمه حوادث طبیعی خود را كامل كنند.

مصدق در ادامه، جزییات مربوط به این لایحه را برای حاضرین تشریح كرد و خواستار اعلام دیدگاه های كارشناسان و صاحب نظران در این خصوص شد.

وی در پایان ضمن تشكر از مشاركت حاضرین در اعلام نظرات كارشناسی گفت: بیمه مركزی جمهوری اسلامی ایران آمادگی بهره گیری از دانش و تجربه صاحب نظران در مراحل مختلف تاسیس و فعالیت صندوق به ویژه در انجام محاسبات مربوط به تعیین حق بیمه و میزان تعهدات این صندوق را دارد.

اعلام نتایج طرح پژوهشی "تعریف بیمه نامه های مستقل برای برخی از ریسك های حوادث طبیعی"

امیرصفری با اشاره به اهمیت ایجاد رشته های بیمه ای مجزا و مستقل برای حوادث طبیعی در ایران همچون زلزله، سیل، خشكسالی و سایر حوادث طبیعی در بخش بیمه های پایه و بیمه های بازرگانی، از اعلام نتایج این طرح پژوهشی در پژوهشكده بیمه در آینده نزدیك خبر داد.

صفری در پانل تخصصی هفتمین كنفرانس بین المللی مدیریت یكپارچه ریسك گفت: ایران كشوری است كه نسبت به بسیاری از كشورها بیشتر در معرض خطرات طبیعی قرار دارد و خسارات وقوع این حوادث روبه افزایش است اما توان پرداخت مردم برای خرید بیمه نامه های حوادث طبیعی ثابت است.

وی افزود: اساساً شركتهای بیمه بازرگانی كشور، رشته های بیمه ای مستقلی برای حوادث طبیعی طراحی و تعریف نكرده اند و این ریسك ها تحت عنوان پوشش های اضافی رشته هایی نظیر آتش سوزی ، مهندسی و غیره تعریف شده و به اهمیت ویژه آنها نپرداخته اند.

سرپرست پژوهشكده بیمه با اشاره به اینكه دولت باید در بخش پایه از طریق تشكیل صندوق های خاص برای جبران خسارت وارد شود، گفت: شركت های بیمه بازرگانی نیز باید بیمه نامه های مشخص، مستقل و مجزا تعریف و به صورت اقتصادی عرضه كنند. همچنین بازار سرمایه نیز می تواند از طریق اوراق بهادار بیمه ای در جبران خسارت نقش ایفاء كند .

دكتر صفری بیمه همگانی حوادث طبیعی از طریق صندوق دولتی و ورود شركت های بیمه بازرگانی با تركیب اجباری و اختیاری را راه حل مناسبی ارزیابی كرد و گفت: مكانیزم بیمه در خصوص كنترل ریسك یا جبران خسارات مالی آن دو كاركرد دارد كه یكی كاركرد جبران خسارت مالی دیگری میزان حق بیمه است، كه انگیزه ای برای ارتقای استانداردها از جمله استانداردهای ساختمان ها و كیفیت مقاومت ساختمان ها و سازه ها در مقابل حوادث طبیعی نظیر زلزله و سیل را افزایش می دهد .

وی از اجرای پروژه هایی برای تعریف و ایجاد بیمه نامه های مستقل برخی از ریسك های حوادث طبیعی از جمله زلزله از سوی پژوهشكده بیمه خبر داد و گفت: همچنین، طرح اوراق بهادار سازی ریسك های حوادث طبیعی و استفاده از ظرفیت بازار سرمایه برای انتقال ریسك و جبران خسارت از دیگر طرح های پژوهشكده بیمه در این زمینه است كه نتایج آن نیز به زودی ارائه می شود.