در پوشاک، برند نداریم

مد و طراحی در صنعت پوشاک، امروزه از اهمیت زیادی برخوردار است اما این مقوله در صنعت پوشاک ما همچنان مغفول مانده است. برخی کارشناسان بر این باورند که صنعت پوشاک ایران با توجه به تولیدکنندگان با سابقه و مشهور، همچنان از داشتن برند محروم است.

برندهای ما شبیه‌سازی می‌کنند

شاهرخ جعفری، مدیر عامل شرکت تولیدی پوشاک سِله‌بُن در گفت‌و‌گو با «فرصت‌امروز»، طرح، کانسپت و سبک را سه جزء‌ اصلی هر برند دانسته و می‌گوید: «با احترام به تولید‌کنندگان فعال کشورمان باید اذعان کرد که در صنعت پوشاک ایران ما هنوز برند به معنای واقعی نداریم. اگر هم کسی ادعا می‌کند باید کلکسیون، طرح و سبک خودش را ارائه دهد.» وی می‌افزاید: «بیشتر برندهای ما از طرح و سبک‌های خارجی شبیه‌سازی می‌کنند. زمانی هم که بازار را در دست گرفتند، تغییرات اندکی در طرح‌ها ایجاد می‌کنند اما صاحب سبک نیستند.»

جعفری ادامه می‌دهد: «در صنعت پوشاک کشور طراحی به معنای صرف نداریم و این یعنی اصلا صاحب برند نیستیم. دلیل آن هم فقر علمی در این بخش است. البته مارک و نشان‌های مشهور و شناخته شده داریم. هنوز در دانشگاه‌های ما در رشته پوشاک استادان از پوشاک اقوام مختلف در دوره‌های گذشته می‌گویند اما خلق سبک و طراحی را کسی آموزش نمی‌دهد.»

وی در پاسخ به این پرسش که چرا از طراحان ایرانی که در خارج از کشور تحصیل کرده‌اند، استفاده نمی‌شود، می‌گوید: سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان ما شاید برای خرید ماشین آلات یک‌میلیارد هزینه کنند چون بهره‌برداری مالی از آن را حس می‌کنند اما استخدام یک طراح متخصص را که طرح‌هایش در دراز مدت نتایج مالی به همراه دارد، قبول نمی‌کنند. البته ما این کار را آغاز کرده‌ایم و در حد توان مالی‌مان وارد برندسازی و طراحی شده‌ایم، اما هنوز صاحب سبک نشده‌ایم.

وی تاکید می‌کند: برای استخدام مشاور برنامه‌ریزی در برندسازی پوشاک کسی را پیدا نکرده‌ایم، چون بیشتر مشاوران برندسازی ما در بخش مواد‌غذایی و شوینده‌ها هستند و در این زمینه تبحر دارند. پوشاک در کشور ما همچنان به چشم یک کالای لوکس حساب می‌شود.

تولیدکنندگان ایرانی، به روز نیستند

شهرام صالحی نوع پرور، مدیر عامل شرکت پوشاک تولیکا، در گفت‌و‌گو با «فرصت امروز»، ضمن ابراز تاسف از نبود صنعت مد و طراحی در تولید پوشاک داخلی می‌گوید: شوربختانه تولیدکنندگان ایرانی به‌ویژه در بخش تولید پوشاک بانوان توجه چندانی به نیازهای بازار ندارند و به‌روز نیستند. در این بخش باید بیشتر به سمت تحقیق و پژوهش در زمینه شناخت مد روز دنیا حرکت کنیم.

وی می‌افزاید: در بخش دانش فنی و استفاده از ماشین‌آلات مدرن و به‌روز دنیا نیز دچار مشکل هستیم، از سوی دیگر دولت نیز برنامه‌ریزی‌های مدون و هدف دار برای این صنعت ندارد. واقعیت صنعت پوشاک ما این است که از دنیا بسیار عقب هستیم، غافل از اینکه ظرفیت‌های بسیار بالایی در این بخش وجود دارد.

واردات 5/5‌میلیارد دلاری پوشاک در سال

صالحی با اشاره به آمارها در این بخش، تصریح می‌کند: ما سالانه حدود 7‌میلیارد دلار مصرف پوشاک در کشور داریم که از این میزان حدود 5/5‌میلیارد دلار (99 درصد) به‌صورت رسمی و قاچاق وارد می‌شود. این آمار نشان می‌دهد، چه میزان فضا برای کار داریم اما در بخش طراحی و مد فقیریم و در بهترین حالت توان تولید 25‌درصدی داریم.

آینده روشن است

مدیرعامل شرکت تولیکا، نوید آینده روشن برای صنعت پوشاک می‌دهد و می‌گوید: ما به دوران پس از تحریم امیدواریم و اگر در اقتصاد ایران کارشکنی نکنند، صنعت پوشاک و توریسم می‌تواند موتور محرکه اقتصاد کشور باشد. به شرط اینکه تولیدکنندگان داخلی به خود آیند و به جای کپی کاری از دست هم، نیم نگاهی هم به صنعت طراحی و برندسازی داشته باشند وگرنه باز هم بازار پوشاک را به ترکیه می‌بازیم.

کپی کاری 85‌درصدی در صنعت پوشاک

محمود نبوی، مدیر عامل شرکت سیلون و رئیس اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران، از نبود واحدهای طراحی و مد در بیشتر واحدهای تولیدی پوشاک کشور خبر می‌دهد و به «فرصت‌امروز» می‌گوید: حدود 85‌درصد از صنایع تولید پوشاک بخش طراحی ندارند و مدیران این واحدها با سفر به کشورهای صاحب سبک، نمونه‌های مورد نظر را خریداری و سپس کپی‌کاری می‌کنند. برخی از آنها هم با توجه به سلیقه مردم، دستکاری اندکی روی طرح‌ها می‌کنند و به بازار می‌فرستند.

وی اظهار می‌کند: در بخش لباس‌های زنانه و بچه‌گانه، مدل پارچه صددرصد در طراحی سهیم است و با توجه به اینکه صنعت نساجی ما این توانایی را ندارد که برای نمونه، سفارش 2 تا 3‌هزار متری پارچه در طرح‌های خواسته شده را تولید کند، بنابراین همه بخش‌های صنعت باید با هم توسعه یابند. به بیانی دیگر صنعت پوشاک لکوموتیو نساجی است و وقتی فروش خوب باشد، تمامی بخش‌ها نیز به حرکت در می‌آیند و چرخ صنعت همزمان می‌چرخد.

نبوی در خصوص مطالعات بازار پوشاک نیز می‌گوید: واحدهای بزرگ تولیدی بخش مطالعات بازار را در کارشان لحاظ کرده‌اند اما وجود انواع پوشاک وارداتی و بی‌توجهی دولت در سال‌های گذشته به این صنعت موجب تضعیف تولیدکنندگان داخلی شده است.