شورای اقتصاد بهانه‌گیری می‌کند؟

پس از گذشت یکی دو هفته از آغاز فصل کشت، وزارت جهاد کشاورزی نرخ پیشنهادی خرید تضمینی برخی محصولات کشاورزی مانند گندم را برای سال زراعی 95-94 به هیات دولت اعلام کرد. بر همین اساس، قیمت پیشنهادی وزارت جهاد کشاورزی برای خرید تضمینی گندم معمولی در سال زراعی 95-94 با 17‌درصد افزایش نسبت به قیمت سال 94-93، 13571 ریال و قیمت خرید تضمینی گندم دوروم با 20‌درصد افزایش نسبت به سال گذشته 14250ریال اعلام شد. در صورت تصویب هیات دولت این قیمت به‌عنوان نرخ جدید گندم تعیین شده و کشاورزان براساس آن نوع کشت خود را انتخاب خواهند کرد.

افزایش نرخ تضمینی گندم با لحاظ پارامترهای تولید

این افزایش 17 تا 20‌درصدی قیمت گندم که محصولی استراتژیک و اساسی است، در حالی لحاظ شده که از یک سو قیمت‌های جهانی بسیاری از محصولات کشاورزی و غذایی کاهش یافته و در پایین‌ترین سطح قرار دارد، از سوی دیگر نیز بازار محصولات کشاورزی با افزایش هزینه‌ها و نهاده‌های تولید روبه‌روست.

اسماعیل اسفندیاری‌پور، مجری طرح گندم و مشاور وزیر جهاد کشاورزی، در گفت‌وگو با «فرصت امروز»، سیاست‌های این وزارتخانه را مبتنی بر حمایت از تولید داخل می‌داند و می‌افزاید: در تعیین نرخ تضمینی محصولات به‌ویژه گندم تلاش‌شده تا منافع کشاورزان و مصالح ملی در حمایت از تولید داخل تامین شود. برای تصویب این قیمت‌ها در هیات دولت نیز پیگیری‌های لازم را انجام می‌دهیم تا نرخ نهایی سریع‌تر اعلام شود و کشاورزان برای آغاز فصل کشت مشکلی نداشته باشند.

نظر کشاورزان را تامین می‌کنیم

مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی همچنین از احتمال اعلام قیمت نهایی از سوی هیات دولت در هفته پیش رو خبر داده و می‌گوید: این قیمت‌ها پس از بررسی‌های لازم کارشناسی در استان‌ها و سپس در وزارت جهاد کشاورزی با محاسبه هزینه‌های تولید و تمامی پارامترهایی که در تولید گندم تاثیر دارد، تعیین و به هیات دولت ارائه شده است. ما تلاش کرده‌ایم نظر نمایندگان کشاورزان را نیز در تعیین قیمت محصولات کشاورزی تامین کنیم.

‌سربه‌سری قیمت 1350 تومانی گندم با هزینه‌ها

آیا قیمت پیشنهادی گندم به تصویب هیات دولت می‌رسد، این پرسشی است که کشاورزان نیز منتظر پاسخ آن و تعیین قیمت نهایی محصولات‌شان هستند. علی خان محمدی، مدیرعامل مجمع ملی خبرگان کشاورزی و رئیس بنیاد گندمکاران کشور، در گفت‌وگو با «فرصت امروز» تصویب این قیمت‌ها را در شورای اقتصاد بعید می‌داند و می‌گوید: قیمت 13571ریال برای گندم معمولی و 14250 ریال برای گندم دوروم اگر به تصویب دولت برسد، برای کشاورزان در شرایط کنونی تولید، قیمت پایاپای است و سود بسیار ناچیزی دارد. وی می‌افزاید: در نشست‌هایی که با مسئولان وزارت جهاد کشاورزی داشته‌ایم، گفته‌اند که شورای اقتصاد این نرخ‌ها را قبول ندارد و می‌گوید قیمت‌های جهانی محصولات کاهش‌یافته دولت نیز قیمت کود کشاورزی را افزایش نداده است.

تیم اقتصادی دولت همواره قیمت‌های جهانی را ملاک تعیین قیمت محصولات کشاورزی قرار می‌دهند. ما نیز موافق این موضوع هستیم به شرط اینکه قیمت نهاده‌ها و ابزار و ادوات کشاورزی نیز کاهش یابد یا اینکه دولت به بخش کشاورزی یارانه بدهد.

یک بام و دو هوای تولید و قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی

موضوع کاهش قیمت‌های جهانی محصولات کشاورزی این روزها مانند چماقی بر سر تولیدات داخلی کشور و کشاورزان فرود می‌آید و دولت در حالی که هزینه‌های خدمات و بهای انرژی را به بهانه‌های مختلف و در هر برهه از زمان که بخواهد افزایش می‌دهد، اما در تعیین نرخ محصولات کشاورزی بازارهای جهانی را معیار قرار می‌دهد.

این کشاورز نمونه کشور تصریح می‌کند: شورای اقتصاد می‌گوید دولت قیمت کود را افزایش نداده اما به این موضوع اشاره نمی‌کنند که قیمت نهاده‌ها در کشور چنان بالاست که بسیاری از کشاورزان ما حتی توان خرید کود را ندارند و به همین دلیل همواره با افت تولید در واحد سطح مواجه هستیم. این عوامل باعث شده تا افت تولید و کاهش ماده آلی خاک یکی از معضلات اصلی بخش کشاورزی به حساب‌ آید و نسخه‌خوانی در کشاورزی ما به فراموشی سپرده شود. ترویج هم که اصلا وجود ندارد و کشاورز هم توان نسخه‌خوانی و آزمایش خاک را ندارد.

گرانی 120‌درصدی تجهیزات آبیاری

رئیس بنیاد گندم‌کاران کشور می‌افزاید: تیم اقتصادی دولت آیا تاکنون به این مسائل هم توجه کرده است؟ آیا درست است قیمت محصولات کشاورزی را براساس قیمت‌های جهانی بسنجیم اما تجهیزات و سیستم‌های آبیاری در کشور تا 120 برابر گران‌تر شوند؟ دولت باید قیمت ماشین‌های کشاورزی را هم محاسبه کند که نسبت به سال گذشته چند‌درصد گران شده است. به نظر ما شورای اقتصاد تنها بهانه‌گیری می‌کند و این دلایل کارشناسی و منطقی نیست.

خان محمدی تاکید می‌کند: در ارزیابی و تعیین قیمت محصولات کشاورزی تمامی موارد و عوامل و هزینه‌های تولید محاسبه و براساس آن نرخ‌ها اعلام شده، اما برخی از کارشناسان اقتصادی دولت می‌گویند می‌توانند از گمرک امیرآباد گندم کیلوگرمی 960 بخرند. آیا با همین کیفیت گندم داخل است یا دان مرغی و خرد شده زیر سرندها را به این قیمت می‌دهند؟

کشاورزان را رنجیده خاطر نکنید

رئیس بنیاد گندم‌کاران کشور با اشاره به اقتصاد مقاومتی و اجرای آن تاکید می‌کند: اگر بتوان به این آسانی محصولات کشاورزی را وارد و تامین کرد، پس امنیت غذایی کشور که مورد تاکید حاکمیت است، چه می‌شود؟ این مسائل را هم اقتصاددانان دولت باید مورد توجه قرار دهند نه اینکه کشاورزان را رنجیده خاطر کنند. اگر در فروش نفت مشکل داریم چرا بخش کشاورزی و تولید باید تاوان آن را بپردازند؟ آیا دولت برای تعیین قیمت خودرو هم این معیارها را در نظر می‌گیرد؟

این کشاورز نمونه به این پرسش خود، پاسخ می‌دهد و می‌گوید: البته که این چنین نیست و خودروسازان قدرت لابی‌گری و چانه زنی بالاتری نسبت به کشاورزان دارند. گویا کشاورزی برای دولت اهمیتی ندارد و این‌گونه تصمیم‌گیری‌ها ظلم به کشاورزانی است که در بدترین شرایط هم امنیت غذایی و ملی کشور را تامین کرده‌اند.

مشورت بدون حق رأی وقت گذرانی است

وی ادامه می‌دهد: ما موافق قیمت‌های اعلام شده هستیم و با اینکه نرخ پیشنهادی وزارت جهاد کشاورزی سود ناچیزی را برای کشاورزان دارد اما باید جامعه مصرف‌کننده را هم در نظربگیریم. اگر دولت این قیمت را مصوب نکند پس چرا نظر نمایندگان کشاورزی را می‌خواهد؟

خان محمدی در سخنانی که با گلایه همراه بود، اظهار می‌کند: دولت به ما لطف دارد و در برخی نشست‌ها، تشکل‌های تولید و نمایندگان بخش خصوصی را دعوت می‌کند اما این مشورت‌ها و جلسات تنها وقت‌گذرانی است و در آخر تصمیم‌گیرنده خود دولت است. بخش خصوصی زمانی می‌تواند تعیین‌کننده باشد که کارشناسانش در تیم اقتصادی دولت حضور و حق رأی داشته باشند. در غیر‌این صورت مشورت‌ها و حضور این چنینی بخش خصوصی در کنار دولت نمایشی و وقت‌گذرانی است.

با این تفاسیر و به روال گذشته باید منتظر ماند و دید که این قیمت‌ها در هیات دولت به تصویب می‌رسد و نظر کشاورزان همان‌گونه که مجری طرح گندم هم گفته، تامین می‌شود؟ گویا تا آخر هفته پیش رو باید منتظر تصمیم هیات دولت باشیم.