طرح رکودزدا در مظان رکودزایی

بانک مرکزی پس از دو ماه وقفه در اجرای طرح کارت اعتباری 10‌میلیون تومانی خرید کالا، قرار است از شنبه آینده اجرای این طرح را به بانک‌های سراسر کشور ابلاغ کند. البته این طرح به‌صورت پایلوت در استان البرز و خوزستان اجرا شد و شواهد نشان می‌دهد که موفقیتی نداشته و استقبال چندانی از آن نشده است. به گزارش مهر، ناصر حکیمی، مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی با اعلام نهایی شدن طرح مربوط به بانک مرکزی از تدوین دستورالعمل نهایی طرح و ابلاغ آن در شنبه هفته آینده به تمامی بانک‌های کشور خبر داد.

این طرح که از ابتدا تاکنون با تغییر و تحولات زیادی همراه بوده، سرانجام در سراسر کشور اجرا می‌شود. به گفته حکیمی، زوج‌های جوانی که پیش از این اقدام به دریافت کد رهگیری کرده‌اند، نخستین هدف بانک مرکزی برای پرداخت وام خرید کالای ۱۰‌میلیون تومانی (۵‌میلیون تومان به هر نفر) هستند. شرط پرداخت وام ۱۰‌میلیون تومانی خرید کالا به بازنشسته‌های تامین اجتماعی نیز به شرط برخورداری از حقوق ماهانه 2/5میلیون تومان است. با این تفاسیر بسیاری از تولیدکنندگان لوازم خانگی نسبت به این طرح بدبین هستند و می‌گویند بانک مرکزی در اجرای طرح سنگ‌اندازی می‌کند و باعث تشدید رکود بازار می‌شود.

رکود بیشتر در بازار لوازم خانگی

محمد باقری، مدیرعامل گروه صنعتی دونار خزر، در گفت‌و‌گو با «فرصت امروز»، تصریح می‌کند: بانک مرکزی در دو ماه گذشته هر بار تصمیمی گرفته و در رسانه‌ها اعلام کرده است. این دوگانگی‌ها بازار لوازم خانگی را به رکود بیشتر می‌کشاند. به نظر می‌رسد بانک مرکزی در پی سنگ‌اندازی در کار تولید است. با این تغییراتی که از ابتدا در طرح کارت اعتباری ایجاد شده، بازار دچار گیجی شده است.

وی می‌گوید: بازار لوازم خانگی تازه چند روزی بود که تکان کوچکی خورده و مردم کمابیش مراجعاتی داشته‌اند. حالا با این خبر بانک مرکزی، همین اندک فروش‌مان راکد می‌شود و تا یک ماه بازار را از دست می‌دهیم. مسئولان باید به حرف‌هایی که می‌زنند عمل کنند و پایبند قول‌های خود باشند.

زورگویی به بخش تولید تا کی؟

باقری در پاسخ به این پرسش که آیا واحدهای تولید آمادگی برای عرضه کالا را دارند، تاکید می‌کند: تمامی واحدهای تولید لوازم خانگی آماده هستند و دو ماه است که منتظر این طرح مانده‌اند اما با بدقولی مسئولان دولت و بانک مرکزی مواجه شده‌اند. بخش تولید مانند آهن گداخته‌ای شده که هر لحظه آن را در آب می‌گذارند و هر جور که بخواهند فرم می‌دهند. مدیرعامل دونار خزر می‌افزاید: تولید مانند موش آزمایشگاهی شده که انواع طرح‌ها را روی آن آزمایش می‌کنند. این زورگویی‌ها به واحدهای تولیدی، درست نیست. با این تفاسیر طرح خرید کالا با کارت اعتباری هیچ موفقیتی نخواهد داشت.

یک کارت اعتباری و این همه تغییر و تاخیر؟!

سلطان حسین فتاحی، مدیرعامل گروه صنعتی امرسان نیز در گفت‌و‌گو با «فرصت امروز»، با انتقاد از زمان و نحوه اجرای طرح کارت اعتباری خرید کالا، می‌گوید: این همه تغییر و تاخیر در اجرای طرح، جز سردرگمی برای مردم، تولیدکنندگان و حتی بانک‌های عامل، نتیجه دیگری ندارد. این دوگانگی‌ها مشکلات تولید را چند برابر کرده و نه‌تنها رکود از بازار کم نشده بلکه با تشدید رکود روبه‌رو شده‌ایم.

وی می‌افزاید: بانک مرکزی هم هر روز برنامه تازه‌ای برای کارت‌های اعتباری تدارک می‌بیند در حالی که خبری از اجرای آن نیست. با این برنامه زمانبری که قرار است اجرا شود هم رونقی در کار واحدهای تولید لوازم خانگی ایجاد نخواهد شد.

توان رقابت نداریم

مدیرعامل امرسان تاکید می‌کند: کاش مسئولان پیش از بوق و کرنا کردن طرح کارت اعتباری، با تشکل‌های تولیدی لوازم خانگی، نشست‌هایی برگزار می‌کردند و چگونگی اجرای طرح را از آنها هم می‌پرسیدند سپس به یک تصمیم قابل اجرا و کلی می‌رسیدند. نه اینکه اول تصمیم بگیرند و بعد در اجرا به مشکل بخورند. این موضوع سردرگمی در بازار ایجاد کرده است. فتاحی می‌گوید: با کاهش شدید قیمت نفت و گرانی دلار، تولیدکنندگان داخلی مزیت‌های صادرات را نیز از دست داده‌اند. در حالی که با کاهش قیمت نفت و مواد اولیه، رقبای خارجی قیمت محصولات خود را 25 تا 30‌درصد کاهش داده‌اند و ما توان رقابت با آنها را نداریم.

تخریب بازار رهاورد طرحی که اجرا نشد

بخشعلی عربلویی، مدیر عامل شرکت سرشار برودت سونیا هم اجرای طرح کارت اعتباری با شرایطی که بانک مرکزی گذاشته را قابل اجرا نمی‌داند و می‌افزاید؛ شرایطی که بانک مرکزی برای کارت‌های اعتباری خرید کالا گذاشته و تاخیری که در اجرا داشته، به نظر می‌رسد طرح با شکست همراه شود. تنها تاثیری که این طرح از زمان اعلام آن تاکنون داشته، تخریب بازار رو به رکود ما بوده است.

وی می‌گوید: این در حالی است که دولت و بانک مرکزی تمام تلاش خود را برای تسهیلات مناسب خودروسازان صرف کرده‌اند اما برای اجرای طرح کارت اعتباری هیچ تمایلی نشان نمی‌دهند. در طول چند روز پیش از اجرای تسهیلات خودروسازان، تبلیغات در رسانه‌ها به حدی بود که کسی از مردم نبود که از زمان و نحوه طرح خبر نداشته باشد.

اجرای طرح با کدام تضمین؟

عربلویی ادامه می‌دهد: حالا اگر بانک مرکزی طرح کارت اعتباری را از هفته آینده هم شروع کند، مصرف‌کنندگان برای خرید محصول و فروشگاه‌هایی که محصولات را عرضه می‌کنند نیز دچار سردرگمی می‌شوند. از سوی دیگر قیمت کالاها و تخفیف‌هایی که می‌دهند نیز مشخص نیست و ممکن است تخلف‌هایی در آن انجام شود.

مدیرعامل سونیا می‌گوید: در این طرح اگر تخفیف نباشد، موفقیتی به دست نمی‌آید اما چه کسانی بر میزان تخفیف‌ها و واقعی بودن آنها نظارت می‌کند؟ شوربختانه در لوازم خانگی برخلاف خودرو، واسطه‌ها زیاد هستند. چه تضمینی وجود دارد که این کالاها از تولید مستقیم و بدون واسطه به دست مصرف‌کننده واقعی برسد؟ وی پیشنهاد می‌دهد: دولت و بانک مرکزی باید تسهیلات مورد نظر را به واحدهای تولید می‌دادند و از آنها ضمانت می‌گرفتند که کالاهای مصرفی را به‌صورت اقساطی و با تخفیف‌های مشخص شده به مردم عرضه می‌کردند. با این وجود حتی طرح اجرایی هم شود، باز امیدی با موفقیت و نتیجه بخش بودن آن نمی‌رود.