فاینانس‌کننده‌های پست‌های برق در مرحله تایید صلاحیت

درباره دلایل استفاده از فاینانس‌کننده خارجی برای ایجاد 312 پست برق در کشور باید بگویم که این تصمیم به زمان وقوع تحریم‌های یکجانبه علیه ایران بازمی‌گردد. در آن زمان برای استفاده از سرمایه‌های خارجی محدودیت‌های بین‌المللی داشتیم اما براساس ضوابط و قوانین کشور هم تصمیم گرفته شده از بحث فاینانس خارجی استفاده شود. ولی این مسئله به مفهوم آن نبود که کلا تولیدات داخلی در نظر گرفته نشود. در آن مقطع وضعیت کشور خاص بود از سوی دیگر بخشی از پول‌های فروش نفت هم در چین بلوکه شده بود، بنابراین دولت تصمیم‌ گرفت به نحوی از این درآمدها استفاده کند. به همین دلیل فاینانسور چینی برای پروژه‌ها انتخاب شد. اما در حال حاضر ارزیابی کیفی فاینانس‌کننده‌ها به دلیل خروج از شرایط بحرانی در دستور کار قرار دارد. با صحبت‌های اولیه‌ای که با شرکت‌های خارجی داشتیم، بحث استفاده از تولیدات داخلی در پروژه‌هایی که از فاینانس سایر کشورها بهره‌مند هستند، به‌عنوان پیش‌شرط از سوی دولت مطرح شد. قرار است مثلا اگر پروژه‌ای نیاز به کابل‌های فشار قوی داشت، مواد اولیه‌ای که تولیدکنندگان این محصول نیاز دارند، به‌وسیله فاینانس‌کننده از خارج تامین شود اما اصل کالا در داخل ایران تولید شود. در مورد ترانسفورماتورها نیز وضعیت به همین منوال است. بنابراین تمام تجهیزات استفاده شده در پروژه‌هایی که از فاینانس سایر کشورها استفاده می‌کنند، خارجی نیست و بحث انتقال تکنولوژی و استفاده از توان مهندسی یا تولید کشور نیز مورد توجه وزارت نیرو قرار دارد.
مناقصه اخیر شرکت برق منطقه‌ای تهران که مربوط به احداث 312 پست در کشور است، متعلق به 16 شرکت برق منطقه‌ای است. اما با توجه به ماموریتی که شرکت توانیر به برق منطقه‌ای تهران داده این شرکت به نمایندگی از 16 شرکت دیگر مناقصه را برگزار می‌کند. این مناقصه متعلق به یک شرکت خاص نیست. براساس برآوردها نیز این تعداد پست نیازهای دو تا سه سال کشور را تامین می‌کند و نیاز کشور بسیار بیشتر از عددی است که برای آن مناقصه برگزار می‌شود.
ضمن آنکه هنوز هیچ تصمیم قطعی درباره نحوه واگذاری پروژه به فاینانسورها گرفته نشده است. در حال ارزیابی کیفی فاینانس‌کننده‌ها هستیم تا بعد از اینکه دولت به ما مجوز داد، روی شرایط فاینانس‌کننده‌ها نظر خود را اعلام کنیم.
پس از اعلام آگهی مناقصه اجرای 312پست در روزنامه‌های سراسری، نزدیک به 50 شرکت شرایط خود را اعلام کردند که صلاحیت آنها در دست بررسی است. هنوز تصمیم نگرفته‌ایم که اجرای تمام 312 پست را به یک فاینانس‌کننده واگذار کنیم یا اینکه آن را بین چند فاینانس‌کننده تقسیم کنیم تا پروژه‌ها زودتر به سرانجام برسد. بدیهی است که تصمیم‌گیری در این زمینه‌ها به تدریج انجام خواهد شد.
فاینانس‌کننده مسئولیت تامین تجهیزات را به عهده دارد. در واقع مسئول پروژه فاینانس‌کننده‌‌ست اما در زمان انعقاد قرارداد، حتما شرط تامین 51 درصد قطعات از داخل کشور به فاینانس‌کننده اعلام خواهد شد و فاینانس‌کننده نیز موظف است که شرایط ما را بپذیرد.
شرایط حضور سایر کشورها در بازار برق ایران به‌عنوان فاینانس‌کننده آن است که این شرکت‌ها باید در داخل کشور نمایندگی داشته باشند و از طریق این نمایندگی‌ها شرایط حضور در پروژه‌ها را اعلام کنند. در حال حاضر 50 شرکت از کشورهای چین، آلمان، ترکیه، کره و روسیه آمادگی خود را برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های ایجاد 312 پست برق کشور اعلام کرده‌اند. احداث پست بخشی از فعالیت‌های صنعت برق است که امیدواریم با برگزاری این مناقصه، گوشه‌ای از مشکلات رکود در صنعت برق کشور حل شود.