مزیت‌های تولید چرم فدای صادرات نیمه‌ ساخته

ایران با تولید سالانه 20‌میلیون جلد پوست گوسفند، بز، گاو و شتر بعد از ترکیه دومین رتبه را در منطقه در تولید و صادرات سالامبور و «وت بلو» داراست. با توجه به این مزیت صادراتی بیشترین حجم صادرات در این بخش مربوط به محصولات نیمه آماده به‌صورت سالامبور و وت‌بلو است. نبود زیرساخت‌های تولید محصولات چرمی با ارزش افزوده بالا، نبود سرمایه و نقدینگی مناسب برای خرید ماشین‌آلات و تکنولوژی، موانع مالیاتی و تعرفه‌ای و همچنین تحریم‌ها، از جمله دلایل اصلی عقب‌ماندگی صنعت چرم ایران است. در چنین وضعیتی چشم امید صنعتگران چرم ایران به دوران پس از تحریم و ورود سرمایه‌گذاران خارجی است.

9 ‌درصد مالیات ارزش افزوده برای کالای نیمه‌ساخته

سعید شادکام، مدیر عامل شرکت تولیدی و صادراتی «کام پوست» و رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان سالامبور و چرم، در گفت‌و‌گو با «فرصت‌امروز»، با بیان مشکلات تولیدکنندگان صنعت چرم و سالامبور، اظهار می‌کند: «واحدهای تولیدی با مشکلات مالی روبه‌رو هستند و در چنین وضعیتی دولت نیز با وضع تعرفه‌های بالا و مالیات بر ارزش افزوده برای کالای نیمه‌ساخته بر این مشکلات دامن می‌زند. در حالی که صنایع در شرایط دشواری قرار دارند و با همه تنگناها به تولید ادامه می‌دهند، به نظر می‌رسد دولت تنها به شعار دادن اکتفا می‌کند و هیچ حمایتی از صنعت چرم نمی‌کند.»

وی می‌گوید: «تولید محصولات چرمی در کشور ارزش افزوده بیشتری ایجاد می‌کند اما در شرایط کنونی چرم را به‌صورت نیمه‌ساخته سالامبور و وت بلو صادر می‌کنیم. با این حال دولت از ما 9‌درصد مالیات بر ارزش افزوده و 10‌درصد عوارض صادراتی سالامبور و 5‌درصد عوارض وت بلو را می‌گیرد.»

شادکام می‌افزاید: در حالی که هزینه‌های تولید در کشور بسیار بالاست و تولیدکنندگان داخلی توان رقابت در بازارهای خارجی و حتی بازار داخل را ندارند، نمی‌دانیم چرا دولت از محصولات نیمه‌ساخته باارزش افزوده پایین، مالیات ارزش‌افزوده می‌گیرد؟ دولت نباید از تولید صادرات محور عوارض و مالیات دریافت کند. این ظلم به تولید است در حالی که بازرگانان و صادرکنندگان کالا این هزینه‌ها را نمی‌پردازند.

تولید و صادرات چرم با دام‌های فرتوت؟

مدیر عامل شرکت تولیدی و صادراتی کام‌پوست می‌گوید: «برای تولید چرم باکیفیت نیاز به مواد اولیه خوب داریم اما بهترین دام‌های ما به کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می‌شوند و هرچه دام مریض و بیمار است، پوستش را به تولیدکنندگان داخلی می‌دهند. شادکام که به آینده صنعت چرم در دوران پس از تحریم امیدوار است، می‌گوید: «تنها راه برای رسیدن به ارزش افزوده بالاتر و صادرات چرم و محصولات چرمی، جذب سرمایه‌گذاران خارجی در دوران پس از تحریم است. با توجه به جایگاه ایران در صنعت چرم، سرمایه‌گذاران خارجی باید جذب شوند و ما را صاحب تکنولوژی‌های روز بکنند.»

صادرات 85‌درصدی چرم و سالامبور

محمد لاهوتی، مدیرعامل شرکت چرم لاهوتی و نایب‌رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان سالامبور و چرم، در خصوص دلیل صادرات چرم به‌صورت نیمه‌ساخته، به «فرصت امروز» می‌گوید: ما در بخش تولید چرم سبک رشد و توسعه چندانی نداشته‌ایم و زیرساخت‌های صادراتی محصولات چرمی نیز آماده نیست. در دولت دهم همزمانی انتقال واحدهای صنعت چرم از تهران به شهرک صنعتی چرمشهر با قطع ارز دولتی باعث شد تا واحدها با کمبود نقدینگی روبه‌رو شوند.

وی می‌افزاید: «حدود 85‌درصد چرم و سالامبور کشور صادر می‌شود و 10‌درصد به مصرف داخلی می‌رسد. 4 تا 5‌درصد نیز به‌صورت محصولات چرمی صادر می‌شود. برخلاف مزیت‌هایی که در صنعت چرم سبک داریم اما هنوز بیشترین میزان صادرات ما را محصولات نیمه‌ساخته تشکیل می‌دهند. ما در ایجاد زیرساخت‌های تولید و صادرات مشکل داریم که دولت باید از این صنعت حمایت کند.»

بازار داخل را هم به رقبا واگذار می‌کنیم

وی می‌گوید: نبود دانش فنی و تکنولوژی روز به دلیل کمبود نقدینگی واحدهای تولیدی و ناتوانی آنها برای خرید و واردات ماشین‌آلات، باعث شده تا همچنان به صادرات محصول نیمه‌ساخته ادامه دهیم. در حالی که مواد شیمیایی مورد نیاز صنعت چرم که وارداتی است بسیار گران است و با تعرفه‌های 40‌درصدی واردات، هزینه‌های تولید را چند برابر می‌کند. بنابراین ما به صادرات محصولات نیمه‌ساخته تن می‌دهیم.

لاهوتی اظهار می‌کند: با ادامه این وضعیت بی‌تردید بازار خارج و داخل را به رقبا واگذار می‌کنیم. دولت به بهانه ارزش افزوده و وضع عوارض صادراتی برای کالای نیمه‌ساخته، درآمد خوبی به دست می‌آورد اما تولیدکنندگان دیگر توان توسعه و گسترش واحدها را ندارند. به بیانی دیگر دولت با مسئولیت‌هایی که اجرا نمی‌کند، بخش خصوصی و صادرکنندگان را با دریافت عوارض و مالیات تنبیه می‌کند.

جذب سرمایه‌گذار خارجی به شرط آماده کردن زیرساخت‌ها

مرتضی طالبی، مدیر عامل شرکت ارمغان چرم و عضو هیأت‌رئیسه اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان سالامبور و چرم، در گفت و گو با «فرصت امروز»، درباره امکان جذب سرمایه‌گذار خارجی در صنعت چرم ایران پس از رفع تحریم‌ها می‌گوید: با توجه به پیشینه صنعت چرم در ایران و جایگاه ما در تولید این محصول، شرکت‌های داخلی توان همکاری و جوینت شدن با شرکت‌ها و برندهای بزرگ خارجی را دارند به شرط اینکه دولت زیرساخت‌ها را هر چه سریع‌تر آماده کند.

وی می‌افزاید: به دست آوردن بازارهای خارجی و حضور دائمی و مستمر در آن کار ساده‌ای نیست و نیازمند برندسازی است که با همکاری شرکت‌ها و برندهای بزرگ جهانی می‌توان به حضور صنعت چرم ایران در بازارهای بین‌المللی امیدوار بود. باز هم تاکید می‌کنم این کار سازوکارهای خاص خودش را می‌خواهد که تنها با کمک و حمایت دولت امکان‌پذیر است.