چرا رشد صنعتی تاثیر معناداری بر نرخ بیکاری نداشته است؟

در چالشی که پیش روی اقتصاد ایران قرار دارد، نیاز مبرم به ایجاد مشاغلی است که بتوانند افراد تحصیلکرده را جذب کنند و بخش صنعت در این زمینه توانایی بالقوه بالایی دارد.

به گزارش مرکز پژوهش های مجلس، به‌طور معمول انتظار بر این است که افزایش رشد اقتصادی بتواند از طریق افزایش تقاضا برای نیروی کار و افزایش استخدام، نرخ بیکاری را کاهش دهد. اگرچه به‌لحاظ تئوریک انتظار بر این است که با تحقق رشد اقتصادی نرخ بیکاری کاهش یابد اما شواهد آماری در ایران نشان می‌دهند که رشد بخش صنعت و معدن به‌عنوان بخش راهبردی در اقتصاد ایران با کاهش نرخ بیکاری همراه نبوده است.

در واقع با وجود رشد ارزش افزوده بخش صنعت و معدن، روند نرخ بیکاری در اقتصاد ایران که انتظار می‌رود رابطه معکوسی با رشد بخش صنعت و معدن داشته باشد، چنین رفتاری از خود بروز نداده است. این بدان معنا نیست که هیچ اشتغالی در بخش صنعت و معدن اضافه نشده است اما این اشتغال به میزانی نبوده که برای کاهش نرخ بیکاری کافی باشد.

یکی از ویژگی‌های بازار کار در کشور که باید به‌صورت جدی مورد توجه قرار گیرد، بالا بودن نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی است که افزایش ظرفیت اشتغال در بخش صنعت می‌تواند تاثیر قابل توجهی در جذب این بخش از نیروی کار داشته باشد. براساس آمار مرکز آمار ایران مبتنی بر سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن، در سال 1375 نرخ بیکاری دارندگان مدرک دانشگاهی تنها 3.9 3درصد بوده است. در سال 1385 این رقم به بیش از 21درصد و در سال 1390 به بیش از 20درصد رسیده است.

افزایش پوشش تحصیلات دانشگاهی در کنار جوان بودن بخش بزرگی از جمعیت در این روند تاثیرگذار بوده است. این موضوع نشان می‌دهد چالشی که پیش روی اقتصاد ایران قرار دارد، نیاز مبرم به ایجاد مشاغلی است که بتوانند افراد تحصیلکرده را جذب کنند.