گره‌ کور قاچاق سیگار در مبارزه قاطع با قاچاقچیان است

صنعت دخانیات گرچه به‌عنوان مرگ‌آورترین صنعت در دنیا شناخته می‌شود اما سودآورترین صنعت نیز به شمار می‌رود، به‌ویژه برای قاچاقچیانی که هزینه‌های مالیاتی و عوارض گمرکی هم نمی‌پردازند. گزارش‌های رسمی دولت، خبر از مصرف سالانه 55 تا 65‌میلیارد نخ سیگار در ایران می‌دهد. از این میزان فقط 28،7میلیارد تولید داخلی و 13،5‌میلیارد نخ نیز از مبادی رسمی گمرک و 18‌میلیارد نخ نیز قاچاق می‌شود و از این قاچاق 11‌میلیارد زیان به خزانه دولت وارد می‌شود. مسئولیت مبارزه با قاچاق کالاهای دخانی در کشور چند سالی است که به ستاد مبارزه با کالای قاچاق و ارز و وزارت صنعت سپرده شده اما آمارها نشان می‌دهد تاکنون موفقیتی در این زمینه به دست نیامده و قاچاق سیگار بیشتر از واردات رسمی آن است.

محمدحسین برخوردار، مدیرعامل شرکت دخانیات ایران، در گفت‌‌و‌گو با «فرصت امروز» خواستار ورود دوباره این شرکت برای مقابله با قاچاق کالاهای دخانی در کشور شده است. این گفت‌و‌گو را می‌خوانید.

***

قاچاق سیگار در چند سال اخیر شدت گرفته و از واردات رسمی هم بالاتر رفته است. به نظر شما دلیل آن چیست و ریشه آن را در کجا باید جست‌و‌جو کرد؟ 

قاچاق کالا همواره یک موضوع آزار‌دهنده برای صنایع به‌ویژه صنعت دخانیات بوده که تولیدکنندگان داخلی و همچنین سلامت جامعه را تهدید می‌کند. موادی که در توتون سیگارهای خارجی به کار می‌رود بسیار خطرناک است. کاشفان قاچاق سیگار در کشور ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و وزارت صنعت هستند. به نظر من اگر مانند گذشته- که شرکت ملی دخانیات این وظیفه را عهده‌دار بود- دوباره این مسئولیت به شرکت دخانیات ایران بازگردد، موفقیت‌های بیشتری در زمینه کشف و کنترل قاچاق سیگار به دست خواهیم آورد.

چه دلیلی برای موفقیت دارید؟ آیا به نظر شما وزارت صنعت در این زمینه کوتاهی می‌کند؟

خیر این‌گونه نیست که کارکنان وزارت صنعت در کارشان کوتاهی می‌کنند. ساعت کار وزارتخانه تا 16 عصر است و سازمان‌های تابعه در استان‌ها و شهرستان‌ها ساعت 15 تعطیل می‌شوند. از همین ساعت به بعد تا 7 و 8 بامداد فردا، بهترین زمان برای کار قاچاقچیان است که در نبود ماموران، محموله‌های قاچاق را وارد کشور کنند. حال اگر شرکت دخانیات جزو کاشفان قرار گیرد، می‌توانیم در هر ساعتی که ستاد مبارزه با قاچاق کالا بخواهد افراد را در اختیارشان قرار دهیم.

فکر می‌کنید تنها با این روش می‌توان گره کور واردات غیررسمی و قاچاق سیگار به کشور را گشود؟

وقتی یکی از دو عامل کاشفان و مبارزه‌کنندگان قاچاق کالا در ساعت‌هایی از شبانه‌روز حضور نداشته باشد، نمی‌توان به موفقیت این مبارزه امیدوار بود. گره کور این ماجرا عدم مبارزه قاطع با قاچاق سیگار است و شرکت دخانیات ایران برای همکاری اعلام آمادگی می‌کند. گرچه پسوند ملی از این شرکت بزرگ و با پیشینه گرفته شده اما همچنان برای حمایت از تولید ملی آمادگی داریم.

خبرهای غیررسمی نیز در زمینه همکاری برخی از افراد در موضوع واردات غیررسمی سیگار به کشور شنیده می‌شود. نظر شما چیست؟ آیا منافع این افراد و گروه‌ها اجازه می‌دهد مبارزه سیستماتیکی علیه قاچاق سیگار صورت بگیرد؟

من در این باره چیزی نشنیده‌ام. به‌هر‌حال سود قاچاق به قدری زیاد است که برای برخی از افراد جذابیت ایجاد می‌کند. ما در شرکت دخانیات برنامه‌هایی برای تولید کمی و همچنین افزایش کیفیت داریم. برای کنترل فروش سیگارهای تقلبی و قاچاق با رئیس کل اصناف نشست‌ها و صحبت‌هایی داشته‌ایم و ایشان قول همکاری داده‌اند اما آنها هم مشکلاتی دارند. یکی از مشکلات در این زمینه فروشندگانی هستند که پروانه از اداره اصناف نگرفته‌اند.

در یکی از مصاحبه‌های اخیرتان اعلام کردید قصد کاهش قیمت سیگار را دارید. در حالی که کاهش قیمت با افزایش مصرف سیگار رابطه عکس دارد و هر چه قیمت‌ها کاهش یابد، مصرف بالا می‌رود. در این زمینه توضیح دهید.

این موضوع که کاهش قیمت سیگار منجر به افزایش مصرف می‌شود، درست است و باید از همین‌جا اعلام کنم که شرکت دخانیات نه‌تنها دیگر قصد کاهش قیمت سیگار را ندارد بلکه خواهان افزایش قیمت‌هاست چون قیمت دلار رو به افزایش است بنابراین قیمت سیگار هم باید افزایش یابد. 

آیا کاهش تولید هم در دستور کار این شرکت هست؟

نه. با اینکه همه می‌دانیم این محصول بسیار مضر است اما میزان مصرف آن در کشور و حمایت از تولید ملی به ما اجازه نمی‌دهد تا تولید را کاهش دهیم. ابتدا باید برای کاهش مصرف سیگار در کشور برنامه‌ریزی شود و سپس با کاهش مصرف، تولید نیز کم شود.

در زمینه کیفیت سیگارهای داخلی که گفته می‌شود، نسبت به سیگارهای خارجی حتی تقلبی آن پایین‌تر است، چه نظری دارید؟

به نظر من کیفیت سیگار داخلی نه‌تنها پایین‌تر از انواع خارجی آن نیست بلکه بالاتر است. اگر به بسته سیگارهای خارجی دقت کنید روی آنها نوشته شده فقط برای صادرات. یعنی این سیگارها به دلیل بی‌کیفیت بودن‌شان در کشورهای سازنده اجازه فروش و مصرف ندارند. شرکت دخانیات ایران با 80 سال پیشینه تولید، یکی از صنایع قدیمی کشور است که کیفیت تولید آن نیز مورد تایید مرکز تحقیقات و توسعه وزارت صنعت نیز قرار دارد.

شما با افزایش مالیات سیگار و کالاهای دخانی در کشور موافق هستید؟

افزایش مالیات‌ها به شرکت دخانیات مربوط نمی‌شود و دولت و مجلس باید در این زمینه تصمیم بگیرند. به باور من افزایش مالیات سیگار زمانی در کاهش مصرف آن تاثیر دارد که مانند کشورهای دیگر میزان مالیات دریافتی روی بسته‌های سیگار درج شود نه اینکه تنها در فاکتور بیاید. در این صورت ممکن است مصرف‌کننده با دیدن مبلغ بالای مالیاتی که می‌پردازد ناراحت شود و از خرید آن امتناع کند.