انرژی‌ های تجدید‌ پذیر تنها گزینه پیش‌ روی بشریت / آینده جهان سبز خواهد بود

سال 2015 برای طبیعت خسته از ناسپاسی انسان‌ها سال خوبی بود. مطالعات مرکز جهانی انرژی‌های تجدیدپذیر اخیرا نشان داده که سرمایه‌گذاری جهانی برای استفاده از انرژی‌های سبز یا همان تجدید‌پذیر در این سال در کشورهای درحال‌توسعه از کشورهای توسعه‌یافته برای نخستین بار پیشی گرفته است.

براساس این مطالعه، کل هزینه‌ای که برای انرژی‌های سبز در سال 2015 در کشورهای جهان انجام شده، 5 درصد نسبت به سال قبل از آن افزایش داشت و به 286 میلیارد دلار رسید.

این خبر خوشحال‌کننده برای طبیعت به‌خوبی نشان می‌دهد که حالا همه دنیا به اهمیت انرژی‌های سبز پی برده‌اند و از آفریقا و آسیا تا اروپا و آمریکا همگی در پی سبزتر کردن زمین خسته برآمده‌اند.

انرژی‌ سبز چیست و چه مزایایی دارد؟

انرژی‌های تجدیدپذیر یا همان سبز عموما به انرژی‌هایی گفته می‌شود که از منابع طبیعی به‌دست‌آمده و برخلاف سوخت‌های فسیلی که روزی تمام خواهند شد، دوباره بازتولید می‌شوند. نور خورشید، باد، باران، جزرومد، امواج و حرارت مرکزی زمین از جمله منابع انرژی‌های تجدیدپذیر هستند. این نوع انرژی‌ها اغلب در چهار بخش انرژی مورد نیاز انسان‌ها را تامین می‌کنند: تولید برق، سرمایش و گرمایش هوا و آب، حمل‌ونقل و تامین انرژی خارج از شبکه مناطق روستایی.

مزایای انرژی‌های تجدیدپذیر را نیز می‌توان به چند دسته مهم تقسیم کرد:

توقف یا تولید بسیار کم گازهای گلخانه‌ای

تولید گازهای گلخانه‌ای یکی از مضرترین پیامدهای استفاده نکردن از منابع انرژی سبز است. گازهای گلخانه‌ای به طبیعت و سلامت انسان آسیب جدی وارد می‌کنند و هزینه اقتصادی زیادی برای کشورها دارند. انرژی‌های سبز یا گاز گلخانه‌ای تولید نمی‌کنند یا مقدار گاز گلخانه‌ای تولیدی‌شان قابل‌چشم‌پوشی است.

سلامت عمومی و کیفیت زیست‌محیطی را افزایش می‌دهند

یکی از بزرگ‌ترین مزایای‌ استفاده از منابع انرژی سبز پیشگیری از آلودگی آب و هوا است. برای مثال در آمریکا مجموع تاثیر اقتصادی که سوخت‌های فسیلی بر سلامت افراد می‌گذارند، بین 361/7 تا 886/5 میلیارد دلار معادل 2/5 تا 6 درصد تولید ناخالص ملی (GDP) است.

عرضه گسترده و پایدار انرژی

گوناگونی منابع انرژی سبز امکان فنی فراهم‌سازی این نوع انرژی‌ها را برای همه ساکنان جهان ایجاد کرده است. حالا دوره‌افتاده‌ترین روستاهای آفریقایی هم می‌توانند از انرژی برق بهره‌مند شوند، چون نور آفتاب برایشان به‌وفور مهیا است. کنیا مثال روشن این امر است. این کشور یکی از پیشتازان استفاده از سیستم‌های انرژی خورشیدی در جهان است. در کنیا سالانه 30 هزار پنل خورشیدی بسیار کوچک فروخته می‌شود که بین 12 تا 30 وات برق تولید می‌کنند.

 ایجاد شغل و سایر مزایای اقتصادی

صنایع انرژی‌های سبز در مقایسه با فناوری‌های سوخت‌های فسیلی که معمولا مکانیزه و سرمایه‌بر هستند، بیشتر از سرمایه به نیروی کار نیاز دارند. این یعنی به‌طورمیانگین تعداد کسانی که در صنایع تولید برق از انرژی‌های سبز مشغول کار می‌شوند، بیشتر از کسانی است که در صنایع سوخت‌های فسیلی شغل پیدا می‌کنند.

انرژی‌های سبز اکنون هزاران شغل را در سراسر جهان ایجاد کرده است. برای مثال در سال 2011 صنایع انرژی بادی در آمریکا برای 75 هزارنفر شغل مستقیم ایجاد کرد. طبعا گسترده‌تر کردن پوشش و سرمایه‌گذاری برای انرژی‌های سبز باعث اشتغال‌زایی بیشتر می‌شود.

گسترش استفاده از انرژی‌های سبز اثرات اقتصادی جانبی نیز دارد. برای مثال صنایع فعال در چرخه عرضه انرژی‌های سبز و کسب‌وکارهای محلی غیرمرتبط با آنها نیز از این انرژی‌ها سود خواهند برد چون درآمدشان افزایش پیدا خواهد کرد.

از دیگر مزایای اقتصادی استفاده از انرژی‌های سبز این است که دولت‌ها و مقامات محلی می‌توانند مالیات بر درآمد و دارایی را از صاحبان طرح‌های انرژی‌های سبز گرفته و آن را برای ارائه خدمات عمومی هزینه کنند.

این مالیات‌ها به‌ویژه برای مناطق روستایی بهره‌مند از این نوع طرح‌ها مناسب است. بنابراین طرح‌‌های انرژی‌های سبز پول هر منطقه را در همان منطقه در گردش نگه‌ می‌دارد و به این ترتیب بزرگ‌ترین خدمت را به اقتصاد هر منطقه خواهد کرد. 

قیمت ثابت انرژی

انرژی‌های سبز که اکنون می‌توانند برق را به هرکجای جهان برسانند، می‌توانند قیمت انرژی را در آینده تثبیت کنند. هزینه فناوری‌های مربوط به انرژی‌های سبز اکنون به‌آرامی درحال‌کاهش است و انتظار می‌رود سرعت کاهش این هزینه‌ها در آینده بیشتر هم بشود. برای مثال متوسط قیمت انرژی پنل‌های خورشیدی در آمریکا از سال 2011 تا 2013 میلادی 60 درصد کاهش داشته است. بین سال‌های 2010 تا 2012 نیز هزینه تولید برق از انرژی باد بیش از 20درصد کاهش یافت.

درحالی‌که امکانات موردنیاز برای استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر به سرمایه اولیه نیاز دارد، اما بعد از ساخت امکانات اولیه تا سال‌ها می‌توان از آنها استفاده کرد و انرژی را به‌صورت رایگان تامین کرد. همین ویژگی باعث شده تا قیمت انرژی‌های سبز درطول‌زمان تقریبا ثابت بماند.

آلمان؛ الگویی تمام‌عیار

در طول یک دهه گذشته دولت‌ها و سرمایه‌گذاران سراسر جهان سرمایه‌گذاری‌های زیادی در این بخش انجام داده‌اند، به این امید که بتوانند برق را با روشی ایمن‌تر و پایدارتر از پیش تولید و به مردم خود عرضه کنند.

آلمان، الگویی تمام عیار در این زمینه است. روز هشتم ماه مه ‌یعنی درست یک ماه پیش، دولت آلمان بابت استفاده مردم از برق به آنها پول پرداخت کرد. آلمان‌ها که یکی از کشورهای پیشرو جهان در استفاده از انرژی‌های سبز هستند، توانستند با استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر هزینه تولید برق را آنقدر پایین بیاورند که به مشتریان خود بدهکار شده و به آنها بابت مصرف برق پول بدهند.

به‌گفته دانشمندان، تمام کشورهای جهان اگر روزی بخواهند با فاجعه گرم شدن زمین مقابله کنند باید با الگو قرار دادن آلمان در استفاده از انرژی‌های سبز با این پدیده خطرناک برخورد کنند.

به‌گفته کارشناسان آلمانی، سال گذشته در همین زمان 33 درصد برق مصرفی آلمانی‌ها از منابع تجدیدپذیر تامین می‌شد که در مقایسه با آمار 27 درصدی نشنال‌جئوگرافیک برای سال 2014 رشد 6 درصدی را نشان می‌دهد.

گذار آلمان به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر پس از نشت مواد رادیواکتیو از نیروگاه هسته‌ای فوکوشیما در پی زلزله و سونامی 9 ریشتری در ژاپن در سال 2011 شتاب بیشتری به‌خود گرفت. این حادثه باعث شد آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان‌ها دستور تعطیلی تمامی 17 رآکتور هسته‌ای این کشور را تا سال 2022 صادر کند. تاکنون 9 رآکتور از 17 رآکتور هسته‌ای در آلمان بسته شده و بنابراین انرژی‌های تجدیدپذیر اهمیت دوچندانی در آلمان پیدا کرده‌اند.

دانشمندان می‌گویند تا پایان قرن حاضر اگر خواهان حفظ زمین از خطر نابودی هستیم باید گازهای گلخانه‌ای کاملا از بین بروند. آلمان به‌عنوان چهارمین قدرت اقتصادی جهان قول داده تا پایان سال 2020 تولید گازهای گلخانه‌ای را 40 درصد و تا پایان سال 2050 تولید آن را تا80 درصد کاهش دهد.

آلمان هنوز هم بیشتر انرژی خود را از سوخت‌های فسیلی تامین می‌کند و تولید انرژی در این کشور از طریق انرژی‌های سبز هنوز تا 50 درصد هم فاصله زیادی دارد. اما آنچه مهم است اینکه آلمانی‌ها آنقدر در این زمینه عملکرد خوبی از خود نشان داده‌اند که حتی آمریکایی‌ها هم فقط پای تلویزیون می‌نشینند و پیشرفت آنها را می‌بینند.

انرژی‌های سبز به سرسبزتر شدن تنها سیاره قابل‌زیست منظومه شمسی کمک زیاد می‌کنند. اگر قرار باشد تنها یک راه برای سبز شدن سیاهی‌های زمین وجود داشته باشد، آن یک راه انرژی‌های تجدیدپذیر هستند.

انرژی‌های سبز آنقدر مهم هستند که حتی دونالد ترامپ، نامزد نهایی جمهوری‌خواهان آمریکا برای انتخابات ریاست جمهوری آینده این کشور که به مواضع عجیب و گاه خصمانه‌اش شهرت دارد، با آن کاملا موافق است و سیاست «آب تمیز و هوای تمیز» با استفاده از انرژی‌های سبز را در این حوزه برای خود برگزیده است.

به‌هرحال دنیای آینده به سرعت درحال پیشروی به سمت انرژی‌های سبز است و جنگ و صلح‌های آینده نه برای سوخت‌های فسیلی که بر سر انرژی‌های سبز خواهد بود.