حج به روایت آمار

حج واجب از آن تجربه هایی است که معمولا تنها یک بار برای هر فرد مسلمان اتفاق می افتد. البته هستند کسانی که چندبار در عمرشان در موسم حج شرکت کرده و این عمل واجب در اسلام را به جا می آورند، اما یک بار انجام آن برای حاجی شدن کفایت می کند.

برگزاری این مراسم بزرگ مسلمانان اما نیاز به سازماندهی و مدیریت دارد. مسئولیت برگزاری این مراسم با دولت عربستان سعودی و به طورخاص وزارت حج این کشور است.

عربستان برای برگزاری این مراسم از چند هفته قبل از شروع مناسک دست به کار می شود و امکانات و وسائل موردنیاز را تدارک می بیند. دولت عربستان در طول برگزاری مراسم حج واجب میزبان بیش از 2میلیون زائر از سراسر دنیاست. بد نیست نگاهی بیندازیم به اعداد و ارقام مرتبط با حج که کمتر کسی شاید از آن اطلاع داشته باشد؛ از تعداد زائران از سراسر دنیا گرفته تا میزان آب زمزمی که در این دوره زمانی مصرف می شود.

زائران خارجی؛ بیش از یک میلیون و 300 هزار نفر

تعداد زائرانی که از سایر کشورهای جهان در سال های اخیر خود را به عربستان می رسانند تا مناسک حج را به جا آورند، نسبت به سال های دور افزایش بسیار زیادی داشته است. در سال 1941 تنها 24 هزار نفر برای انجام مناسک حج به خانه خدا می رفتند، اما این آمار در سال 2013 به یک میلیون و 379 هزار و 500 نفر رسید.

این تعداد از زائران درحالی تا این حد افزایش یافته اند که در سال های اخیر عربستان به دلیل طرح های توسعه ای اماکن مقدس محدودیت هایی برای تعداد زائران قرار داده بود. عمده زائران خانه خدا در این سال ها با هواپیما به عربستان مسافرت می کنند هرچند چندین هزار نفر هم هستند که زمینی یا دریایی مسافرت می کنند. کشورهای اندونزی، پاکستان و هند بیشترین زائر را به مکه می فرستند.

زائران داخلی؛ بیش از 800 هزار نفر

خود عربستانی ها هم اگر بخواهند در مراسم حج شرکت کنند باید درخواست خود را به وزارت حج اعلام کرده و برای این کار مجوز لازم را بگیرند. برای عربستانی ها این اجازه تنها هر پنج سال یک بار داده می شود چون این کشور محدودیت هایی برای انجام این مراسم درنظر می گیرد. جالب است بدانید که در سال 2013 مقامات محلی عربستان به حدود 30 هزار نفر از شهروندان کشورشان که تلاش می کردند بدون مجوز وارد محدوده های زیارتی و برگزاری مراسم حج شوند، اجازه این کار را ندادند.

تعداد کشورها؛ 188 کشور

زائران خانه خدا از 188 کشور مختلف در زمان برگزاری مناسک حج واجب وارد عربستان می شوند چون برای زیارت خانه خدا هیچ محدودیت سنی وجود ندارد، می شود از نوزادان تا پیرمردها و پیرزن ها را در میان زائران دید. این افراد با سطح سواد کاملا متفاوت، میزان درآمدهای مختلف و نیازهای بهداشتی گوناگون در یکجا جمع می شوند. یکی دیگر از جذابیت های جمع شدن این تعداد زائر مسلمان در یکجا این است که هر دسته از این زائران به زبانی خاص صحبت می کنند.

مصرف آب زمزم؛ بیش از 20 میلیون لیتر

آب زمزم که از چاه زمزم می جوشد یکی از پرطرفدارترین جاذبه های موسم دینی حج است. در زمان برگزاری مراسم مذهبی حج آب زمزم به صورت بسته بندی و در بطری های کوچک 330 میلی لیتری، بطری های متوسط 1/5 لیتری و ظرف های بزرگ 20 لیتری در اختیار حجاج مشتاق قرار می گیرد. این زائران می توانند بطری ها و ظرف های آب زمزم را با خود به خانه ببرند. به این ترتیب هر سال در موسم حج 20میلیون و 760 هزار لیتر آب زمزم مصرف می شود.

چادرهای سایبانی؛ 45 هزار عدد

منطقه منا که به شهر چادرهای حج معروف است در 12 کیلومتری شهر مکه قرار دارد. برای وقوف زائران در این منطقه گرم که آفتاب سوزانش هر انسانی را بی تاب می کند، به چادرهای سایبانی نیاز است. این چادرها به طورمنظم و گروه بندی شده در کنار یکدیگر قرار گرفته اند.

با توجه به ملیت زائران چادرها رنگ بندی و شماره های مختلف دارند. این چادرها در برابر آتش سوزی مقاوم هستند و در هر یک از آنها یک آب پاش و کپسول آتش نشانی هم نصب شده است. این چادرها دارای سیستم تهویه مطبوع، یک فضای 12 متری فرش شده و حمام هایی به ازای هر 100 زائر است.

نیروهای امنیتی؛ 18 هزار نفر

در طول برگزاری مراسم حج نیروهای امنیتی و اورژانس به وفور به چشم می خورند. این نیروها موظف به تامین امنیت زائران و کمک به کسانی هستند که راه خود را گم می کنند یا نیاز به کمک های پزشکی دارند.

آمبولانس؛ 200 دستگاه

نیازهای بهداشتی و درمانی زائران باید با امکانات مستقر و سیار تامین شود. 5 هزار تخت بیمارستانی همراه با 22 هزار پزشک، امدادگر و نیروی اجرایی در زمان برگزاری حج تمتع آماده به کار هستند. بیماران اورژانسی در صورت نیاز فورا به یکی از بیمارستان های نزدیک منتقل می شوند. وزارت بهداشت عربستان 16 هزار واحد خون را برای درمان بیماران در طول این روزها ذخیره می کند.

دوربین های امنیتی؛ 5 هزار دستگاه

مرکز نظارت «های تک»، مرکزی است که در سال های اخیر وظیفه نظارت بر برگزاری مراسم را دارد. این مرکز از طریق 5 هزار دوربین امنیتی اوضاع را تحت کنترل دارد. 1200دستگاه از این دوربین ها در مسجدالحرام قرار دارند.

ابریشم کعبه؛ 700 کیلوگرم

پارچه ای که دور تا دور خانه خدا را پوشانده و با 120 کیلوگرم نخ از جنس طلا و نقره تزیین  شده، 700 کیلوگرم ابریشم نیاز دارد. این پارچه که جامه کعبه هم نامیده می شود، در کارخانه ای در مکه با 240 کارگر دوخته می شود. هزینه دوخت جامه کعبه هر سال 5 میلیون و 870 هزار دلار است. جامه کعبه هر سال همزمان با برگزاری مراسم حج تعویض می شود.

گوسفند قربانی؛ 770 هزار راس

در پایان مراسم حج، حاجیان با جشن گرفتن عید قربان، گوسفند قربانی می کنند. البته بعضی ها قربانی کردن بز، گاو و حتی شتر را هم انجام می دهند. گوشت قربانی بین فقرا توزیع می شود. برای این کار هر سال 770 هزار رأس گوسفند و بز درنظر گرفته می شود.