درمورد دعوای گازی ایران و ترکمنستان / دادگاه لاهه تصمیم می گیرد

کشور ترکمنستان با وجود به تفاهم رسیدن با کشور ایران و تبدیل بدهی ایران به وام 5 درصدی، صادرات گاز خود را به ایران متوقف می سازد. معاون وزیر نفت اعلام کرد که ترکمن ها باید برای این رفتار در دادگاه داوری توضیح دهند، زیرا ایران مصمم است که در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات حتما به دیوان داوری بین المللی لاهه شکایت کند.

به گزارش «فرصت امروز»، حمیدرضا عراقی روز گذشته درجمع خبرنگاران به تشریح جزییات چرایی قطع صادرات گاز ترکمنستان به ایران در فصل سرما پرداخت.

مدیرعامل شرکت ملی گاز با بیان این موضوع که قطع گاز اشتباه ترکمن ها بود، زیرا فکر می کردند در صورت قطع گاز در فصل سرما،  ایران ادعای آنها را می پذیرد، تصریح کرد: در قرارداد ایران و ترکمنستان از قطع گاز صحبتی نشده بود، اما ترکمن ها مطالبات شان را می خواستند و با وجود توافق، برخلاف انتظار عمل کردند. ایران به دنبال از سرگیری واردات گاز از ترکمنستان است اما با توجه به رفتارشان ابتدا با آنها مذاکره می کنیم و اگر به نتیجه نرسیدیم از این کشور به داوری بین المللی لاهه در سوییس شکایت خواهیم کرد اگرچه مراحل شکایت به داوری آغاز شده است.

وی با بیان اینکه ما مسئول رفتار و عملکرد ترکمنستان در موضوع قطع گاز نیستیم، اعلام کرد: ایران برای به نتیجه رسیدن مذاکرات دو کشور پیشنهاداتی ارائه کرد که یکی از پیشنهادها تبدیل بدهی ایران به وام با سود 5درصد است که این مسئله به تایید طرفین ترکمستان نیز رسید و البته با وجود قطع گاز همچنان پابرجاست.

عراقی گفت: میزان بدهی ایران به ترکمنستان هنوز مشخص نشده است و باید این موضوع در جلسات کارشناسی مشخص شود، اما بدون شک در جلسات آتی درباره نحوه قیمت گذاری نرخ گاز وارداتی از ترکمنستان تجدیدنظر خواهد شد تا مبنای تعیین کننده نرخ، بهای نفت خام باشد و فرمول مدنظرمان نهایی شود.

ترکمن ها در سال 86 با قطع گاز قیمت را 9 برابر کردند تا 350 دلار در ازای هر هزار مترمکعب گاز پول دریافت کنند که شرکت ملی گاز در آن زمان این هزینه را با انتقال طلا یا پول نقد پرداخت تا گاز ارسالی از ترکمنستان قطع نشود، اما ایران این بار در مذاکرات باقدرت خواهد بود.

به گفته این مقام مسئول، تلاش ایران بر این است که در سه ماه آینده مذاکرات ایران با ترکمنستان به نتیجه برسد.

دستاوردهای برجام در صنعت نفت

معاون وزیر نفت با بیان اینکه واردات گاز از ترکمنستان که دستاورد دولت آیت الله هاشمی رفسنجانی بود از همان ابتدا با مخالفانی همراه شد، اظهار کرد: برخی رسانه با بزرگنمایی درصدد این بودند که برجام را نشانه بگیرند و این در حالی است که گاز وارداتی از ترکمنستان 1.5 تا 2 درصد از گاز مصرفی کشور را تشکیل می داد. خوشبختانه برجام در صنعت گاز تاثیرات مثبتی داشت به طوری که باعث شد کالاها و تجهیزات مورد نیاز با قیمت ارزان تر وارد کشور و در مقابل صادرات محصولاتی مانند گاز مایع (ال پی جی) و گوگرد تسهیل شود.

در این نشست عراقی به پایبندی ایران به تعهداتش درباره سوآپ گاز نیز اشاره کرد و گفت: روزانه حدود ۶ میلیون مترمکعب سوآپ گاز از ترکمنستان به جمهوری آذربایجان از مسیر ایران انجام می شود که با وجود بدعهدی ترکمن ها، ما فعلا برنامه ای برای توقف سوآپ گاز از این کشور همسایه نداریم.

افتتاح خط صادرات گاز به عراق

معاون وزیر نفت از افتتاح خط صادرات گاز به عراق در هفته آینده توسط وزیر نفت خبر داد و اعلام کرد: با اقدام قسمتی از خط ۶ تکمیل شده و گازرسانی به غرب کشور تقویت می شود. همچنین در دهه فجر حدود پنج ایستگاه تقویت فشار و ایستگاه تکمیلی، ۲۴ایستگاه توربو کمپرسور بزرگ توسط معاون اول ریاست جمهوری افتتاح می شود.

افتتاح خط گاز زاهدان و شروع پروژه ایرانشهر به چابهار نیز از دیگر برنامه های شرکت ملی گاز است. در مجموع ۳ هزار و ۲۰۰ پروژه شامل گازرسانی به شهرها و روستاها، CNG صنایع و... با هزینه بیش از ۵هزار میلیارد تومان در دهه فجر افتتاح می شود.

در این نشست به موضوع قرارداد صادرات گاز ایران به ترکیه نیز اشاره شد که عراقی در این باره گفت: ترک ها در داوری اول مبنی بر عدم تامین گاز مورد نیاز از سوی ایران به پیروزی نرسیدند و داوری بین المللی حق را به ایران داد، اما در داوری دوم ابتدا ترک ها ادعای کاهش ۲۵درصدی قیمت گاز وارداتی از ایران را داشتند. براساس اعلام داوری بین المللی مقرر شد قیمت گاز صادراتی ایران به ترکیه بین ۱۳.۳ تا ۱۶.۶درصد کاهش یابد.

وی با بیان اینکه قیمت گاز صادراتی ایران به ترکیه تنها ۱۳.۳درصد کاهش یافت، گفت: براساس توافق انجام شده ایران باید یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار بابت غرامت به ترکیه پرداخت کند که این رقم به صورت قسط بندی شده به ترک ها پرداخت خواهد شد.

عراقی درباره صادرات گاز به پاکستان نیز تاکید کرد: شرکت ملی صادرات گاز منحل شده است از این رو پرونده صادرات گاز به پاکستان، ارمنستان، ترکمنستان، آذربایجان به شرکت ملی گاز برگشت داده شده و هنوز مذاکره ای با پاکستانی ها  نکرده ایم.

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران درباره راه اندازی کمپین دو درجه کاهش دما گفت: صرفه جویی در مصرف گاز مورد حمایت و تایید ما است. این اقدام در راستای منافع ملی است. خوشبختانه با وجود قطع گاز وارداتی، گازرسانی به صنایع و نیروگاه ها در حال انجام است و با وجود سرما در نقاط سردسیر کشور مثل آذربایجان، مازندران و گلستان هیچ قطعی  گاز نداشته ایم.