بلند‌مدتی‌ها با احتیاط خرید کنند / زمستان سخت بازار سرمایه

زمستان سختی برای سهامداران بازار سرمایه کشور در حال گذر است‌. روزهایی که سهامداران شاهد آن هستند که پس‌اندازهای خرد آنها همچون یخ در برابر آفتاب، آب می‌شود‌. هفته پیش بود که وزیر اقتصاد با تاکید بر اینکه قیمت‌ها در بازار سرمایه به کف رسیده است، گفت: برخی صنایع با مشکلاتی مواجه هستند که دولت به دنبال حمایت از آنهاست تا از این مسیر بازار سرمایه به تعادل برسد‌. اما از آن زمان شاهد افت بالای 15‌درصدی در عمده سهام بازار بودیم‌. سهامدارانی که اعتماد خود را به وعده مسئولان از دست داده‌اند‌. از سوم آذر تاکنون، بازار به دلیل عدم برآورده شدن انتظاراتش در مورد توافق جامع و پس از آن به دلیل کاهش شدید قیمت جهانی نفت وارد یک اصلاح عمیق شده است‌. روز گذشته در اواسط زمان معاملاتی شاهد جمع‌آوری صف فروش بسیاری از سهام و افزایش تقاضا بودیم‌. ارزندگی قیمت‌های سهام می‌تواند مهم‌ترین دلیل این افزایش تقاضا در بازار باشد‌. 

روز گذشته رییس کل بانک مرکزی از اقدامات نظام بانکی کشور برای حمایت از بازار سرمایه خبر داد و گفت: آثار این حمایت‌ها در آینده نزدیک در بازار سرمایه مشخص و مشهود می‌شود‌. ولی‌الله سیف در پاسخ به پرسشی در خصوص اینکه آیا بانک مرکزی برنامه‌ای برای کمک به بازار سرمایه دارد یا خیر و اینکه بازار مالی که متشکل از بازار سرمایه و پول است از یکدیگر تاثیر می‌پذیرند یا خیر، گفت: نظام بانکی کشور علاقه‌مند است که بازار سرمایه جایگاه مهم‌تری را در تامین مالی اقتصاد برعهده گیرد‌. باید دید اقدامات چه زمان و چگونه اثر خود را بر بازار خواهد گذاشت‌. 

براساس آخرین آمارهای اعلام شده، نقدینگی در پایان آبان‌ماه امسال به 670 هزار میلیارد تومان رسیده که 12.7 درصد نسبت به اسفند سال گذشته و 24.3 درصد در 12 ماه منتهی به آبان رشد داشته است‌. به نظر می‌رسد، دولت با توجه به نیاز به کنترل نقدینگی جامعه و همچنین جذب نقدینگی از طریق فروش شرکت‌ها در بازار قاعدتا نیاز دارد توجه ویژه‌ای را به بازار سرمایه داشته باشد‌. 

در بازارهای جهانی همچنان فلزات اساسی در سال جاری میلادی با روند کاهشی مواجه بودند‌. فلز مس در پایین‌ترین میزان در چهار سال و نیم گذشته قرار گرفت‌. با توجه به اینکه فلز مس با افزایش بیشتر عرضه نسبت به تقاضا مواجه است سیاست‌های پولی بانک مرکزی آمریکا و همچنین اقدامات بانک مرکزی چین می‌تواند روند قیمت مس را تغییر دهد.

سنگ آهن جهانی که در یک سال گذشته بهای آن 50 درصد کاهش داشته است، در طول هفته گذشته بهای سنگ آهن ایران با اینکه در کشورهای دیگر ثبات داشت، در ایران روند صعودی خود را ادامه داد و این موضوع سبب رونق در معاملات این ماده معدنی در بازار داخلی شده است‌. به نظر می‌رسد، اگرچه انتظار آنکه بتوان در کوتاه‌مدت شاهد رشد قیمتی در این ماده معدنی باشیم، وجود ندارد اما نمی‌توان کاهش بیش از حدی برای آن متصور شد‌. 

همچنین در بازار شاهد بودیم، در گروه خودرو، نماد ایران‌خودرو نیز به‌عنوان رهبر این گروه روند مثبتی به خود گرفت‌. پارس‌خودرو با صف خرید به کار خود پایان داد‌. طبق جدیدترین گزارش منتشر شده در صنعت خودرو، تولید انواع کامیون در کشور 207 درصد افزایش یافته است‌. آذرماه امسال تولید انواع کامیون در سایپادیزل با رشد 750 درصدی از 80 دستگاه به 680 دستگاه افزایش یافته است‌. 

در صنعت برق، به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، میزان تولید برق کشور از ابتدای امسال تاکنون به 224 هزار و 795.1 گیگاوات رسیده که این میزان 5.67 درصد بیش از انرژی تولیدی کشور در زمان مشابه پارسال است‌. همچنان می‌توان صنعت برق و نیروگاهی در بازار سرمایه را یکی از پرپتانسیل‌ترین صنایع در آینده بازار دانست‌. واقعی‌سازی قیمت‌ها توسط دولت در این صنعت برگ برنده آن محسوب می‌شود.

در بازار نفت، با توجه به کاهش 50 درصدی بهای نفت از تابستان، برخی شرکت‌های بزرگ نفتی از جمله «شل» ذخیره‌سازی نفت در نفتکش‌های غول‌پیکر را در دستور کار خود قرار داده‌اند‌. شرکت‌های نفتی با توجه به کاهش قیمت‌ها که به پایین‌ترین حد خود در پنج سال اخیر رسیده است، انتظار افزایش قیمت این محصول استراتژیک را دارند‌. 

بهره‌برداری از پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس می‌تواند خبر خوشی برای تاپیکو باشد‌. طبق گفته علیرضا کدیور، مدیر خطوط لوله و مخابرات منطقه جنوب شرق کشور، هم‌اکنون بهره‌برداری واحد به واحد در بزرگ‌ترین پالایشگاه نفت کشور در حال انجام است، شبکه توزیع آب آتش‌نشانی پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج‌فارس به‌عنوان نخستین واحد ایمنی این پالایشگاه در حال راه‌اندازی است‌. براساس برنامه‌ریزی انجام شده، پس از بهره‌برداری بخش ایمنی، نوبت به فلرهای پالایشگاه می‌رسد، قرار است فلرها از مسیر انتهایی، بخش به بخش به بهره‌برداری برسد‌. با بهره‌برداری کامل از پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس، روزانه ٣٦ میلیون لیتر بنزین و ۱۴میلیون لیتر گازوییل به ظرفیت تولید فرآورده‌های نفتی کشور اضافه خواهد شد‌. 

ازجمله صنایعی که می‌تواند از کاهش قیمت‌های جهانی (همچون قیمت نفت) سود ببرند، صنعت روانکارها و صنعت تایرسازی است. قیمت کائوچوی جهانی در چهار سال اخیر به کمترین میزان خود رسیده است‌. پکرمان، پکویر و پتایر از صنعت تایرسازی پتانسیل رشد سودآوری را دارند‌. ایران‌تایر با توجه به طرح توسعه و رساندن ظرفیت تولید شرکت به 20 هزار تن در سال، چشم‌انداز روشنی برای سودآوری دارد.

در نهایت می‌توان با توجه به افت شدید قیمتی سهام در دو ماهه اخیر، به افرادی که دید بلند‌مدت به بازار و خوش‌بینانه به بحث توافق جامع هسته‌ای دارند، پیشنهاد بررسی سهام ارزنده و غیر‌مرتبط با کاهش قیمت نفت داده شود‌. در هر حال بازار سرمایه ریسک‌های سیستماتیک و غیر‌سیستماتیک خاص خود را دارد و فرد سرمایه‌گذار باید با چشمانی باز در این بازار قدم بگذارد.

* کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه