ساماندهی و مدیریت فناوری چاپگرهای سه‌ بعدی

سامان دهی و مدیریت فناوری چاپگرهای سه بعدی یکی از برنامه‌های ستاد مواد و ساخت پیشرفته معاونت علمی است که ستاد قصد دارد با مشارکت همه فعالان این حوزه، نقشه راه این فناوری را در کشور تدوین کند.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، فناوری ساخت افزایشی (Additive Manufacturing) یا همان تولید قطعات با استفاده از چاپگرهای سه بعدی یکی از روش‌های ساخت پیشرفته و از فناوری‌های متحول‌کننده آینده است که در گزارش‌های مختلف آینده پژوهی بر اهمیت آن تاکید شده است.

اما به نظر می‌رسد این فناوری سریع‌تر از پیش‌بینی‌ها در حال اثرگذاری بر اقتصاد جهانی است. بنا به گزارش‌های رسمی معتبر، میزان درآمد حاصل از صنعت تولید افزایشی در 10 سال گذشته چهار برابر شده است.

این در حالی است که تلاش بی‌وقفه فعالان این عرصه برای کاهش قیمت دستگاه‌های تولید افزایشی رومیزی و همچنین افزایش تولید دستگاه‌های تولید افزایشی در مقیاس نیمه صنعتی و صنعتی ادامه دارد. توسعه این فناوری محصول کار مشترک محققان از رشته‌های مختلفی همچون مهندسی نرم‌افزار، برق، مکانیک و مواد بوده و پیچیدگی‌های این فناوری نیز ریشه در ماهیت بین رشته‌ای آن دارد.

توسعه روزافزون این فناوری در دنیا از یک سو و جذابیت‌های بالای فنی این روش ساخت، باعث شده تا مراکز مختلف همچون دانشگاه‌ها، شرکت‌های دانش بنیان و صنایع بهره‌بردار داخلی نیز به این حوزه ورود داشته باشند.

هر چند این همگامی با موج تحولات فناوری در عرصه بین‌المللی نشان از پویایی محققان و صنعتگران ایرانی دارد اما این نکته را نیز باید مدنظر قرار داد که در مواجهه با امواج فناوری باید با برنامه‌ریزی و چشم‌باز حرکت کرد تا امکان بهره‌برداری حداکثری از فرصت‌ها به وجود آید و قطعا در این مسیر باید از تجارب گذشته درس گرفت.

هزینه‌های هنگفت و خروج ارز از کشور، خرید دستگاه‌های متنوع بدون در نظر گرفتن قابلیت‌های فنی جهت مرتفع کردن نیاز متقاضیان، مشکلات تعمیر و نگهداری و وابستگی به مواد اولیه وارداتی برخی از مشکلاتی است که می‌تواند تهدیدی برای طرف تقاضای این فناوری در داخل باشد. از سوی دیگر، تمرکز بر فناوری‌های سطح پایین، رقابت غیرسازنده و عدم آگاهی از نیاز واقعی مصرف‌کنندگان برخی از تهدیدات طرف عرضه این فناوری در داخل کشور محسوب می‌شود.

با درک اهمیت این موضوع، ستاد توسعه فناوری‌های مواد و ساخت پیشرفته معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری قصد دارد با مشارکت همه فعالان این حوزه، نقشه راه این فناوری در کشور را تدوین کند. ترسیم نقشه راه عملیاتی این حوزه می‌تواند زمینه را برای توسعه متوازن صنعت تولید افزایشی با نقش‌آفرینی موثر و مناسب همه ذی‌نفعان (دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی، مراکز ارائه خدمات، سازندگان تجهیزات و تولیدکنندگان مواد اولیه صنایع بهره‌بردار) فراهم کند.