نگاه همزمان فعالان بازار به سیاست و بازارهای جهانی

شاخص بازار بورس با کاهش 484 واحدی بار دیگر به کانال 65 هزار برگشت و شاخص در عدد 65835 آرام گرفت‌. چشم فعالان بازار از یک سو به سیاستمداران و از سوی دیگر به بازارهای جهانی دوخته شده است‌. روز گذشته محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان که با استفاده از مترو به محل کار خود در وزارت خارجه در خیابان سی تیر حرکت می‌کرد، در پاسخ به یکی از خبرنگاران گفت: اواخر هفته جاری من و آقای کری و تعداد دیگری از وزیران خارجه‌ 1+5 در داووس خواهیم بود و در اجلاس مجمع جهانی اقتصاد شرکت می‌کنیم‌. البته هنوز برنامه‌ریزی قطعی صورت نگرفته است اما فرصتی است که در زمان حضور ما در داووس بتوانیم نه مذاکرات طولانی بلکه مذاکراتی کوتاهی با یکدیگر داشته باشیم‌.

از سوی دیگر خبرهای امیدوار‌کننده‌ای از مذاکرات توسط رسانه‌ها منتشر می‌شود، در این رابطه منابع آگاه به العربیه خبر داده‌اند اگر ایران ظرف هفته‌های آینده در خصوص تعداد سانتریفیوژها مقداری همکاری کند، مطمئنا توافق هسته‌ای با آغاز ماه مارس شکل خواهد گرفت و کنگره تلاش‌های خود را در رابطه با تحریم ایران ناکام خواهد دید و ایرانی‌ها تا قبل از پایان اسفند شاهد تحول سیاسی بزرگی خواهند بود‌.

هرچند به نظر نمی‌رسد، بازار سرمایه با توجه به ضربه‌ای که از خوشبینی زیاد در سوم آذر دید، واکنش بسیار مثبتی به این اخبار داشته باشد. بهای نفت روز گذشته با توجه به خبرهایی مبنی بر اطلاعات ضعیف اقتصادی از سوی چین که قرار است، هفته جاری منتشر شود، با شیب نزولی همراه شد‌. تصمیمات آخر این هفته بانک مرکزی اروپا در رابطه با خرید اوراق قرضه می‌تواند نسبت یورو به دلار را کاهش داده و منجر به کاهش بیشتر بهای نفت شود‌. 

مدیران اقتصاد ایران در این پیچ مهم تاریخی می‌توانند تصمیم نهایی را برای رها شدن اقتصاد ایران از نفت بگیرند‌. با توجه به اینکه ایران حدود هشت درصد گاز جهان را داراست‌ می‌تواند ظرفیت عملی خود را برای برداشت گاز از ذخایر در پارس‌جنوبی که نیمی از گاز ایران در آن قرار دارد، افزایش دهد‌. در ابتدای هفته معاون وزیر نفت از ثبت رکورد تولید روزانه بیش از ۶۶۶ میلیون مترمکعب گاز در کشور خبر داد و اعلام کرد: سال آینده عملیات احداث ۱۰ طرح جدید گازی در کشور آغاز خواهد شد‌. 

در صنعت پالایشگاهی، روز‌گذشته در رابطه با کیفی‌سازی محصولات پالایشگاهی معاون وزیر اقتصاد با اشاره به مصوبه دولت درخصوص کیفی‌سازی گفت: اگر کیفی‌سازی در شرایط قبل اجرا می‌شد، چون امکان تطبیق فناوری در زمان کوتاه وجود نداشت، هم سود پالایشگاه‌ها کم می‌شد و هم کیفی‌سازی به نتیجه مطلوبی نمی‌رسید، اما با تصمیم دولت برای در نظر گرفتن مهلت پنج ساله در این خصوص، سودآوری پالایشگاه‌ها حفظ شده و فرآورده‌های این شرکت‌ها نیز از کیفیت لازم برخوردار خواهد شد‌. این خبر می‌تواند برای این صنعت خبر خوشی باشد، هرچند قیمت نفت همچنان نقطه ابهام بزرگی برای این صنعت است.

در صنعت بانک، نهاوندیان رییس دفتر رییس‌جمهور با اشاره به پتانسیل‌های صندوق توسعه ملی از عزم جدی دولت برای اصلاح رابطه بانک‌ها و بنگاه‌ها خبرداد و خاطرنشان کرد: این موضوع یکی از دستورکارهای جدی شورای پول و اعتبار است، چرا که بانک از شکل و تصویر حاکمیتی خارج شده و رابطه با بنگاه‌های تولیدی باید رابطه بنگاه بنگاه باشد و هر دو تحت نظارت جدی و آهنین نظام بانکی قرار گیرند تا بساط رانت‌جویانه برچیده شود‌.

این گروه با توجه به مشکلات زیادی که نرخ بالای سود بانکی و مطالبات معوق برای آنها به‌وجود آورده است، در روند نزولی قرار دارند. یکی از راهکارهایی که می‌تواند اقبال به بازار سرمایه را به دنبال داشته باشد و در میان مدت به نفع صنعت بانکداری و کلیه صنایع کشور تمام شود، کاهش نرخ سود بانکی خواهد بود، تصمیمی که احتمالا اتخاذ آن نیز به مذاکرات و نتیجه آن وابسته است.

* کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه