هنر و اقتصاد در کنارهم

به آمارهای بازدید از تئاترشهر توجه کنید. نمایش «ترور» به کارگردانی حمیدرضا نعیمی در سالن اصلی مجموعه تئاتر هفت شهر طی هفت اجرا ۳۶۷۵ تماشاگر داشته که ۳۱۲ بلیت آن تمام‌بها، ۱۹۰۶ بلیت تخفیف‌دار و ۱۴۵۷ بلیت مهمان برای آن ارائه ‌شده است. جمع فروش این نمایش در هفت اجرا 39 میلیون و 790 هزار ریال اعلام شده است. گنجایش سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر ۵۷۹ صندلی است. نمایش «باغ آلبالو» به کارگردانی آتیلا پسیانی نیز که در سالن چهارسو روی صحنه است و تا ۶ آذرماه تعداد ۳۶ اجرا داشته برای ۷۶۱۳ تماشاگر روی صحنه رفته است.

برای این نمایش ۶۰۱۴ بلیت تمام‌بها، ۲۳۷ بلیت نیم‌بها و ۱۳۶۲ بلیت مهمان ارائه‌شده که رقم فروش آن را به یک میلیارد و 226 میلیون و 500 هزار ریال رسانده است. گنجایش سالن چهارسوی مجموعه تئاتر شهر برای این نمایش ۲۱۶ صندلی است.نمایش «پدران، مادران، فرزندان» به کارگردانی آرش عباسی که ازجمله اجراهای جشنواره تئاتر مقاومت بود نیز در ۹ اجرا ۲۳۶ تماشاگر داشت. سالن سایه گنجایش ۶۰ تماشاگر دارد.

برای این نمایش که در هرروز دو نوبت روی صحنه رفته ۷۲ بلیت تمام‌بها، ۱۱ بلیت تخفیف‌دار و ۱۵۳ بلیت مهمان ارائه‌شده و فروش آن 16 میلیون و 50 هزار ریال بوده است.نمایش «فولاد هرگز زنگ نمی‌زند» به کارگردانی زری اماد نیز که در «پلاتو اجرا» مجموعه تئاترشهر روی صحنه است و تا ۶ آذر ۱۲ نوبت اجراشده در این زمان ۲۶۰ تماشاگر داشته است.

این سالن تنها ۲۶ صندلی ظرفیت دارد. طبق آمار اعلام‌شده برای این نمایش ۱۱۷ بلیت تمام‌‌بها، ۱۷ بلیت نیم‌‌بها، هشت بلیت تخفیف‌دار و ۱۱۸ بلیت مهمان ارائه‌شده که رقم فروش 15 میلیون و 780 هزار ریال برای این نمایش ثبت شده است.در خانه نمایش اداره تئاتر نیز که میزبان نمایش‌هایی از جشنواره تئاتر مقاومت بود اجرای نمایش «کوچ» به کارگردانی حسین احمدی قاجاری به پایان رسید. این نمایش از ۱۷ تا 22 آذر ۹۴ تماشاگر داشته است.

این آمار را جدیدا روابط عمومی تئاتر شهر به رسانه‌ها ارسال کرده است. شاید نخستین نکته‌ای که به چشم بخورد تعداد کم تماشاگرها و البته مبلغ پایین فروش نمایش است، البته این تعداد را باید به تعداد کم صندلی تئاتر مربوط دانست. بیشترین صندلی مختص این آمار مربوط به سالن اصلی تئاتر شهر است که ۵۷۹ صندلی دارد. شکی نیست که تئاتر ایران از کمبود سالن رنج می‌برد و سالن‌های قدیمی تئاتر شهرمان نیاز به بازسازی و نوسازی دارند، اما این روزها خبرهای خوبی از تئاتر خصوصی به گوش می‌رسد. اغراق‌آمیز نیست اگر بگویم هر منطقه از تهران یک سالن نمایش دارد.

سالن‌هایی که گرچه کوچک هستند اما تئاتر را به مناطق تهران آورده‌اند. در این گزارش قرار نیست به این تئاتر بپردازیم که خود یادداشت جداگانه‌ای را می‌طلبد، اما نکته مهم در این میان میزان فروش تئاترهاست. طبق این آمار نمایش «باغ آلبالو» بیش از یک میلیارد ریال فروخته است که اگر از آن اجاره سالن و هزینه‌های اجرای تئاتر را برداریم چیزی برای گروه نمی‌ماند و به همین دلیل گروه‎های تئاتری همواره به دولت و مرکز هنرهای نمایشی وابسته هستند و البته شرایط تئاتر هم جدا از شرایط مالی و اقتصادی جامعه نیست، اما به نظر می‌رسد که حضور بخش خصوصی می‌تواند کارگشا باشد.

اگر پشتیبان یا همان حمایت‌کننده مالی بداند وقت و هزینه‌ای که برای هنر صرف می‌کند درجایی دیگر مثل مالیات سالانه‌اش محاسبه خواهد شد، قطعا شوق بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در بخش هنر بیشتر خواهد شد. در این صورت هم هنرمندان با آرامش خاطر به تولید آثار هنری می‌پردازند و هم سرمایه‌گذاران اشتیاق بیشتری برای سرمایه‌گذاری خواهند داشت.

روزنامه‌نگار هنری