یک سال از رسواییهایی که خبر از فساد در بالاترین سطح فوتبال دنیا میداد، میگذرد و شهرت و وضعیت مالی فیفا هنوز زیر سایه آن مانده است. 100کیلومتر دورتر اما این طور که پیداست سرنوشت قرار است جور دیگری برای یوفا، مهمترین نهاد فوتبال منطقهای زیرشاخه فیفا رقم بخورد.
یورو 2016 که از چند روز پیش در فرانسه آغاز شده، بزرگترین مسابقات فوتبال تاریخ اروپا خواهد بود، صرفنظر از هر آنچه در حال حاضر در اروپا در جریان است، امسال یورو 2016 با تیمهای بیشتر، بازیهای بیشتر و شهرهای میزبان بیشتر برگزار میشود که برای یوفا به طور قطع سودآور خواهد بود.
یوفا انتظار دارد از این دوره از مسابقات قهرمانی اروپا 2میلیارد یورو (معادل 2/2میلیارد دلار) درآمد داشته باشد؛ بیشتر از 1/4میلیارد یورویی که چهار سال پیش در لهستان و اوکراین و با وجود 16 تیم نصیبش شد.
جام ملتهای اروپا همیشه به لحاظ شهرت و کسب درآمد بعد از جامجهانی قرار میگیرد. حالا که 24 تیم از 24 کشور در این مسابقات شرکت کردهاند، بلیتهای بیشتری فروخته شده و تلویزیون به تنهایی توانسته از امتیاز پخش بازیها نزدیک به 1/05میلیارد یورو کسب درآمد کند، یعنی 25درصد بیشتر از دور قبلی مسابقات در سال 2012. گای لارن اپستاین، مدیر بازاریابی دپارتمان فوتبال در یوفا میگوید این دوره ازیورو چیزی معادل 450میلیون دلار از اسپانسرها دریافت کرده و باقی درآمد هم از فروش بلیتها تأمین میشود.
لیگ قهرمانی اروپا بهعنوان یک موتور اقتصادی سایر لیگهای قهرمانی فوتبال دنیا را کوچک جلوه میدهد. امتیاز رسانهای مسابقات کوپا آمریکا (لیگ قهرمانی فوتبال کشورهای عضو کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی) که با حضور 16 تیم در حال برگزاری است، 112/5میلیون دلار فروخته شد. فوتبال آسیا، حق پخش مسابقات خود را به اندازه 10 سال که شامل دو دوره از این مسابقات میشود، به قیمت یکمیلیارد دلار فروخته است؛ موعد این قرارداد در سال 2020 به پایان میرسد.
اپستاین در مصاحبهای که ساعاتی پیش از مسابقه فینال لیگ قهرمانان اروپا، یکی دیگر از رویدادهای پرفروش یوفا انجام داد، گفت که پشت درآمد چند میلیارد یورویی حاصل از فروش حق پخش مسابقات یک جمعیت 130میلیون نفری از مخاطبان تلویزیونی بازیهای اول وجود دارد. این جمعیت در تاریخ 10 ژوئن، روز برگزاری بازی فینال یورو 2016 در پاریس به 300میلیون نفر رسید.
این در حالی است که مسابقات سوپربال، لیگ قهرمانی فوتبال آمریکا در ماه فوریه نزدیک به 110میلیون مخاطب تلویزیونی را به خود جذب کرد. اصولا نزدیک به سهچهارم درآمد تلویزیون در این مقطع از منطقه یورو تأمین میشود، البته که بعضی کشورها مثل ایتالیا و اسپانیا به خاطر اقتصاد بحرانزده توانایی پرداخت قیمتهای بالای حق پخش مسابقات را ندارند اما بیشترین درآمد از ایالاتمتحده، برزیل و خاورمیانه به دست میآید.
فروش 2/5میلیون بلیت، یک میلیون بیشتر از بلیتهایی که در یورو 2012 فروخته شد، بقیه درآمد یورو 2016 را تأمین میکند. اپستاین میگوید یوفا برای تمام بازیها انتظار پیشفروش کل بلیتها را دارد؛ البته از میان بلیتهایی که در اختیار عموم گذاشته بخشی از بلیتها بهعنوان بلیت مهمان برای مشتریان شرکتهای حاضر در این مسابقات کنار گذاشته میشود.
اپستاین البته میگوید که قوانین مربوط به مهمانهای شرکتهای اسپانسر تورنمنت به دلایل زیادی از جمله احتمال وقوع حملات تروریستی در منطقه سختگیرانهتر شده و بالطبع هزینهها را کاهش میدهد.
بهخصوص در این دوره از مسابقات که میزبانش فرانسه بحرانزده است. برگزاری این دور از مسابقات در یکی از بزرگترین اقتصادهای اروپا اسپانسرهای زیادی را به خود جذب کرده است. آدیداس و نایک که مثل همیشه اسپانسرهای اصلی مسابقات هستند و رقابت سنگینی هم با هم دارند؛ کوکاکولا و مارس هم هزینههای هنگفتی برای تبلیغات کردهاند.
به طور کلی، مسابقات یورو 2016 به نفع فرانسه خواهد بود؛ دستکم سکهای را در سطل خالی خزانهاش خواهد انداخت؛ متخصصان مرکز قانون و اقتصاد ورزش در لیموژ فرانسه تخمین زدهاند که فرانسه از این رویداد 1/3میلیارد یورو درآمد خواهد داشت و بخش زیادی از این درآمد را مدیون هزینههای طرفداران فوتبال خواهد بود.
تحلیلگرهای اقتصادی نشریه بلومبرگ اما معتقدند شواهد نشان میدهد که تأثیر اقتصادی مسابقات در کشورهای دیگر ناچیز و کوتاهمدت خواهد بود و فرانسه هم اگرچه از چند روز ولخرجی هواداران فوتبال سود میبرده اما اقتصاد آسیبدیدهاش به چیزی بیشتر از چند بازی فوتبال نیاز دارد.