طرح بررسی «برجام» یک فوریتی شد

در جلسه علنی روز یکشنبه مجلس شورای اسلامی و پس از قرائت کامل گزارش ۲۰ صفحه‌ای کمیسیون ویژه بررسی برجام، آثار و پیامدهای آن، طرح دوفوریتی «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی در اجرای برجام» که با امضای ۷۵ نماینده به هیأت رئیسه مجلس تحویل داده شده بود، در دستور بررسی قرار گرفت و ابتدا نمایندگان در موافقت یا مخالفت با دو فوریت آن صحبت کردند.

در ابتدا، علاءالدین بروجردی، نماینده مردم بروجرد و رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در دفاع از دو فوریت طرح اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر نرمش قهرمانانه برای عبور نظام از این گردنه عنوان کرد: طرحی که با دو فوریت ارائه شده است، در طول روزهای گذشته توسط نمایندگان منتخب هر دو فراکسیون مجلس در جلسات طولانی که حتی در روز جمعه نیز ادامه یافت، مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت و در نهایت در حضور رئیس محترم مجلس نیز بررسی شد و بالاخره قرار شد در قالب دوفوریت به مجلس ارائه شود.

در ادامه، حسینعلی حاجی‌ دلیگانی، نماینده مردم شاهین‌ شهر، برخوار و میمه و عضو شورای مرکزی فراکسیون اصولگرایان مجلس در مخالفت با دو فوریت طرح ارائه شده با بیان اینکه این طرح هیچ برداشتی از گزارش کمیسیون برجام ندارد، از اقدام رئیس و هیأت رئیسه مجلس طی جریان در دستور قرار دادن این طرح انتقاد کرد و خطاب به رئیس مجلس گفت: نوبت قبل نیز شما برخلاف آیین‌نامه مجلس ورود کردید و در گزارش کمیسیون امنیت ملی (طرح الزام دولت به حفظ حقوق و دستاوردهای هسته‌ای ملت ایران) دست بردید که من از شما به کمیسیون اصل ۹۰ شکایت کردم و کمیسیون نیز حق را به من داد و گفت که هیأت رئیسه و رئیس مجلس اشتباه کرده‌اند.

در ادامه احمد توکلی، نماینده مردم تهران و عضو فراکسیون اصولگرایان مجلس در موافقت با دو فوریت طرح اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی در اجرای برجام، اظهار داشت: من از نخستین نفراتی بودم که نسبت به اجرای برجام و اشکالات آن اظهارنظر کردم و نامه خصوصی به آقای روحانی و آقای ظریف نوشتم و این اشکالات را گفتم و آقای ظریف نیز پاسخ مبسوطی به من ارائه داد و برخی موارد را پذیرفت. من از کمیسیون ویژه بررسی برجام و همت بلند این کمیسیون و به‌ویژه رئیس آن دکتر علیرضا زاکانی تشکر می‌کنم و حق بود که دولت لایحه برجام را ارائه می‌داد، اما این کار را نکرد و به تکلیف قانونی خود عمل نکرد.

پس از سخنرانی موافقان و مخالفان این طرح دوفوریتی، علی لاریجانی، رئیس مجلس به‌عنوان موافق دو فوریت این طرح صحبت کرد و سپس دو فوریت طرح اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام به رأی گذاشته شد که نمایندگان با ۱۵۹ رأی موافق، ۶۲ رأی مخالف و ۱۰ رأی ممتنع از مجموع ۲۴۷ نماینده حاضر با دو فوریت این طرح مخالفت کردند؛ سپس یک فوریت طرح به رأی گذاشته شد که با ۱۶۸ رأی موافق، ۵۷ رأی مخالف و ۹ رأی ممتنع از مجموع ۲۴۷ نماینده حاضر، یک فوریت به تصویب رسید و بررسی جزییات طرح به کمیسیون مربوطه ارجاع شد تا پس از بررسی جزییات در کمیسیون، گزارش طرح به صحن علنی ارائه شود.

زمانی که بحث دو فوریتی این طرح بررسی می‌شد حمید رسایی، نماینده مردم تهران در مجلس به‌عنوان مخالف دو فوریت این طرح، صحبت کرد و در ابتدا با ارائه اخطار قانون اساسی و تذکر آیین‌نامه‌ای خطاب به رئیس مجلس، اظهار داشت: شما امروز صبح یک ساعت از این طرح دفاع کردید که این خلاف عدالت است. لاریجانی هم در پاسخ به رسایی گفت: من دفاع نکردم و فقط توضیح دادم. رسایی ادامه داد: همچنین اجازه توزیع و تکثیر طرح دیگری را که نمایندگان تهیه کرده‌اند، داده نشد که این نیز خلاف عدالت و قانون است. لاریجانی در پاسخ به این گفته رسایی، اظهار داشت: چرا حرف خلاف واقع می‌زنید؟ صبح هم من صحبت کردم و هم شما و آقای حسینیان و دیگر آقایان؛ از این جلسات غیرعلنی هم که زیاد داریم. رسایی مجدداً گفت: در جلسه غیرعلنی امروز مواردی به دفتر مقام معظم رهبری منتسب شد که جای رسیدگی دارد. لاریجانی در پاسخ به این موضوع تصریح کرد: چیزی را به دفتر رهبری منتسب نکردیم حالا هم می‌گوییم مجلس باید تصمیم بگیرد و ارتباطی به رهبری ندارد.

رسایی مجدد گفت: شما گفتید که از دفتر رهبری تماس گرفته‌اند که چرا زودتر تصمیم نمی‌گیرید، حالا ما چاره‌ای نداریم که زودتر تصمیم بگیریم. لاریجانی هم در پاسخ به این نماینده مردم تهران تأکید کرد: نه‌تنها از دفتر آقا که حضرت آیت‌الله مکارم هم نامه نوشتند که خودتان می‌دانید؛ همه منتظرند که تصمیم بگیرید. رسایی به ارائه اخطار قانون اساسی پرداخت و با اشاره به اصل ۷۵ قانون اساسی، اظهار داشت: بر این اساس دولت مکلف است که موافقتنامه‌ها را در قالب لایحه ارائه بدهد؛ اما داریم در قالب طرح اعلام می‌کنیم. شما در جلسه صبح نیز گفتید که چون دولت لایحه نداد، مجبور شدیم طرح بدهیم. آیا اخطار من وارد است یا خیر؟ لاریجانی در پاسخ به وی عنوان کرد: این بحث در رابطه با محتوای طرح است و اخطار شما وارد نیست و رسایی نیز گفت: قضاوت این دیگر با مردم است.

براساس آیین‌نامه داخلی مجلس، هیأت رئیسه می‌تواند طرح‌ها و لوایحی را که در حوزه مسائل مربوط به کمیسیون ویژه تشخیص دهد، به آن کمیسیون ارجاع کند. بنابراین هیأت رئیسه مجلس می‌تواند طرح یک‌فوریتی «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» را به کمیسیون ویژه بررسی نتایج و پیامدهای اجرای برجام ارجاع دهد. موضوعی که محمد کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم به آن اشاره دارد.

کوثری در جمع خبرنگاران گفت: باتوجه به نظر آقای لاریجانی، رئیس محترم مجلس مبنی بر اینكه طرح مجلس برگرفته از گزارش كمیسیون بوده است قطعاً هیات رئیسه محترم مجلس بررسی بیشتر طرح را به كمیسیون ویژه برجام ارجاع خواهد داد. منطق هم حكم می‌كند این طرح به كمیسیونی ارجاع شود كه قریب دو ماه شبانه‌روزی و با ۱۷۰ ساعت كار كارشناسی مداوم روی برجام، ‌قطعنامه و اسناد پیرامون پرونده هسته‌ای كار كرده است.