موفقیت ناشران غربی پاداش اقبال است یا تلاش؟

کتاب و کتاب خوانی جایگاهی تثبیت شده در اعتلای فرهنگ و افزایش خرد جمعی مردم هر کشور دارند. سالانه آمارها و ارقام متعددی از کشورهایی که سرانه مطالعه بالا یا بسیار پایینی دارند منتشر می‌شود که لزوم و اهمیت افزایش مطالعه را به برخی کشورها یادآوری می‌کنند. اما برای داشتن جامعه‌ای کتاب‌خوان و اهل مطالعه، وجود ناشران معتبر و حرفه‌ای ضروری است. ناشران متعددی در سراسر دنیا در حال فعالیت هستند، اما برخی ناشران چهره‌ای شناخته شده‌تر و جهانی دارند.

وب‌سایت «ناشران هفته» هر سال، براساس میزان فروش کتب هر نشر و بازده مالی و فرهنگی، برترین ناشران جهان را در قالب یک لیست 50 تایی معرفی می‌کند. حضورثابت تعدادی از ناشران به‌عنوان پنج ناشر برتر دنیا طی سال‌های اخیر از نکات جالب این لیست بوده است. اما آخرین لیست این سایت که در پایان سال 2014 میلادی منتشر شد، اخبار امیدوار‌کننده‌ای را برای ناشران در حال رشد در خود جای داده بود، گرچه مطابق معمول ناشران اروپایی و آمریکایی عمده ناشران برتر جهان بودند اما حضور سه ناشر برزیلی و دو ناشر چینی در این لیست نکته‌ای قابل‌توجه بود. با این اوصاف موفق‌ترین ناشران جهان کدام ناشران هستند، چگونه به جایگاه فعلی رسیده‌اند و برای حفظ این جایگاه با چه موانعی مواجهند؟

یکه‌تاز جهان نشر؛ نشر پیرسون
درآمد سالانه 9 میلیارد دلار

سال‌های سال است که نشر پیرسون در جایگاه و اعتبار ویژه‌ای در جهان نشر فعالیت می‌کند. شعبه مرکزی انتشارات پیرسون در لندن قراردارد اما با توجه به شعب فعال و موفق این انتشارات در سراسر دنیا، نشر پیرسون به‌عنوان بزرگ‌ترین انتشارات بین‌المللی جهان شناخته می‌شود. مدیران این نشر برای حفظ این جایگاه فعالیت‌های مختلفی انجام داده‌اند.

*با وجود آنکه نشر پیرسون در سه حوزه اصلی نشر کتاب، مجله و روزنامه با مضامین متنوع فعالیت می‌کند، تمرکز ویژه این نشر بر کتب و محصولات آموزشی بوده است. استخدام مشاوران ارشد تکنولوژی آموزشی و تدوین اصولی‌ترین کتب در این حوزه کمک کرده نشر پیرسون که سال‌هاست با شعار «کمک به تمامی مردم دنیا برای یادگیری» فعالیت می‌کند، توجه بسیاری از موسسات آموزشی و فرهنگی جهان را به خود جلب کند، تا جایی که اکنون در سراسر ایالات متحده استفاده از محصولات این نشر رایج شده و تقریبا تمامی دانش‌آموزان آمریکایی با محصولات آموزشی پیرسون آشنا هستند.

*بسیاری از فعالان حوزه نشر ، علت موفقیت نشر پیرسون را سرمایه‌گذاری در شعب خارجی و توجه به صادرات بین‌الملل می‌دانند. اکنون نشر پیرسون در بازار بورس اوراق بهادار نیویورک و لندن ارزش سهام قابل‌توجهی دارد که با این دلایل بی‌ارتباط نیست.

ادغام ناشران؛ راندوم هاوس/پنگوئن
درآمد سالانه راندوم هاوس 3.32میلیارد دلار
درآمدسالانه پنگوئن 3.9 میلیارد دلار

نگاهی به سال تاسیس راندوم هاوس (1927) نشان می‌دهد مدیران این انتشارات کهنه کار، شیوه حرکت در امواج دنیای نشر را به خوبی می‌دانند. راندوم هاوس از پیشگامان عرصه انتشار کتب دیجیتال، تولید و فروش بازی‌های مرتبط با کتاب‌های چاپ شده و فروش آنلاین کتاب است. این پیشگامی و به روز بودن باعث شده بسیاری از کتاب‌خوان‌های حرفه‌ای که هر بار به دنبال کتاب جدیدی هستند، نخست به این انتشارت مراجعه کنند. یکی از جدیدترین روش‌های این شرکت برای افزایش فروش و بهره‌وری مجموعه‌اش، به جولای سال 2013 بازمی‌گردد؛ تاریخی که در آن به‌طور رسمی نشر پنگوئن به راندوم هاوس پیوست و در سراسر ایالات متحده، کانادا، اتحادیه اروپا، استرالیا، نیوزیلند و چین شعب رسمی مشترک خود را افتتاح کردند. این حرکت باعث شد سود این دو شرکت به شکل قابل‌توجهی افزایش پیدا کند. مدیران دو مجموعه در توضیح دلایل این اقدام به تمرکز بیشتر بر حوزه کتب کودکان و نوجوانان و تولید پرقدرت‌تر در عرصه کتب دیجیتال اشاره کرده‌اند.

نشرآنلاین؛ به ضرر یا به نفع ناشران؟
روی مثبت نشر آنلاین: نشر اکونومیا

با وجود آنکه بسیاری از ناشران قدیمی و موفق برای بالا بردن فروش خود برای برخی نسخه‌های کتاب از روش فروش آنلاین استفاده می‌کنند اما برخی دیگر از ناشرین به‌طور تمام و کمال فعالیت آنلاین دارند، نشر اکونومیا با داشتن 700 کارمند در سراسر اروپا یکی از موفق‌ترین ناشران آنلاین در سراسر جهان است. گرچه این ناشر به شکل تخصصی در حوزه اقتصاد و مضامین مرتبط با اقتصاد فعالیت می‌کند اما فروش قابل توجه و پربازدید بودن سایت این ناشر نشان می‌دهد استفاده از تکنیک فروش آنلاین روشی پرسود است.

روی منفی نشر آنلاین: نشر فردی

نشر فردی، لغتی است برای تعریف افرادی که به شکل شخصی و بدون کمک گرفتن از هیچ ناشری به چاپ کتاب خود در دنیای مجازی پرداخته و گاهی سود زیادی کسب می‌کنند. پایگاه خبری هافینگتون پست برای توضیح این مشکل، خانم آماندا هوکینگ را مثال می‌زند؛ یک نویسنده گمنام و شهروند عادی ساکن مینه سوتا که به جای سیر طبیعی نشر کتابش، به اینترنت پناه آورده و با فروش کتابش در فضای مجازی 150.000نسخه از کتاب را به فروش رسانده است. اما با ترویج چنین کاری با توجه به پایین بودن قیمت کتاب‌های این‌چنینی، مردم تمایل خود را برای خرید کتاب از ناشران اصیل از دست خواهند داد.