شکست سنگین تسلا در بازار چین

ایلان ماسک از زمان معرفی ابزار هوش مصنوعی گراک (Grok) تلاش فراوانی برای توسعه استفاده از آن در صنایع مختلف داشته است. به طور مشخص، تجهیز خودروهای تسلا با هوش مصنوعی گراک یکی از وعده های اصلی این کارآفرین موفق بود. با این حال دست کم در بازار چین بلندپروازی های ایلان ماسک با شکستی سنگین رو به رو شده است. 

شکست در بازار چین

ماجرا زمانی حسابی داغ شد که اخباری مبنی بر رسوایی حریم خصوصی، انتشار اطلاعات نادرست و سوگیری نژادپرستانه گراک سر زبان ها افتاد. با توجه به اینکه قبلا هم گراک دست گل های زیادی در رابطه با حریم خصوصی و نژادپرستی به آب داده بود، اینبار واکنش کاربران چینی به ماجرا شدیدتر از گذشته بود. بر این اساس استراتژی تسلا برای ترکیب خودروهای برقی اش با گراک با مخالفت شعبه این شرکت در چین رو به رو شد. شعبه تسلا ترجیح داده از هوش مصنوعی دیپ سیک (DeepSeek) و دوبائو (Doubao) به جای گراک استفاده کند. مسئله ای که نه تنها ریشه در قوانین سفت و سخت بازار چین، بلکه عملکرد نه چندان مطلوب گراک دارد. 

مطلب مرتبط: تسلا در نبرد بقا: چرا همه به ایلان ماسک پشت کردند؟

سوال کلیدی در اینجا کاربرد هوش مصنوعی در خودروهای برقی است. اگرچه فعلا وعده ها در سطح فعال سازی دستیار صوتی پیشرفته و ارائه اطلاعات و گزارش های دقیق است، اما هدف اصلی تقویت سیستم خودران و همچنین کمک به راننده برای تجربه ای لذت بخش تر در طول مسیر است. درست به همین خاطر دولت چین حساسیت زیادی برای استفاده از هوش مصنوعی بومی نشان داده است.

چرا گراک شکست خورد؟

نخستین مانع بزرگ پیش روی ایران ماسک در بازار چین، جنگ تعرفه ای با آمریکاست. دولت چین در شرایط فعلی ترجیح می دهد از محصولات چینی به جای نسخه های آمریکایی استفاده کند. به همین خاطر شعبه تسلا در چین، علی رغم پافشاری دفتر مرکزی در آمریکا، حاضر به استفاده از گراک در خودروها نشده است. 

در کنار مسئله فوق، بی میلی کاربران چینی به استفاده از گراک را هم باید لحاظ کرد. در واقع کاربران چینی به امنیت داده و تعهدات حریم خصوصی گراک بدبین هستند. این مسئله با توجه به سابقه نه چندان درخشان تسلا در تامین امنیت اطلاعات مشتریان منطقی به نظر می رسد. 

صرف نظر از دو عامل فوق، بحث مزیت اقتصادی گراک نیز مطرح است. پلتفرم دیپ سیک با عملکردی نزدیک به گراک تقریبا یک دوازدهم این ابزار آمریکایی هزینه روی دست شعبه چینی تسلا می گذارد. درست به همین خاطر فعلا جایی برای گراک در بازار چین نیست. 

سقوط تسلا در بازار چین 

حواشی مربوط به فعالیت های سیاسی ایلان ماسک در کنار جنگ تعرفه ای میان آمریکا و چین موجب سقوط سهم تسلا در چین شده است. بر اساس گزارش بلومبرگ، سهم تسلا از بازار چین در سال جای تنها ۷.۶ درصد است. این به معنای نابودی سهم ۱۵ درصدی این برند در طول پنج سال گذشته است. 

مطلب مرتبط: تسلا چطور بدل به غول خودروسازی دنیا شد؟

شاید مهم ترین دلیل این سقوط در توسعه سریع رقبایی مثل BYD در زمینه تولید خودروهای الکتریکی و پیشرفت سریع صنعت خودروسازی چین باشد. جایی که فروش تسلا در ۹ ماه اخیر به طور مداوم کاهشی بوده و چشم انداز قابل تاملی برای بهبود این وضعیت وجود ندارد. 

ماجرا زمانی پیچیده تر می شود که متوجه قرارداد همکاری بلند مدت دیپ سیک با ۲۴ خودروساز چینی شویم. این یعنی نه تنها گراک در صنعت خودروسازی چین جایی ندارد، بلکه احتمالا تسلا هم نفس های آخرش را در این بازار می کشد.