شخصیت کارآفرینی چیست و چطور شکل می گیرد؟

عوامل زیادی در شکل گیری یک کسب و کار موفق نقش دارند. با این حال مردم بیشتر روی بعد مالی قضیه تمرکز می کنند. انگار که هر کسی مقداری پول دم دستش بود، می تواند یک کسب و کار کاملا موفق را راه اندازی کند. خب در این صورت باید بازار پر از برندهای افسانه ای با درآمدهای نجومی می شد. در حالی که واقعیت اصلا این نکته را تایید نمی کند. در عوض بازار پر از برندهایی است که بعد از چند ماه فعالیت در بازار با شکست های حیرت انگیز رو به رو می شوند. این امر یکبار دیگر اهمیت شخصیت کارآفرینی در توسعه برند را نشان می دهد. به زبان خودمانی، به غیر از منابع مالی، عوامل دیگری هم برای موفقیت کسب و کار در میان است که مهمترین آنها همین شخصیت کارآفرینی است.

احتمالا یکی دو باری در طول سال های اخیر اصطلاح شخصیت کارآفرینی به گوش شما خورده است. اگر شما هم مثل خیلی از آدم های دیگر مفهوم دقیق این اصطلاح را بلد نیستید و خجالت می کشید از دیگران درباره اش سوال کنید، این مقاله کاملا مخصوص شماست. ما در این مقاله به شما کمک می کنیم تا درک ساده ای از شخصیت کارآفرینی پیدا کرده و اجزای اصلی آن را بشناسید. اینطوری روند شکل گیری این شخصیت را نیز به خوبی متوجه خواهید شد. 

اگر دوست دارید به مرور زمان بدل به یک کارآفرین همه فن حریف شوید، باید شخصیت لازم را نیز کسب کنید. این دقیقا مثل اخلاق و روحیه ورزشکاری است که بدون آن هیچ خبری از قهرمانی های پایدار نخواهد بود. خب اجازه دهید با هم بدون هیچ معطلی یک راست برویم سراغ اصل مطلب.

شخصیت کارآفرینی دقیقا چیست؟

قبل از اینکه سراغ یک تعریف ساده از شخصیت کارآفرینی برویم، باید تکلیف مان را با پدیده کارآفرینی روشن کنیم. اصلا کارآفرینی چیست و چه معنایی دارد؟ خیلی ها فکر می کنند کارآفرینی فرآیندی است که طی آن یک مجموعه محصولی را روانه بازار کرده و انتظار کسب سود از این فرآیند دارد. خب در این صورت روند موردنظر شما با کسب و کار عادی مو نمی زند. نکته مهم در این میان تلاش برای تمایز مهم میان کارآفرینی و کسب و کار در حالت عادی است.

اجازه دهید برای تعریف کارآفرینی سراغ یکی از معتبرترین دانشگاه های دنیا برویم. در کلاس های کارآفرینی دانشگاه هاروارد این اصطلاح اینطوری تعریف شده است: «کارآفرینی فرآیند جست وجوی فرصت های تازه فراتر از منابع تحت کنترل خودِ فرد یا افراد است.»

فکر می کنم تعریف بالا روشنگری لازم را داشته باشد. در واقع هنر کارآفرینی در یافتن فرصت هایی است که در حالت عادی به چشم هیچ کس نمی آید. درست به همین خاطر شما می توانید یک مدیر خوب باشید، اما از نظر این تعریف اصلا یک کارآفرین درست محسوب نشوید. 

مطلب مرتبط: کارآفرینی در سال 2023؛ الزامات، مزایا و معایب

جست وجو برای فرصت های فراتر از منابع تحت کنترل فقط در دنیای کسب و کار روی نمی دهد. خیلی ها در زندگی شخصی نیز دقیقا همین عادت را دارند. به همین خاطر شما باید کارآفرینی را نوعی سبک زندگی در نظر بگیرید. این طوری نه تنها در محل کار، بلکه زندگی روزمره نیز امکان استفاده از مزایای آن را خواهید داشت. 

اجزای اصلی شخصیت کارآفرینی

حالا که درباره شخصیت کارآفرینی با هم گپ زدیم، بد نیست کمی دقیق تر موضوع را جلو ببریم. اصلا شخصیت مورد بحث چه ویژگی ها و اجزایی دارد؟ ما در ادامه سعی می کنیم به این سوال جوابی درخور دهیم. پس با ما همراه باشید تا مهمترین بخش کار را به اتفاق هم پشت سر بگذاریم. 

کنجکاوی

یک کارآفرین بدون کنجکاوی و تلاش برای رمزگشایی از معماهایی اطرافش اصلا فرد موفقی نخواهد بود. دنیای امروز پر از رمز و رازهایی است که خیلی ها به سادگی آب خوردن از کنار آنها عبور می کنند. شاید شما هم بعضی روزها حوصله هیچ کنجکاوی در محیط کار یا زندگی شخصی را نداشته باشید. درست به همین خاطر خیلی وقت ها روند کار تکراری می شود. این در حالی است که برای یک کارآفرین هیچ وقت دنیای کسب و کار تکراری نیست. به این خاطر که همه چیز در آنجا نوعی تازگی دارد. 

اگر دوست دارید به مرور زمان بدل به کارآفرینی حرفه ای شوید، بد نیست کمی به خودتان سخت بگیرید. مثلا از کنار پدیده های ساده در دنیای کسب و کار راحت عبور نکنید. همیشه از خودتان درباره دلیل وقوع برخی از اتفاقات سوال کنید. به علاوه، با مشاهده روند توسعه کسب و کار دنبال راهکارهای بهتر هم باشید. خب قرار نیست که شما تا ابد از همین شیوه کسب و کار استفاده کنید!

استقبال از تجربه های تازه

کنجکاوی فقط یک بخش از ماجراست. شما باید به عنوان کارآفرین از تجربه های تازه نیز استقبال کنید. گاهی اوقات کارآفرینان فقط تا جایی دنبال کنجکاوی هستند که در عمل تغییری ایجاد نشود. خب در این صورت کنجکاوی شما هیچ نتیجه موثری بر روی روند فعالیت تان نخواهد داشت. 

هنر کارآفرینی در استقبال از تجربه های تازه نهفته است. بد نیست از خودمان بپرسیم تجربه های تازه اصلا چه تغییری برای افراد به همراه خواهد داشت؟ این سوالی است که خیلی ها حتی بدان توجه هم نمی کنند. ما در روزنامه فرصت امروز تجربه های تازه را مقدمه ای برای یادگیری مهارت هایی می دانیم که پشت میز درس و مدرسه به کسی یاد داده نمی شود. به همین خاطر اهمیت فوق العاده زیادی دارند. 

خیلی وقت ها از دل تجربه های تازه شیوه های بهتری برای مدیریت کسب و کار بیرون می آید. نکته کلیدی دیگر اینکه بسیاری از کارآفرینان دیگر نیز در سراسر دنیا دنبال تجربه های تازه هستند. به همین خاطر شما فرصت بی نهایت خوبی برای آشنایی با دیگران در قالب این رویکرد پیدا می کنید. 

قبول دارم پذیرش تغییرات تازه یا تجربیاتی که برای آدم متفاوت محسوب می شود، اصلا ساده نیست. درست به همین خاطر شما باید کمی روی ذهنیت تان کار کنید. وگرنه تجربه های تازه برای تان شبیه نوعی شکنجه خواهد بود. به طوری که خیلی زود اوضاع تان به هم ریخته و دیگر هیچ شانسی برای اثرگذاری بر روی مخاطب هدف نخواهید داشت. 

مطلب مرتبط: چرا کارآفرینی بهترین شغل جهان است؟

انطباق پذیری

تجربه های تازه همراه با تغییراتی است که شاید همیشه موردپسند شما نباشد. این امر به شما کمک می کند تا دنیای تان را خیلی متفاوت تر از آنچه تا حالا بوده، زیر ذره بین ببرید. احتمالا شما هم دوستانی دارید که با هر تغییر تازه ای طوری گارد می گیرند که انگار در رینگ بوکس هستند. خب در این صورت وضعیت شما مثل روز روشن است. دست کم شما نباید طوری گارد بگیرید که فضا برای هر تغییری بسته شود. 

زندگی روزمره دائما در حال تغییر است. بی شک شما زندگی روزمره تان را همان طور که 10 سال پیش مدیریت می کردید، جلو نمی برید. دلیل این امر توسعه فناوری های مختلف، تغییر سلیقه افراد و همچنین امکانات دم دست است. بنابراین در دنیای کسب و کار هم باید دنبال چنین نکته ای باشید. 

انطباق پذیری با تغییرات تازه اصلا کار راحتی نیست. مثلا تولیدکننده ای را در نظر بگیرید که یک دهه با دستگاه هایی اقدام به تولید پارچه کرده که در سراسر دنیا مورد استفاده قرار می گیرد. احتمالا در طول این سال ها تولیدکننده قصه ما زیر و بم دستگاه را درآورده است. بنابراین تغییر سلیقه از این دستگاه به سوی گزینه ای  دیگر حسابی سخت خواهد بود. درست اینجاست که اهمیت انطباق پذیری برای تداوم کسب و کار خودش را نشان می دهد. اگر شما نتوانید با تغییرات تازه کنار بیایید، خیلی زود کلاه تان پس معرکه خواهد بود. 

انطباق پذیری به شما فرصت اثرگذاری بهینه بر روی مخاطب هدف را می دهد. اینطوری دیگر لازم نیست خودتان را به یک بازار خاص محدود کرده و امکان هماهنگی با روند کلی کسب و کار را پیدا می کنید. 
معمولا مشتریان ذهنیت بسیار بهتری نسبت به کارآفرینانی که فورا با تغییرات هماهنگ می شوند، دارند. بنابراین شما یک دلیل محکم دیگر برای اثرگذاری بر روی مخاطب تان خواهید داشت. این نکته به شما کمک می کند تا بدون هیچ مشکلی کارتان را جلو برده و نگران هیچ مشکلی هم نباشید. 

تصمیم گیری

کارآفرینان برای موفقیت در بازار باید تصمیم های سختی بگیرند. در حالت عادی انواع ابزارهای کمکی مثل همکاران یا حتی دوره های آموزشی دم دست من و شما قرار دارد. با این حال تحت فشار بالا همه این ابزارها رنگ می بازند. هرچه باشد مسئولیت نهایی یک انتخاب با شماست. بنابراین نباید طوری تصمیم ها را به فردا موکول کنید که اوضاع تان در بازار حسابی به هم بریزد. 

گاهی اوقات کارآفرینان از ترس اینکه تصمیم های اشتباه بگیرند، دائما آن را به زمانی دیگر موکول می کنند. شاید شما در قبال تصمیم های مهم صبر کنید، اما روند بازار اصلا چنین واکنشی را نشان نمی دهد. گاهی اوقات چند دقیقه تاخیر در اعلام یک تصمیم مهم به معنای پایان ماجراجویی تان در بازار خواهد بود. بنابراین باید بتوانید در شرایط بحرانی و حساس تصمیم های فوری بگیرید. 

بی شک تصمیم گیری فوری برای کسانی که علاقه دارند تمام جنبه های کار را بررسی کنند، امر بی نهایت سختی محسوب می شود. به همین خاطر ما در روزنامه فرصت امروز معتقدیم تصمیم گیری فوری باید به مرور زمان بدل به عادت شود. در این مسیر شما همیشه می توانید تصمیم های مهم را شبیه سازی کنید. این طوری اعتماد به نفس بیشتری برای ادامه کار خواهید داشت. 

آیا کارآفرین یا رهبر تجاری موفقی را سراغ دارید که توانایی تصمیم گیری درست نداشته باشد؟ این مشکلی است که بسیاری از کارآفرینان با دنیای کسب و کار دارند. کافی است به دیدگاه دیگران نسبت به کسی که هیچ وقت تصمیم های مهم نمی گیرد، فکر کنید. بی شک فرد موردنظر هرچه باشد، یک کارآفرین موفق نیست!

مطلب مرتبط: تصورات غلط در دنیای کارآفرینی

ریسک پذیری

ریسک پذیری برای موفقیت در بازار امر بی نهایت مهمی محسوب می شود. متاسفانه خیلی از کارآفرینان فکر می کنند هرچه ریسک های بیشتری را بپذیرند، عملا توانایی بیشتری برای اثرگذاری بر روی مخاطب هدف دارند. این امر یک باور کاملا اشتباه محسوب می شود؛ چراکه اصلا ریشه در واقعیت ندارد. 

آنچه یک کارآفرین را بدل به رهبر تجاری موفقی می کند، نه ریسک پذیری بی پایه و اساس، بلکه توانایی او برای مدیریت ریسک های مختلف است. این امر به شما کمک می کند تا خیلی بهتر در بازار خودتان را به دیگران اثبات کرده و نشان دهید توانایی مدیریت کسب و کار را دارید. 

گاهی اوقات کارآفرینان در ساختار سازمانی نیاز به اثبات خودشان دارند. این امر اگرچه برای خیلی ها نگران کننده به نظر می رسد، اما راه فراری هم از آن نیست؛ چراکه مدیران ارشد و کارمندان نیاز به قوت قلب دارد بنابراین اگر شما بی گدار به آب زده و از همه ریسک ها استقبال کنید، اوضاع تان خیلی زود به هم می ریزد. 

یادتان باشد، شما مسئول تمام اشتباهات دیگران در دنیای کسب و کار نیستید. به همین خاطر باید رفتار درستی در قبال موقعیت کسب و کار و آینده کاری خود داشته باشید. شاید دیگران بخواهند با پذیرش ریسک های عجیب کسب و کارشان را به فنا دهند. در این صورت شما نباید کاملا از آنها پیروی کرده و اوضاع تان را تغییر دهید. 

پذیرش شکست

دنیای کسب و کار همیشه مثل فیلم ها زیبا نیست. آدم ها عادت دارند در فیلم های سینمایی موفقیت دیگران را تماشا کرده و حسابی خوشحال شوند. با این حال در بازار بیشتر از اینکه خبری از موفقیت باشد، نشانه های شکست کسب و کارهای مختلف آدم را شوکه می کند. 

کارآفرینی که هیچ وقت در بازار شکستی را تجربه نکرده باشد، احتمالا هنوز شروع به کار هم نکرده است. ماهیت مشارکت در بازار همراه با ریسک هایی است که همیشه امکان مدیریت درست شان وجود ندارد. گاهی اوقات شما با تمام تلاشی که به خرج می دهید، بازهم حریف اوضاع نمی شوید. این امر برای شما مشکلات زیادی به همراه داشته و باید دائما حواس تان به جزییاتش باشد؛ چراکه کارآفرینان در صورت عدم پذیرش شکست درگیر بازی خطرناکی خواهند شد. 

وقتی شما با شکست کنار نمی آیید، دائما به دنبال جبران آن به شیوه های عجیب خواهید بود. در این میان فورا از راهکارهای یک شبه که همگی سر از ناکجا آباد درمی آورند، استقبال خواهید کرد. این در حالی است که یک رویکرد بهتر شامل تمرکز بر روی موقعیت های پیش روی و تلاش برای عبور از شکست هاست. 

بی شک همه ما در دنیای کسب و کار یا حتی زندگی شخصی با شکست های مختلف رو به رو شده ایم. با این حال اصلا دلیلی ندارد که دائما در فرآیند شکست باقی مانده یا دل مان به حال این اوضاع بسوزد. در عوض بد نیست به چشم انداز آینده خیره شده و دنبال توسعه کسب و کار باشیم. این امر بدون فراموشی شکست های گذشته امکان پذیر نیست.

ما در روزنامه فرصت امروز معتقدیم درست گرفتن از شکست ها با زندگی در شکست ها از زمین تا آسمان فرق دارد. اگر شما بعد از سال ها هنوز فکرتان درگیر شکست های سابق باشد، خیلی زود توانایی مدیریت روزمره کسب و کارتان را از دست خواهید داد. این در حالی است که شما برای اثرگذاری بر روی مخاطب هدف نیاز به استفاده از روش های کاربردی دارید. این امر با باقی ماندن در شکست های گذشته کاملا در تعارض قرار می گیرد.

مطلب مرتبط: آیا آماده ورود به عرصه کارآفرینی هستید؟

تداوم کاری

آیا به آینده شرکت تان فکر کرده اید؟ برخی ها فقط دوست دارند فورا به سودآوری گسترده رسیده و بعد هم سر و سامانی به زندگی شخصی شان دهند. خب در این صورت شما هیچ افق بلندمدتی برای کسب و کارتان تعریف نکرده اید. این در حالی است که بسیاری از کارآفرینان نیاز دارند دائما برنامه ای بلندمدت را تدوین کرده و براساس آن کار را پیش ببرند. 

نکته جالب در این میان اهمیت تفکر بلندمدت برای مشتریان است. اگر شما این نکته را پس ذهن تان نداشته باشید، به مرور زمان مشتریان از کنارتان پراکنده خواهند شد. خب مشتری دوست دارد همیشه از حضور برندی مورد علاقه اش در بازار مطمئن باشد. بنابراین اگر شما نتوانید این نکته کلیدی را رعایت کنید، همیشه یک جای کارتان ایراد پیدا خواهد کرد. 

بی شک تداوم کاری در برخی از شرایط امکان پذیر نیست. بنابراین شما لازم نیست همیشه این نکته را تا سر حد افراط دنبال کنید. کلید موفقیت در این رابطه برنامه ریزی و طراحی استراتژی های بلندمدت است. از یکجا به بعد دیگر برنامه های کوتاه مدت شما در چشم مشتریان خاص جلوه نمی دهد. پس باید آماده باشید تا اوضاع را طور دیگری مدیریت کنید. 

یادتان نرود، برنامه ریزی بلندمدت نیازمند اصلاح روند به طور مداوم نیز هست. بنابراین اصلا نباید کارتان را دست کم گرفته یا به کلی فراموش کنید. اگر نظر ما را بخواهید، هر دو ماه یکبار باید برنامه بلندمدت برند اصلاح و بازبینی شود. به همین خاطر بد نیست کمی اوضاع را به سود خودتان تغییر دهید. 

تفکر خلاقانه

آنچه در بازار تکلیف برندها را از هم سوا می کند، نه میزان بودجه شان، بلکه تفکر خلاقانه است. این امر به کسب و کارها فرصت خوبی برای اثرگذاری بر روی مخاطب هدف داده و عیارشان را مشخص می سازد. نکته کلیدی در این میان استفاده از تفکر خلاقانه برای توسعه کسب و کار است. 

اجازه دهید از یک مثال ساده استفاده کنیم. بی شک این روزها کلی برند در سراسر دنیا مشغول تولید نوشابه های خوشمزه هستند. با این حال وقتی ردبول وارد بازار شد، تفکر متفاوتی با جریان اصلی داشت. آنها سراغ نوشابه های انرژی زایی رفتند که تا قبل از آن طرفدار زیادی در بازار نداشت. در واقع ردبول نیاز به استفاده از این محصول را خودش ایجاد کرد. حالا هم حسابش کاملا با دیگران جداست. 

تفکر خلاقانه مثل هر نکته دیگری در این دنیا نیاز به تمرین و تکرار دارد. به همین خاطر اگر شما تا حالا از آن برای توسعه کسب و کار استفاده نکرده اید، نمی توانید همینطور بی مقدمه سراغ توسعه اش بروید. این امر شما را در شرایط بسیار دشواری قرار می دهد. توصیه ما در این بخش شروع تمرین و تکرار به طور اصولی است. این امر به شما کمک می کند تا خیلی راحت تر با شرایط تازه هماهنگ شده و ایده های متفاوتی برای توسعه کسب و کارتان پیدا کنید. البته منظور ما از ایده های متفاوت آن دسته از ایده هایی نیست که الزاما کسب و کارتان را به خاک سیاه بنشاند. به همین خاطر بر روی اهمیت تمرین و تکرار برای تفکر خلاقانه تاکید داریم. 

سخن پایانی

دنیای کسب و کار در بسیاری از موارد نیاز به شخصیت متفاوتی از سوی صاحبان کسب و کار دارد. ما در روزنامه فرصت امروز این شخصیت متفاوت را در قالب شخصیت کارآفرینی زیر ذره بین بردیم. شما الان اطلاعات لازم برای تقویت جنبه های مختلف این شخصیت در میان خودتان دارید. پس منتظر چه هستید؟ همین حالا دست به کار شده و اوضاع تان را تغییر دهید. 

یادتان باشد، نکات مورد بحث در این مقاله باید در کنار هم مورد استفاده قرار گیرد. در واقع اجزای مختلف شخصیت کارآفرینی فقط در قالب یک مجموعه منسجم به کار شما می آید. پس اجرای جداگانه آنها را کاملا از ذهن تان بیرون کنید. وگرنه هیچ وقت بدل به کارآفرینی همه فن حریف نخواهید شد. 

مطلب مرتبط: مراحل کارآفرینی در دنیای معاصر

من و همکارانم در روزنامه فرصت امروز امیدواریم نکات مورد بحث در این مقاله کمکی هرچند کوچک به شما برای آشنایی با شخصیت کارآفرینی کرده باشد. مثل همیشه اگر سوالی درباره نکات مورد بحث در مقاله داشتید، کارشناس های ما همیشه آماده پاسخگویی به شما هستند. پس تعارف را کنار گذاشته و با ما در ارتباط باشید. 

منابع:

https://online.hbs.edu

https://www.shopify.com