پایان چالش میزبانی ایجاد کانال مالی

فرصت امروز: آلمان و فرانسه احتمالا در طرحی مشترک، میزبانی کانال مالی اتحادیه اروپا در تجارت با ایران را برعهده خواهند گرفت؛ این خبری است که روزنامه «وال استریت ژورنال» به نقل از دیپلمات های اروپایی منتشر کرده و گفته است که در این طرح اگر فرانسه میزبان این کانال مالی شود، یک مقام آلمانی ریاست آن را برعهده خواهد گرفت و اگر این مسئولیت به عهده آلمان باشد، ریاست کانال مالی را یک مقام فرانسوی برعهده خواهد گرفت.

کانال مالی اتحادیه اروپا برای معامله با ایران موسوم بهSPV، کانالی است که تجارت میان ایران و اتحادیه اروپا در شرایطی که آمریکا ایران را تحریم کرده است، تسهیل خواهد کرد. این کانال مالی تلاشی است از سوی اتحادیه اروپا برای نجات برجام که در سال ۲۰۱۵ میان قدرت های جهانی و ایران امضا شد، اما در ادامه با خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا از این توافق، اتحادیه اروپا تلاش دارد با باز کردن مسیری ویژه و خارج از نفوذ ایالات متحده آمریکا برای معاملات تجاری با ایران، تهران را تشویق کند که همچنان پایبند به برجام باقی بماند.

البته پیش از این اتریش و لوکزامبورگ حاضر به میزبانی این کانال ویژه مالی نشده بودند. دلیل تردید و عدم رغبت آنها و برخی دیگر از کشورهای اروپایی برای میزبانی این کانال ویژه، هراس از تحریم های آمریکاست. اروپا نگران است که گشایش این کانال مالی باعث تحریک بیشتر آمریکا و اقدامات تنبیهی واشنگتن علیه بانک هایی شود که قرار است در این نظام مالی با ایران همکاری کنند.

متن گزارش «وال استریت ژورنال» درباره همکاری فرانسه و آلمان برای نجات ساز و کار ویژه مالی با ایران را در ادامه می خوانید.

فرانسه و آلمان برای نجات طرح سازوکار ویژه مالی وارد عمل شدند

به گفته دیپلمات های ارشد اروپایی، فرانسه و آلمان به عنوان دو قدرت برتر اتحادیه اروپا اقداماتی را برای نجات طرح ساز و کار ویژه مالی اتحادیه اروپا آغاز نموده اند. در حالی که آمریکا می کوشد طرح اتحادیه اروپا برای ایجاد یک ساز و کار ویژه مالی جهت حفظ روابط تجاری کشورهای عضو این اتحادیه با ایران را ناکام بگذارد، چند مقام آگاه اروپایی از عزم راسخ فرانسه و آلمان برای نجات این طرح و به سرانجام رساندن آن خبر داده اند.

تنی چند از دیپلمات های ارشد اروپایی در گفت وگو با وال استریت ژورنال اعلام کرده اند فرانسه و آلمان به عنوان دو قدرت برتر اتحادیه اروپا، در ادامه تلاش های خود برای حفظ برجام پس از خروج آمریکا از این توافق بین المللی اقداماتی را برای نجات طرح ساز و کار ویژه مالی اتحادیه اروپا آغاز کرده اند؛ ساز و کاری که هدف از طراحی آن کمک به شرکت ها و کشورهایی است که می خواهند به رغم تحریم های آمریکا همچنان به تجارت با ایران ادامه دهند.

دیپلمات های ارشد اروپایی که نخواستند نام شان فاش شود، اعلام کرده اند که قرار است یکی از دو کشور آلمان یا فرانسه میزیانی نهاد اداره کننده ساز و کار ویژه مالی اتحادیه اروپا را برعهده گیرد و دیگری نیز ریاست آن را عهده دار شود؛ به این صورت که اگر مثلاً فرانسه میزبان باشد، یک مقام آلمانی رئیس نهاد مذکور خواهد بود و بالعکس. از طرفی هر دو کشور در تأمین هزینه های این نهاد مالی مشارکت خواهند داشت.

کانال مالی جدید اتحادیه اروپا برای حفظ روابط تجاری با ایران که از آن به نام ساز و کار ویژه مالی نام برده می شود، از یک سیستم اعتباری برای پرداخت وجه معاملات تجاری صورت گرفته بین اروپا و ایران استفاده خواهد کرد و امکان انجام این معاملات را بدون نیاز به دخالت بانک های تجاری اروپایی جهت دریافت و پرداخت وجه را فراهم خواهد ساخت.

پیش از این اتحادیه اروپا به دو کشور اتریش و لوکزامبورگ پیشنهاد داده بود که میزبان نهاد اداره کننده ساز و کار ویژه مالی باشند، اما تهدیدهای مکرر کاخ سفید مبنی بر اینکه پذیرش چنین پیشنهادی می تواند به اقتصاد این دو کشور آسیب وارد کند، موجب شده بود که مقامات دو کشور پیشنهاد اتحادیه اروپا را رد کرده و از پذیرش میزبانی نهاد اداره کننده ساز و کار ویژه مالی امتناع ورزند. این وضعیت باعث شده بود که طرح ساز و کار ویژه مالی اتحادیه اروپا در معرض سقوط قرار گیرد.

اما اکنون فرانسه و آلمان برای نجات این طرح رأسا وارد عمل شده اند و مقامات انگلیسی نیز در حال بررسی شرایط برای اقدام در این زمینه هستند. به گفته دیپلمات های ارشد اروپایی، شرکتی که قرار است نقش نهاد اداره کننده ساز و کار ویژه مالی را ایفا کند، مستقیماً تحت اختیار و هدایت دولت های مشارکت کننده در طرح خواهد بود که این مسئله می تواند آمریکا را از اعمال تحریم های مستقیم علیه شرکت مذکور منصرف کند.

اگرچه برخی معتقدند ساز و کار ویژه مالی اتحادیه اروپا آثار اقتصادی محدودی خواهد داشت، اما آمریکا همچنان تلاش می کند تا این طرح را بی نتیجه بگذارد؛ چنان که ریچارد گرنل، سفیر آمریکا در آلمان، اخیراً اعلام کرده است: «اقدامات اروپایی ها در مورد تحریم ها هوشمندانه نیست و آمریکا امکان تحریم هر نهادی که در این اقدامات مشارکت کند را بررسی خواهد کرد.»

از سوی دیگر ایران می گوید اگر اروپایی ها از برجام حمایت نکنند، ممکن است این کشور نیز از برجام خارج شود و فعالیت های هسته ای متوقف شده به موجب توافق سال 2015 با کشورهای 1+5 را از سر بگیرد. علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، روز دوشنبه طی سخنانی در بروکسل تصریح کرده است: «من امیدوارم قبل از آن که دیر شود، دستاوردی ملموس فراهم شود تا برجام به قوت خود باقی بماند.»

در همین راستا، فرانسه و آلمان مدت هاست تلاش می کنند تا کشورهای عضو اتحادیه اروپا را به مشارکت فعال در طرح ساز و کار ویژه مالی ترغیب کنند. حتی هدف مقامات آلمانی و فرانسوی از ارائه پیشنهاد میزبانی نهاد اداره کننده ساز و کار ویژه مالی به سایر کشورهای منطقه یورو این بوده است که نشان دهند این طرح از پشتیبانی قابل توجهی در اروپا برخوردار است.

بنا بر اظهارات دیپلمات های اروپایی، هنوز تصمیم نهایی در مورد جدیدترین گام های مرتبط با ساز و کار ویژه مالی انجام نشده است و احتمالاً راه اندازی رسمی طرح تا شروع سال جدید میلادی به طول خواهد انجامید. به گفته آنها ممکن است در حاشیه نشست گروه 20 که پنجشنبه و جمعه همین هفته در بوینس آیرس آرژانتین برگزار خواهد شد، مقامات اروپایی در این خصوص نیز با یکدیگر گفت وگو کنند.

اغلب دولت های اروپایی معتقدند حمایت از برجام همچنان در راستای منافع امنیتی آنهاست. فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در هفتاد و سومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد که اواسط ماه سپتامبر (اواخر شهریور) در مقر اصلی این سازمان در نیویورک برگزار شد، از راه اندازی یک ساز و کار ویژه مالی توسط اتحادیه اروپا به منظور حفظ روابط تجاری با ایران خبر داد؛ اقدامی که در صورت اجرایی شدن، گامی بسیار مؤثر در حمایت از برجام خواهد بود. مقامات اروپایی امیدوارند ساز و کار ویژه مالی در نهایت بتواند مجوز بانکداری کسب کند و به یک نهاد رسمی در اتحادیه اروپا بدل شود.