ممنوعیت ایران از سوئیفت به مرگ دلار سرعت می بخشد/ پایان سلطه دلار

فرصت امروز: با اتفاقاتی که اخیرا در اقتصاد جهانی رخ داده است، تعداد کشورهایی که به مرور گام هایی در جهت حذف وابستگی خود به دلار آمریکا برداشته و در حال کنار گذاشتن دلار در تراکنش های خود هستند، رو به افزایش است؛ از یک سو، روسیه در پی تحریم های غرب علیه مسکو، طرح حذف وابستگی اقتصاد خود به دلار را پی گرفته و از سوی دیگر هم اتحادیه اروپا به دنبال ایجاد سازوکار ویژه ای برای پرداخت با ایران در بحبوحه تحریم های آمریکاست.

همچنین در اوایل سال جاری میلادی نیز چین قرارداد معاملات آتی نفت را به یوآن و تبدیل آن به طلا را کلید زد و این قراردادها محبوبیت پیدا کرده است. ماه گذشته هم ونزوئلا اعلام کرد که برنامه کنار گذاشتن دلار آمریکا را در دست دارد و تمام تراکنش های آتی را در بازار ارز این کشور به یورو انجام خواهد داد. در واقع، ترکش های جنگ تجاری آمریکا و سیاست خارجی غیرقابل پیش بینی این کشور، باعث شده تا کشورها به سمت حذف دلار در تراکنش های خود حرکت کنند.

از سوی دیگر، خیلی وقت است که بانک مرکزی ایران فعالیت های ارزی خود را با ارزهای دیگری غیر از دلار انجام می دهد و تجارت ایران از دلارمحوری دور کرده است. در حال حاضر ذخایر ارزی کشور، ذخایر ارزی بانک ها، سپرده گذاری در بانک های خارجی و تمامی نقل و انتقالات مالی کشور بر مبنای یورو است.

این در حالی است که این هفته دسترسی و ارتباط برخی بانک های ایرانی با سوئیفت قطع شده است و یک فعال برجسته حوزه اقتصادی در این باره معتقد است که قطع دسترسی ایران به سوئیفت به مرگ دلار تسریع می بخشد.

به گزارش ایبِنا به نقل از راشاتودی، مکس کیسر بورس باز برجسته آمریکایی گفت: قرار گرفتن ایران در فهرست سیاه سامانه پیام رسان سوئیفت به عنوان یک هشدار برای دشمنان آمریکا عمل می کند؛ ضمن اینکه به مرگ دلار تسریع می بخشد.

در حال حاضر سوئیفت پرداخت های بین المللی به بانک های ایرانی از جمله بانک مرکزی این کشور را از طریق ۱۱ هزار موسسه مالی در بیش از ۲۰۰کشور جهان قطع کرده است. این اقدام با فشار آمریکا انجام گرفته و «استیون منوچینی» وزیر خزانه داری آمریکا گفت: این اقدام، تصمیم درستی برای حفاظت از یکپارچگی نظام مالی بین الملل است.

«مکس کیسر» گفت: آمریکا در راستای فشار به تندروها در ایران، سایر کشورها را مجبور به ایجاد جایگزین هایی برای سوئیفت خواهد کرد؛ ضمن اینکه کشورها به انباشت طلا روی می آورند و این موضوع وابستگی آنها را به قدرت دلار آمریکا کاهش خواهد داد.

به نظر می رسد آمریکا به طور سردرگمی خواهان تسریع حذف دلار در نتیجه استفاده ابزاری غلط از سوئیفت است. تاثیر این قضیه در سطح جهانی مشخص است. روسیه و چین در حال توسعه یک نظام جایگزین برای سوئیفت هستند و به خرید صدها تن طلا به عنوان وسیله ای برای رهایی از دلار آمریکا روی آورده اند و این روند به حذف جهانی دلار تسریع می بخشد.

این بورس باز برجسته آمریکایی گفت: ایران در شرایط کنونی باید هوشمند باشد و شروع به ذخیره طلا و بیت کوین کند تا از وخیم تر شدن شرایط جلوگیری کند. البته ایران در حال حاضر به طور هوشمندانه به دنبال قراردادهای انرژی دوطرفه بدون استفاده از دلار آمریکا است، اما باید با ذخیره سازی طلا و بیت کوین به افزایش ارزش پول ملی خود بپردازد. به گفته وی، ایجاد جایگزین هایی برای سوئیفت نسبتا آسان است و تنها چیزی که مانع از آن می شود، رخوت و سستی است.

حمله یورو به سلطنت طلبی دلار

در این ارتباط، آلبرت بغزیان استاد اقتصاد دانشگاه تهران در گفت وگو با باشگاه خبرنگاران جوان در این باره معتقد است: سلطه دلار به زمان های خیلی دور برمی گردد. پس از جنگ جهانی دوم دلار به تدریج در تبادلات بین المللی گسترش یافت، تا به امروز این سلطه آنقدر زیاد شده که حالا دلار واحد شمارش و ذخیره مالی بین المللی شده است. همین امر موجب شد برخی قدرت های جهانی اقداماتی در جهت کم کردن سلطه دلار در جهان انجام دهند، در همین راستا اتحادیه اروپا اقداماتی انجام داد و پول واحد کشورهای اروپا یعنی یورو را ایجاد کرد اما کشورهای اروپایی نتوانستند با هم کنار بیایند و به نظر واحدی در مورد اینکه چه کشوری بانی اصلی یورو باشد، برسند.

وی ادامه داد: تحریم های صورت گرفته از سوی آمریکا به کشورهای مختلف از جمله ایران و یک جانبه گرایی این کشور در قبال تصمیمات بین المللی باعث شد سایر کشورهای جهان احساس خطر کنند و در فکر راهکارهایی برای جایگزین کردن دلار در مبادلات خود باشند که این رویکرد بسیار خوب است.

بغزیان افزود: یکی از مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد نوسانات سایر واحدهای پولی جهان در مقابل دلار است به عنوان مثال اگر کشوری بخواهد روبل یا یوآن را به عنوان ذخیره مالی خود قرار دهد هر لحظه ممکن است، ارزش آن نسبت به دلار تضعیف شود. مشکل دیگر این است که مثلا اگر ما به روسیه کالا صادر کنیم و پول آن را به روبل دریافت کنیم باید دوباره با آن پول از خود روسیه کالا خریداری کنیم چرا که روبل برای کشورهای دیگر قابل قبول نیست.

وی ادامه داد: در کل از جهت سیاسی این جایگزینی خوب است، اما از نظر اقتصادی باید محتاطانه صورت پذیرد و از طرفی به صورت یک توافق چند جانبه مثلا بین ایران، چین، روسیه و ترکیه باشد چرا که حجم زیادی دلار در دنیا و در سازمان های وابسته مثل سوئیفت وجود دارد که باعث قالب شدن دلار بر سایر ارزها می شود، این کشورها باید حاضر شوند ارز خود را به صورت گسترده منتشر کنند و یک هم صدایی بین این کشورها برقرار شود.

دلار آمریکا جایگاه خود را از دست می دهد

جیم راجرز، سرمایه گذار آمریکایی نیز در گفت وگو با راشاتودی گفت: بسیاری از کشورها مانند چین، ایران، روسیه و دیگران هم اکنون در تلاشند از شر دلار خلاص شوند و واحد پولی آمریکا در چند سال آینده جایگاه خود را به عنوان ذخیره ارزی جهان و ابزار مبادلات مالی بین المللی از دست خواهد داد.

این سرمایه گذاری آمریکایی گفت: زمانی پوند انگلیس ارز برتر در جهان بود و قبل از آن هم ارزهای برتری همچون پزتا اسپانیا، فرانک فرانسه و گیلدر هلند ارزهای برتر بودند اما اکنون دیگر به آن اندازه باثبات نیستند و جایگاه شان را از دست داده اند.

جیم راجرز افزود: دلار آمریکا تنها تا چند سال دیگر جایگاه جهانی خود را از دست خواهد داد، بنابراین مردم آمریکا در حال یافتن راه هایی برای فاصله گرفتن از دلار هستند. این امر در مورد پوند استرلینگ و ارزهای دیگر رخ داده است.

آمریکا با استفاده از نظریه فراکتال کشورها را تلکه می کند

همچنین فلاح رنجبر، اقتصاددان و استاد دانشگاه بر این باور است که آمریکا با استفاده از نظریه فراکتال در ریاضیات که یک فرضیه بر منطق آشوب و بی نظمی است نتیجه می گیرد و با مرور تاریخ قابل رویت است که هرچند سال با آشوب در یک کشور و پشتیبانی از تروریست با یک بی نظمی خاصی در خاورمیانه به نتیجه و تلکه کردن کشورهای دیگر می پردازد و با فریب آنها دلار چاپ می کند و خیلی راحت دارایی های دیگر کشورها را می خرد .

رنجبر افزود: آمریکا رکود اقتصادی خود را با خلق پول بدون پشتوانه به دیگر کشورها منتقل می کند ولی هم اکنون اکثر کشورها به این نتیجه رسیده اند که باید جایگزین دیگری برای دلار پیدا کنند.

این اقتصاددان گفت: می توانیم با کشورهای مختلف برای تجارت از ارز الکترونیکی جدیدی استفاده کنیم و یا با هر کشور با ارز خود آن کشور معامله شود و در صادرات و واردات این امر میسر شود.

یوآن جایگزین دلار

ربیع زاده، کارشناس اقتصادی نیز در این باره گفت: تا امروز بیش از 60درصد ذخایر کشورهای دنیا با دلار صورت می گیرد و دلار هم یک ارز پرقدرت در جهان است و سیستم آن با بقیه سیستم های دنیا تغییر کرده و بر مبنای طلا نیست و تنها ارز جایگزینی که می توان به جای دلار پیش بینی کرد، یوآن چین است البته نه به این سرعت؛ یوآن هنوز حتی قابل تبدیل نیست، بنابراین تا مدتی جایگزینی آن با دلار غیرممکن خواهد بود.

کارشناس اقتصاد و بانک تصریح کرد: ذخایر یورو در حال حاضر در دنیا 20درصد است و اگر تمام اتحادیه اروپا جمع شوند به دلار نخواهند رسید البته چین با شتاب پشت آن حرکت می کند و پیش بینی می شود که به آن برسد.

ربیع زاده گفت: دولت باید یک اتحادیه پولی را تشکیل دهد و با خیلی از کشورهایی که منافع ملی آنها اقتضا می کند با ایران این اتحاد را داشته باشند تجارت خود را به دور از دلار انجام دهند.

روسیه یوآن چین و طلا را جایگزین ذخایر خود می کند

همچنین پیوتر متیس، استراتژیست درخصوص ارز های بازار های نوظهور در شرکت خدمات مالی «رابوبانک» به بلومبرگ گفت: افزایش ذخایر یوآن با اینکه به مقدار کم انجام شده نشان می دهد روسیه قصد کاهش استفاده از ارز های اصلی را دارد.

بانک مرکزی روسیه برای متنوع کردن ذخایر دارایی های خارجی خود و محدود نشدن آن به دلار آمریکا، ذخایر ارز چین و شمش طلا را افزایش داد. در حال حاضر ارز چین و ۱۷.۲درصد طلا، یک پنجم ذخایر روسیه را تشکیل می دهند.

پس از اینکه آمریکا، اتحادیه اروپا و متحدان غربی آنها تحریم هایی را در سال ۲۰۱۴ علیه روسیه وضع کردند ارز چین مورد توجه این کشور قرار گرفت. دارایی اغلب بانک های روسیه هنوز هم به دلار است، اما این ارز در حال از دست دادن جایگاهش در این کشور است. ذخایر دلار روسیه از ۴۶.۵درصد در سه ماهه گذشته به ۴۵.۸درصد در سه ماهه چهارم کاهش یافته است.