رونق و تورم

برجام سرانجام اجرایی و تحریم‌های ظالمانه علیه ایران رسما برداشته شد. به این ترتیب انتظار همگان این است که رونق به اقتصاد کشور به‌زودی بازگردد و روند نزولی نرخ تورم ادامه یابد؛ نکته‌ای که رئیس کل محترم بانک مرکزی در مصاحبه اخیر خود نیز بر آن تاکید کرد. اثرات هیجانی این موضوع در کاهش نرخ ارز طی روزهای گذشته نیز کاملا مشهود است. اما واقعا متغیرهای اقتصاد کلان در سال آینده چه وضعیتی خواهد داشت. آیا رشد اقتصادی و کاهش یا تثبیت نرخ تورم در حد نرخ فعلی در سال آینده متصور است؟متاسفانه با تحلیل آمار و ارقام رسمی کشور پاسخ مثبت به این پرسش منتفی است.

حجم نقدینگی در هشت ماهه اول سال جاری با 16‌درصد رشد به ۹۰۷ هزار‌میلیارد تومان رسیده است. این رقم در ۱۲ ماهه منتهی به آذر ماه ۲۴.۷‌درصد رشد داشته که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل، ۲.۳ واحد‌درصد افزایش را نشان می‌دهد. همچنین نسبت نقدینگی به تولید ناخالص داخلی از 64‌درصد در پایان سال 91 به 71‌درصد در پایان سال 93 افزایش یافته است. یعنی 7 واحد ‌درصد افزایش (11‌درصد رشد) داشته است.

این نسبت با توجه به رشد نقدینگی امسال و رشد اقتصادی صفر‌درصد (هرچند برخی از کارشناسان رشد منفی یک تا 2‌درصد را برای امسال پیش‌بینی می‌کنند) تا پایان سال بزرگ‌تر هم خواهد شد. معنای این افزایش آن است که کالاها و خدمات موجود در جامعه با پول بیشتری مبادله می‌شوند و به تدریج قیمت‌ها افزایش خواهد یافت. به عبارت دیگر، اقتصاد ایران نرخ تورم بالاتری را تجربه خواهد کرد. در حال حاضر به دلیل رکود موجود در جامعه پول به کندی در گردش است.

به عبارت علمی، سرعت گردش پول کاهش و به همین دلیل نرخ تورم افزایش نیافته است. اما با رفع تحریم‌ها و هیجانات پیش رو و اعمال سیاست‌های ضدرکودی نقدینگی موجود در جامعه با سرعت بیشتر گردش خواهد کرد و پتانسیل تورمی به وجود آمده در دو سال اخیر، از حالت قوه به فعل تبدیل می‌شود.بنابراین بسیار محتمل است که سال آینده رونق را همراه با تورم بالایی تجربه کنیم. ضروری است مسئولان پولی کشور به این مهم توجه داشته باشند و با اتخاذ سیاست‌های مناسب آثار تورمی را به حداقل برسانند.

اعلام مکرر این موضوع که نرخ تورم تک رقمی شده است و این روند ادامه خواهد داشت به اعتقاد اهل نظر صحیح نیست و اعتماد جامعه را از دولت سلب می‌کند. بهتر است به روشنی توضیح داده شود که رونق پیش رو در سال آینده بسیار مهم و میمون است اما تورم را هم به دنبال خواهد داشت. بانک مرکزی باید کمر همت ببندد و از رشد بی‌رویه نقدینگی بکاهد و نرخ ارز را مدیریت کند تا با افزایش بی‌رویه مواجه نشود.بنابراین به‌طور کلی به نظر می‌رسد سال آینده رشد اقتصادی قابل قبولی بین 3 تا 5‌درصد را در پیش داشته باشیم، اما به احتمال قریب به یقین افزایش نرخ تورم اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.

مدیر مسئول روزنامه فرصت امروز