معرفی مشمولان طرح کارت اعتباری خرید کالا

سرانجام بعد از بالغ بر دو ماه از اعلام طرح کارت اعتباری 10میلیون تومانی از سوی رئیس کل بانک مرکزی، این کارت‌ها چاپ و آماده توزیع شده‌اند، اما تغییر رویکرد اجرا در این مدت کارشناسان را به این باور رسانده که اصلاً این طرح از ابتدا بدون ایده بود و بانک مرکزی بدون برنامه قبلی آن را اعلام کرد و بعد به دنبال سازوکار طرح رفت که در نهایت به مشکلات بعدی آن انجامید. به گزارش ایسنا، از اواخر مهرماه که رئیس کل بانک مرکزی، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و وزیر اقتصاد گرد هم آمده و از طرح‌های خاص دولت برای اجرای بسته تسریع رونق اقتصادی سخن گفتند بیش از 70 روز گذشته است.

گرچه طیب‌نیا، خواسته که تا این حد در مورد این سه سیاست یعنی وام 25 میلیونی خودرو برای فروش 110 هزار دستگاه، کارت‌های اعتباری 10 میلیونی برای خرید کالا و همچنین وام کالاهای واسطه‌ای بحث نشده و ابعاد دیگر بسته مورد توجه باشد، اما واقعیت چیزی جز این نیست و در چند ماه گذشته از اجرایی شدن بسته تاکنون، می‌توان این طرح را در مجموع در سه سیاست اعتباری بانک مرکزی خلاصه کرد آن هم در شرایطی که از بین همین سه طرح هم فقط وام 25 میلیون تومانی خودرو با هزینه‌ای حدود 2500 میلیارد تومان به اجرا درآمده است.

آن‌طور که سیف، در نشست تشریح بسته اقتصادی اعلام کرده بود کارت‌های اعتباری 10 میلیون تومانی نیز جزو دیگر سیاست‌های بانک مرکزی است که قرار بود در قالب صدور کارت با اولویت کارکنان بخش‌های دولتی و حتی خصوصی با بازپرداخت دوساله و سود 12 درصد برای خرید کالای داخلی اجرایی شود. اما در مدتی که از این اعلام گذشته تاکنون بارها سیاست اجرایی این طرح تغییر کرده و هنوز هم کاملاً مشخص نیست که اقشار هدف کدامند، اعتبار لازم چقدر بوده و قرار است که اجرای آن تا کجا پیش برود.

حتی با وجود اینکه اعلام شده تعدادی از کارت‌ها چاپ و در هفته آینده توزیع خواهد شد، نمی‌توان زمان دقیقی برای آن متصور بود چراکه بارها زمان مدنظر تغییر کرده و از هفته‌ای به هفته دیگر منتقل شده است.این در حالی است که حتی بانک مرکزی در دوره‌ای به این نتیجه رسید که گستره توزیع و کاربرد کارت‌های اعتباری را افزایش داده و در کنار امکان خرید کالای ایرانی با سود 12درصد، شرایط خرید کالای خارجی با سود 21 درصد را فراهم آورد که البته این موضوع با وجود اینکه در نشست خبری معاون فناوری اطلاعات بانک مرکزی اعلام شد، در مدتی کوتاه از سوی رئیس کل بانک مرکزی مورد تأیید قرار نگرفت و وی در جمع خبرنگاران اعلام کرد که چنین اخباری برداشت اشتباه عده‌ای است! 

به هر حال اگر هم به قول سیف، برداشت اشتباهی رخ داده بود، تولید کنندگان اصلاً ورود کالای خارجی به طرح کارت اعتباری را نپذیرفته و حتی از کاهش دوره بازپرداخت که از دوسال مصوب در شورای پول و اعتبار به 12 ماه رسیده بود نیز به‌شدت انتقاد کردند، هر چند که بانک مرکزی بازهم اعلام کرد که هیچ‌گاه دوره بازپرداخت دوساله به طور جدی مورد بحث و تأیید نبوده است! اما آخرین موضع بانک مرکزی حاکی از صدور کارت‌های اعتباری و آمادگی برای توزیع آن است ولی این بار با گروه هدف جدید.

حکیمی، معاون فناوری اطلاعات بانک مرکزی از شناسایی گروه‌های هدف سخن گفته و اعلام کرده است که جمع‌بندی ما برای اجرای این طرح اکنون برای افرادی است که تازه ازدواج کرده‌اند، هر چند که حکیمی به چگونگی اجرای آن اشاره‌ای نکرده که این هم باز تغییر جهتی دیگر در توزیع کارت‌های اعتباری محسوب می‌شود چرا که همین چندی پیش بود که بانک مرکزی اعلام کرد کارت‌ها عام بوده و گروه‌های خاص را دربر نمی‌گیرد، و به نظر می‌رسد با اولویت زوج‌های جوان، بازنشستگان و کارمندان دولت اجرایی می‌شود.

حکیمی اما با بیان اینکه مشخص کردن گروه‌های هدف و چانه‌زنی نمایندگان تولیدکنندگان روی نرخ کالاها مشکلات تأخیر دو ماهه اجرای طرح کارت اعتباری است اعلام کرد که زیرساخت‌های صدور کارت اعتباری فراهم است. به هر حال این عدم ثبات و تصمیمات متفاوت طی دو ماه برای اجرای یک طرح موجب شده تا طهماسب مظاهری، رئیس کل اسبق بانک مرکزی  به صراحت اعلام کند که این طرح از ابتدا ایده‌ای پشت سر نداشته و بدون برنامه بوده است.

***

آغاز اجرای طرح از امروز برای یک میلیون نفر

مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی اعلام کرد کارمندان رسمی و پیمانی، بازنشستگان و مستمری‌بگیران صندوق بازنشستگی کشوری و زوج‌های جوانی که در سامانه تسهیلات ازدواج نام‌نویسی کرده و هنوز تسهیلات نگرفته‌اند، مشمول دریافت کارت اعتباری می‌شوند. ناصر حکیمی در گفت‌وگو با فارس، با اشاره به تقسیم‌بندی مشمولان دریافت کارت اعتباری در فاز اول به سه گروه هدف توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی اظهار داشت: گروه اول زوج‌های جوانی هستند که در سامانه دریافت تسهیلات ازدواج ثبت‌نام و کد رهگیری دریافت کرده‌اند. 

وی با بیان اینکه زوج‌ها با همان کد می‌توانند درخواست خود را برای دریافت کارت اعتباری خرید کالا در سامانه ثبت کنند، افزود: البته این تسهیلات علاوه بر تسهیلات وام قرض‌الحسنه ازدواج است و اگر از این تسهیلات استفاده کنند، تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج آنها حذف نمی‌شود. مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی تصریح کرد: گروه دوم کارمندان رسمی و پیمانی دولت و گروه سوم بازنشستگان و مستمری بگیران تحت پوشش صندوق بازنشستگی کشوری هستند که دریافتی آنها کمتر از یک میلیون و 500 هزار تومان  (15میلیون ریال) است.

وی ادامه داد: منابع اجرای طرح توسط بانک مرکزی احصا شده و از شنبه  (امروز) این سه گروه در فاز اول می‌توانند درخواست دریافت کارت اعتباری را بدهند. حکیمی در توضیح جزئیات نحوه ثبت نام متقاضیان مشمول در طرح کارت اعتباری گفت: شنبه سامانه ثبت نام تسهیلات قرض‌السحنه ازدواج باز می‌شود و زوج‌هایی که کد رهگیری دارند، می‌توانند برای دریافت کارت اعتباری در این سامانه ثبت نام کنند.

وی درخصوص ثبت‌نام کارمندان و بازنشستگان گفت: فرم‌هایی از طرف دستگاه‌ها در اختیار متقاضیان واجد شرایط قرار می‌گیرد، همچنین فرم دیگری هم هنگام ارائه کارت از طرف بانک‌ها در اختیار آنها قرار می‌گیرد که بیشتر کاربرد احراز هویت دارد. مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی افزود: دستگاه درخواست‌ها را دریافت و به همراه گواهی کسر حقوق به بانک ارسال می‌کند.

وی در پاسخ به این سوال که سقف کارت اعتباری برای کسانی که حداکثر 1.5 میلیون تومان درآمد دارند، چقدر است، گفت: در طرح سقف کارت اعتباری برای افراد تا 4 برابر دریافتی ماهانه است، بنابراین فردی که حداکثر 1.5 میلیون تومان دریافتی دارد، کارت اعتباری 6 میلیون تومانی دریافت می‌کند. حکیمی تصریح کرد: برای هر کدام از زوجین هم سقف کارت اعتباری 5 میلیون تومان است که در مجموع یک زوج 10 میلیون تومان دریافت خواهند کرد.  مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که آیا مشخص شده که به هر کدام از این سه گروه چه تعداد کارت اعتباری داده خواهد شد، گفت: هر زوجی که در سامانه قرض‌الحسنه ازدواج ثبت‌نام کرده اما هنوز تسهیلات قرض‌الحسنه دریافت نکرده است، می‌تواند کارت اعتباری دریافت کند و محدودیتی برای آنها نیست. 

وی ادامه داد: حدود 400 هزار نفر در سامانه تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج ثبت نام کرده‌اند که مشمول این طرح می‌شوند. همچنین حدود 600 تا 700 هزار نفر از کارمندان و بازنشستگان هم شرایط دریافت کارت اعتباری را دارند. بنابراین حدود یک میلیون  (تا یک میلیون 100 هزار) کارت اعتباری توزیع خواهد شد.حکیمی اعتبار مدت زمان استفاده از کارت‌های اعتباری را یک سال عنوان کرد و گفت: در صورت صلاحدید دولت، امکان تمدید اعتبار آن وجود دارد.